ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΛΚΥΩΝ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΛΚΥΩΝ
Χρειάστηκαν περισσότερα από 70 χρόνια για να οριοθετηθεί λιγότερο από το 15% των αιγιαλών της χώρας. Οριοθετήσεις αποσπασματικές, συχνά απαρχαιωμένες (αφού με το πέρασμα των δεκαετιών το ανάγλυφο μπορεί να μεταβληθεί φυσικά ή τεχνητά), με διαφορετικές τεχνικές προδιαγραφές και ενίοτε κραυγαλέα «υποκειμενικές» ερμηνείες, που προέκυπταν μέσα από μια μακρά, χρονοβόρο διαδικασία. Εδώ και λίγους μήνες, όμως, η υπόθεση αυτή παρουσιάζει θεαματική πρόοδο. Ο ένας μετά τον άλλο, ολόκληροι νομοί οριοθετούν τους αιγιαλούς τους και οι αποφάσεις «περνούν» σε έναν ενιαίο ψηφιακό χάρτη, με στόχο την ολοκλήρωση της διαδικασίας πριν από το τέλος του έτους. Ολα αυτά με βάση μια παλαιά μελέτη που έγινε για το κτηματολόγιο και –τι άλλο;– την πίεση των θεσμών.
|
Αλλά ας ξεκινήσουμε λίγο πιο... ρομαντικά. Ας υποθέσουμε ότι περπατάτε τον χειμώνα σε μια παραλία που επισκέπτεστε και το καλοκαίρι: εύκολα θα παρατηρήσετε ότι το κύμα φθάνει σε μεγαλύτερο ύψος, καλύπτοντας ένα κομμάτι της ακτής. Η αποτύπωση του ορίου αυτού, δηλαδή του ανώτατου σημείου που φθάνει το κύμα, σε έναν χάρτη είναι η χάραξη της γραμμής του αιγιαλού. Πρόκειται για μια τεχνική διαδικασία, την ευθύνη της οποίας έχουν οι κατά τόπους κτηματικές υπηρεσίες σε όλη τη χώρα, ενώ την τελική υπογραφή βάζει ο συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Η διαδικασία της οριοθέτησης ενός αιγιαλού περιλαμβάνει και τη χάραξη μιας δεύτερης γραμμής, εκείνης της παραλίας, παράλληλα προς τη γραμμή του αιγιαλού σε απόσταση 10-15 μέτρων (συνήθως).
Γραμμή προστασίας
Ποια είναι η χρησιμότητα της διαδικασίας αυτής; Από το Σύνταγμα, ο αιγιαλός και η παραλία είναι δημόσια και κοινόχρηστα (δεν μπορούν, δηλαδή, να πωληθούν από το Δημόσιο). Η γραμμή του αιγιαλού, λοιπόν, κατ’ αρχάς προστατεύει αυτό το κοινό για όλους μας αγαθό. Παράλληλα, λειτουργεί ως όριο για τον διαχωρισμό της δημόσιας και της ιδιωτικής περιουσίας και ως «αφετηρία» για τη χωροθέτηση οποιασδήποτε δραστηριότητας στην παράκτια ζώνη (λ.χ. η δόμηση επιτρέπεται κατ’ ελάχιστον σε απόσταση 50 μέτρων από τη γραμμή αιγιαλού). Ετσι, λοιπόν, είναι κρίσιμη για την ορθολογική διαχείριση της παράκτιας ζώνης, την περιβαλλοντική προστασία, τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, την οικιστική και τουριστική ανάπτυξη.
Παρότι η οριοθέτηση των αιγιαλών είναι κρίσιμης σημασίας για μια νησιωτική χώρα με τεράστια ακτογραμμή, η υπόθεση αυτή προχωρούσε εδώ και δεκαετίες με ρυθμούς χελώνας. Στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας η Κτηματολόγιο Α.Ε. (σήμερα Ελληνικό Κτηματολόγιο Α.Ε.) πραγματοποίησε με χρηματοδότηση 2,5 εκατ. ευρώ από το Γ΄ ΚΠΣ ένα σημαντικό έργο: την παραγωγή ψηφιακών χαρτών στους οποίους χαράχθηκε η γραμμή του αιγιαλού. Η γραμμή αυτή χαρακτηρίστηκε «προκαταρκτική», καθώς για την οριστικοποίησή της (και την προσθήκη της γραμμής της παραλίας) έπρεπε να ελεγχθεί από τις κατά τόπους κτηματικές υπηρεσίες με αυτοψίες. Αποτελούσε, ωστόσο, μια ισχυρή βάση για την προώθηση της πολύπαθης αυτής υπόθεσης, καθώς κάλυψε με ενιαίο τρόπο 11.865 χλμ. ακτογραμμής (5.881 χλμ. στην ηπειρωτική χώρα, 5.984 χλμ. σε 122 νησιά).
Μετά; Το έργο μπήκε στο συρτάρι για πολλά χρόνια και ξαναβγήκε εν μέσω μνημονίων και υπό την πίεση της τρόικας, ως ένα μέσο για την άρση των εμποδίων στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Το 2014 δόθηκε εντολή στις κτηματικές υπηρεσίες όλης της χώρας να ελέγξουν την «προκαταρκτική οριοθέτηση αιγιαλού», να κάνουν αυτοψίες και να την οριστικοποιήσουν, λαμβάνοντας ως δεδομένες τις παλαιότερες χαράξεις (όπως οι δασικοί χάρτες παίρνουν ως δεδομένες παλαιές πράξεις χαρακτηρισμού). Η προθεσμία έλαβε δύο παρατάσεις και τελικά έληξε φέτος, στις 30 Ιουνίου. Στο μεταξύ (κάτι που δεν βοήθησε ιδιαίτερα την υπόθεση), οι δραματικά υποστελεχωμένες κτηματικές υπηρεσίες άλλαξαν οργανωτική δομή δύο φορές –το 2014 και το 2017– ενώ επιφορτίστηκαν και με τον έλεγχο των μισθώσεων αιγιαλών και παραλιών, οδηγούμενες σε παράλυση.
Κινητικότητα
Και μέσα σε όλα αυτά, υπό τη διαρκή πίεση των θεσμών, ξαφνικά η υπόθεση κινείται. «Μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί η οριοθέτηση των αιγιαλών στο 80% της χώρας», λέει στην «Καθημερινή» ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Περιουσίας Θανάσης Δημάκης. «Hδη, πολλοί νομοί, όπως η Αττική, έχουν ολοκληρώσει το έργο 100%. Θα απομείνουν οι περιοχές εκείνες που είναι δυσκολότερες, όπου υπάρχει πολυπλοκότητα στον αιγιαλό ή άλλες ειδικές συνθήκες. Από τη στιγμή που οι αποφάσεις δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, οι πολίτες μπορούν να ζητήσουν με αίτησή τους στην τοπική κτηματική υπηρεσία πληροφόρηση για την οριογραμμή του αιγιαλού και, αν κρίνουν ότι αδικούνται, επαναχάραξη».
Ανάμεσα στις περιοχές που έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία το τελευταίο δίμηνο είναι οι νομοί Βοιωτίας, Εύβοιας, Κεφαλονιάς, Κορινθίας, Λακωνίας, Κέρκυρας, Αχαΐας, Ηλείας, Λέσβου, Λευκάδας, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πρέβεζας, Θεσπρωτίας, Aρτας, Ζακύνθου, Αιτωλοακαρνανίας, Ροδόπης, Φθιώτιδας, Χαλκιδικής και ολόκληρη η Κρήτη, καθώς και μεμονωμένοι δήμοι από διάφορες περιοχές. Oλες οι οριοθετήσεις, μαζί με τις παλαιότερες (που ψηφιοποιούνται) «ανεβαίνουν» τρεις μήνες μετά τη δημοσίευσή τους –όταν η διαδικασία ολοκληρωθεί τυπικά– σε ενιαίο ψηφιακό χάρτη (στη διεύθυνση https://www1.gsis.gr/gspp/dhpe/publicgis/faces/homeShore).
Αν κοιτάξουμε τον χάρτη του Κορινθιακού, τον γεωφυσικό αλλά και τον πολιτικό, θα διαπιστώσουμε αμέσως πως διαφεντεύεται από τέσσερεις διαφορετικές Περιφερειακές Ενότητες, που είναι υπαγμένες σε τέσσερεις διαφορετικές αιρετές περιφέρειες. Δηλαδή δεν υπάρχει κανένας απολύτως που να είναι διοικητικά ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο χρεωμένος με την εξέλιξη της απόλυτα συγκεκριμένης και λειτουργικά ενιαίας χωροταξικής ενότητας του Κορινθιακού.
Ένας από τους λόγους που ισχυριστήκαμε από το 2011 ότι οι εγκαταστάσεις βωξίτη συμφερόντων Οδυσσέα Κυριακόπουλου (πρώην ιδιοκτησίας S&B τις οποίες αγοράζει σήμερα η ΕΛΜΙΝ) στο λιμάνι των Δελφών, είναι παράνομες, άρα και η άδεια λειτουργίας που δόθηκε το 2013 άκυρη (αναλυτικότερα στο Αρ.Πρ.12/25-2-16 έγγραφό μας), είναι η ύπαρξη αυθαίρετων κατασκευών (ανεξάρτητα της κατάφορης καταπάτησης του Δελφικού Τοπίου για το οποίο θα λάβετε νέα επιστολή) και η έλλειψη ακόμα και τυπικών δικαιολογητικών άκρως απαραίτητων σύμφωνα με την Νομοθεσία για κάθε αδειοδότηση.
Από τις 8-5-2015 η Κίνηση Για Την Σωτηρία Της Γκιώνας και το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων έχουν καταθέσει το υπ. αριθμ. 82 ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΝ ΑΙΤΗΜΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ προκειμένου να προστατευτεί το Δημόσιο συμφέρον από ζημιές απροσδιόριστα πολλών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ και να μην εκτεθεί σε κινδύνους ο παγκόσμιας εμβέλειας και αναγνωρισιμότητας φυσικός και Πολιτιστικός πλούτος της περιοχής των Δελφών.
Το Χωροταξικό της Στερεάς Ελλάδας υπογράφηκε στις 14 Δεκεμβρίου του 2018 από τους Υπουργούς Κο Σταθάκη και Κο Φάμελλο της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και του Κου Τσίπρα και
Δυστυχώς οι τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές και ο μεγάλος αριθμός νεκρών συμπολιτών μας φέρνουν στην επιφάνεια ξανά τα διαχρονικά και εξαιρετικά σοβαρά προβλήματα που υπάρχουν στο ευρύτερο πολεοδομικό σύμπλεγμα της Αθήνας.
Σχεδόν 20 χρόνια μετά τη θεσμοθέτησή τους και εφτά χρόνια μετά την πανηγυρική και ουσιαστικά πιλοτική πρώτη ανάρτηση, οι δασικοί χάρτες αναρτήθηκαν μαζικά από τις δασικές υπηρεσίες για το 35% σχεδόν της χώρας. Ένα ζητούμενο ετών δείχνει να τελεσφορεί διχάζοντας όμως την κοινωνία καθώς μας φέρνει ενώπιος ενωπίω με όλα όσα το ελληνικό κράτος από τη σύστασή του, κουκούλωνε ή ανεχόταν σε ό,τι αφορά τις χρήσεις γης.
Η ευρύτερη περιοχή των Δελφών κατέχει νευραλγικό ρόλο σε κάθε σοβαρό αναπτυξιακό σχεδιασμό του Κορινθιακού Κόλπου μιας και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για την διεθνή αγορά και η παραγωγικές δυνατότητες της περιοχής αυτής είναι Εθνικής εμβέλειας. Σε αυτή την περιοχή όμως από το 2010 μέχρι και το 2014 μέσα από δεκάδες παρεμβάσεις Φορέων και πολιτών αναδείχτηκε μία πλήρως τριτοκοσμική πραγματικότητα.
Στην πιο κεντρική και ορατή περιοχή του διεθνώς γνωστού και προστατευόμενου Δελφικού Τοπίου, πάνω στην Εθνική οδό, σε οπτικά κυρίαρχη θέση στην από θάλασσα προσέγγιση του λιμανιού των Δελφών και στην θέα από την πόλη της Ιτέας, λειτουργούσε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 80 σκάλα φόρτωσης βωξίτη σε πλοία της εταιρίας ΣΚΑΛΙΣΤΗΡΗ. Οι εγκαταστάσεις εγκαταλείφτηκαν από τότε με αποτέλεσμα η φύση σήμερα να έχει αποκαταστήσει την αλλοίωση στο περιβάλλον και να έχουν απομείνει μόνο ερείπια από σκυρόδεμα και σκουριασμένοι μεταλλικοί σκελετοί. Αυτά ήταν και είναι εκεί αδιάψευστοι μάρτυρες για κάθε προσπάθεια αμφισβήτησης των ισχυρισμών μας.