Με δέκα σημεία - επισημάνσεις απαντά ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Σε επιστολή του προς την ηγεσία του ΥΠΕΝ, καταγράφονται οι θέσεις του Φορέα Διαχείρισης σχετικά με πρόσφατες ανακοινώσεις σε ‘Ενημερωτικό Σημείωμα’ του ΥΠΕΝ, υπό το τίτλο ‘Ανεπαρκείς οι Φορείς Διαχείρισης’, και στις οποίες παρατίθενται τα προβλήματα που εμφανίζουν σήμερα οι Φορείς Διαχείρισης, καθώς επίσης και τα βασικά σημεία του νέου Οργανωτικού Μοντέλου που θα περιλαμβάνεται σε ένα νέο Περιβαλλοντικό Νομοσχέδιο, με αντικείμενο, εκτός άλλων, τις Προστατευόμενες Περιοχές (Π.Π.) και τους Φ.Δ. τους.

Τα βασικά σημεία της Επιστολής του Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. προς το ΥΠΕΝ περιλαμβάνουν τις απόψεις του Φ.Δ. στα ακόλουθα σημεία – επισημάνσεις του ‘Ενημερωτικού Σημειώματος’ του ΥΠΕΝ:

«ΣΗΜΕΙΟ 1ο: ‘.. η χώρα διασύρεται διεθνώς από εικόνες ντροπής .. αυθαίρετα στη Ζάκυνθο ..’ Η παρουσία των Αυθαιρέτων στη Περιοχή Προστασίας της Φύσης στη Δάφνη, ανάγεται από την δεκαετία του 80’, δηλαδή πολύ πριν την ίδρυση του Φ.Δ. Το Ε.Θ.Π.Ζ., στα πλαίσια της προσπάθειας για άρση της καταδίκης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (Ε.Δ.) και της απειλής επιβολής προστίμου στη χώρα μας ύψους 48.000.000€, υλοποίησε το ‘Πιλοτικό Πρόγραμμα Διαχείρισης της Π.Π. στη Δάφνη’ (2006-2009), γεγονός που οδήγησε στην μη επιβολή προστίμου από το Ε.Δ. Τέλος, ο Φ.Δ. στα πλαίσια της γενικότερης προσπάθειας για την διασφάλιση της συναίνεσης της Τοπικής Κοινωνίας της Ζακύνθου στην αποτελεσματική εφαρμογή Διαχειριστικών Μέτρων στη Π.Π., εισηγήθηκε, με ολοκληρωμένη Μελέτη για Αντισταθμιστικά Οφέλη που στάλθηκε προς το ΥΠΕΝ το 2008 και το 2011, την αξιοποίηση των σχετικών, και διαθέσιμων εκείνες τις περιόδους, Ευρωπαϊκών Κονδυλίων προκειμένου να αποζημιωθούν οι Ιδιοκτησίες του Πυρήνα της Π.Π., όμως, δυστυχώς, η συγκεκριμένη διαδικασία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ εκ μέρους του ΥΠΕΝ.

ΣΗΜΕΙΟ 2ο: ‘.. υπήρχε χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ, οι Φ.Δ. δεν μπόρεσαν να απορροφήσουν τους σχετικούς πόρους …’. Ο Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ., τόσο στην διαχειριστική περίοδο 2007-2013 (ΕΠΠΕΡΑΑ - ΕΣΠΑ), όσο και στην περίοδο 2006-2009 (ΕΠΠΕΡ – Γ’ ΚΠΣ) είχε μέσο ποσοστό απορρόφησης των Κοινοτικών κονδυλίων > 75% παρά τα πολλά προβλήματα εκ μέρους του ΥΠΕΝ και της Διαχειριστικής Αρχής του ΕΠΠΕΡΑΑ, που αποτελούσαν σοβαρή τροχοπέδη στην προσπάθεια υλοποίησης του Προγράμματος και την απορρόφηση πόρων. Το μεγαλύτερο ποσοστό (550.000€, περίπου το 50%) των πόρων που δεν απορρόφησε ο Φ.Δ. την 2007-2013 (ΕΠΠΕΡΑΑ) αφορούσε τους πόρους για το Εποχικό Προσωπικό στο Θαλάσσιο Πάρκο που, δυστυχώς, δεν ήταν, στις πλείστες των περιπτώσεων, εγκαίρως διαθέσιμοι στο Φ.Δ. (η διάθεση πόρων προς τον Φ.Δ. γινόταν ….. τον Οκτώβριο εκάστου έτους … όταν οι Εποχικοί Φύλακες επιτρέπονταν να προσληφθούν την περίοδο Μάιο έως Οκτώβριο εκάστου έτους …).

ΣΗΜΕΙΟ 3ο: ‘… δεκάδες Διοικητικά Συμβούλια υπολειτουργούν, είτε δεν λειτουργούν καθόλου ..’ Κατά την περίοδο 2010 έως και σήμερα ο μέσος αριθμός Συνεδριάσεων του Δ.Σ. του Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. είναι 9/έτος, με μέσο όρο συμμετοχής των Μελών του > 80% (παρόντα 9 από τα 11 Μέλη). Το μεγάλο ποσοστό συμμετοχής των Μελών του Δ.Σ. στις Συνεδριάσεις του Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. αποδεικνύει την ουσιαστική συμμετοχή των εκπροσώπων των Παραγωγικών και Θεσμικών Φορέων της Τοπικής Κοινωνίας της Ζακύνθου (και των Ιονίων Νήσων ευρύτερα) στοιχείο απαραίτητο για την επιτυχή εγκαθίδρυση του θεσμού των Φ.Δ., και της προσπάθειας του Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. για την κατά το δυνατόν μεγαλύτερη συναίνεση των Τοπικών Φορέων στα κρίσιμα θέματα που αφορούν την Διαχείριση στη Π.Π..

ΣΗΜΕΙΟ 4ο: ‘… υπάλληλοι στους Φ.Δ. … που σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο επιστημονικό και διαχειριστικό έργο των Φ.Δ. …’ Ο Φ.Δ., στα 20 χρόνια ύπαρξής του, έχει υλοποιήσει/υλοποιεί πληθώρα Ερευνητικών Προγραμμάτων (συνολικά 14) με χρηματοδότηση από την Ε.Ε., Εθνικούς Πόρους και Συγχρηματοδοτούμενα Προγράμματα, με συνολικό Προϋπολογισμό > 15.000.000€. Επιπρόσθετα, ο Φ.Δ. έχει 130 Επιστημονικές Εργασίες σε Διεθνή Επιστημονικά Περιοδικά και Πρακτικά Επιστημονικών Συνεδρίων, ενώ έχει οργανώσει με επιτυχία Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο στη Ζάκυνθο (2015) με συμμετοχή περισσότερων από 200 Συνέδρους από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ έχει συμμετάσχει/οργανώσει 5 Θερινά Σχολεία, σε συνεργασία με Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα της χώρας και του εξωτερικού (IUCN). Τα προαναφερόμενα αποτελούν απτή απόδειξη ότι υπάρχει, σε σημαντικό βαθμό, επαρκέστατη ανταπόκριση του ανθρώπινου δυναμικού του Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. τόσο στην Επιστημονική Παρακολούθηση όσο και στην Διαχείριση Κοινοτικών Προγραμμάτων και ο Φ.Δ. αποτελεί έναν από τους κύριους Φορείς στη Ζάκυνθο - και ευρύτερα στα Ιόνια Νησιά - με μεγάλη απορρόφηση Ευρωπαϊκών Κονδυλίων (ίσως μόνον το Ιόνιο Πανεπιστήμιο – πρώην ΤΕΙ Ιονίων Νήσων/Τμήμα Τεχνολογίας Περιβάλλοντος έχει να επιδείξει ανάλογη δραστηριότητα).

ΣΗΜΕΙΟ 5ο: ‘… κατά την περίοδο 2013-2015 ένα μεγάλο μέρος του έργου «Παρακολούθηση της κατάστασης διατήρησης Ειδών και Οικοτόπων Κοινοτικού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα» ανατέθηκε στους Φ.Δ. και δεν μπόρεσαν να το φέρουν εις πέρας ..’ Ο Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. υλοποίησε, σε συνεργασία με Ακαδημαϊκά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα της χώρας μας και Περιβαλλοντικές Μ.Κ.Ο. την περίοδο 2013-2015 όλα τα Προγράμματα Παρακολούθησης της Κατάστασης Διατήρησης Ειδών και Οικοτόπων που είχε εντάξει στο ΤΔ του Συγχρηματοδοτούμενου Προγράμματος ΕΠΠΕΡΑΑ, τα αποτελέσματα των οποίων έχουν κοινοποιηθεί στην Δ/νση Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ και αξιοποιήθηκαν από το Υπουργείο προκειμένου να συνταχθεί η ανά 6ετία Έκθεση Αναφοράς για τη Βιοποικιλότητα της Ελλάδας που στάλθηκε προς την Ε.Ε. Επίσης, ο Φ.Δ. κατέθεσε έγκαιρα (Οκτώβριος 2018) το Τ.Δ. του νέου Συγχρηματοδοτούμενου Προγράμματος ΥΜΕΠΠΕΡΑΑ 2015-2021 (συνολικού ΠΥ 1.000.000€), και στο οποίο περιλαμβάνονται πολλές Δράσεις για την Παρακολούθηση της κατάστασης διατήρησης Ειδών και Οικοτόπων Κοινοτικού ενδιαφέροντος στη Ζάκυνθο, εντούτοις ακόμη (σχεδόν 1.5 χρόνο μετά) δεν έχει ολοκληρωθεί η έγκριση του Προγράμματος εκ μέρους του ΥΠΕΝ και της Διαχειριστικής Αρχής του ΥΜΕΠΠΕΡΑΑ.

ΣΗΜΕΙΟ 6ο: ‘… έλλειψη δεδομένων και επιστημονικής γνώσης σε πολλές περιοχές της χώρας, κάτι που οδήγησε, τον περασμένο Ιούλιο, στην παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για ελλιπή προστασία της βιοποικιλότητας στις Π.Π ……..’ Η παραπομπή της χώρας στο Ε.Δ. για ελλιπή προστασία της βιοποικιλότητας στις Π.Π, δεν πραγματοποιείται τόσο λόγω της έλλειψης δεδομένων και επιστημονικής γνώσης από τους Φ.Δ., αλλά, κυρίως, λόγω της μη εφαρμογής από την Ελληνική Πολιτεία των ενδεδειγμένων μέτρων για την αποτελεσματική διατήρηση της Βιοποικιλότητας στις Π.Π. Ενδεικτικά, και σε ότι αφορά την Π.Π. του Κόλπου Λαγανά στη Ζάκυνθο, που ως γνωστόν αποτελεί την σημαντικότερη περιοχή ωοτοκίας της Θαλάσσιας Χελώνας Caretta caretta στη Μεσόγειο και αποτελεί το κύριο προστατευτέο αντικείμενο του Φ.Δ., οι στόχοι προστασίας Ειδών και Οικοτόπων έχουν καθοριστεί εδώ και πολλά χρόνια (μέσω του σχετικού Π.Δ.) και εφαρμόζονται Μέτρα Διατήρησης.

ΣΗΜΕΙΟ 7ο: ‘… Οι Φ.Δ. αδυνατούν να προσελκύσουν πράσινες επενδύσεις στις Π.Π., με αποτέλεσμα οι τοπικές κοινωνίες να μην μπορούν να επωφεληθούν από δραστηριότητες όπως ο Οικοτουρισμός και η Βιολογική Γεωργία ..’ ο Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. αποτελεί το κατ’ εξοχήν παράδειγμα Φ.Δ. στη χώρα μας που έχει συμβάλλει καθοριστικά στην προσέλκυση Πράσινων επενδύσεων στην Π.Π. του Κόλπου Λαγανά και της περιφερειακής του Ζώνης και αποτελεί βασικό μοχλό ενίσχυσης δράσεων υπό το πρίσμα της Βιώσιμης Ανάπτυξης επ’ ωφέλεια της Τοπικής Κοινωνίας. Στο Θαλάσσιο Πάρκο υπάρχει τα τελευταία χρόνια μεγάλη ανάπτυξη Εναλλακτικών μορφών Τουρισμού (π.χ. Καταδυτικός Τουρισμός, Αλιευτικός Τουρισμός). Ειδικότερα, η Καταδυτική Δραστηριότητα στο Θαλάσσιο Πάρκο και την Περιφερειακή του Ζώνη κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική καθώς, ο Αριθμός των Δυτών που επισκέπτονται την Π.Π. εκτιμάται ότι σήμερα έχει σχεδόν διπλασιαστεί (>9.000 Δύτες, από 5.000 πριν 10 χρόνια). Επιπρόσθετα, ο Φ.Δ. δρα ως μοχλός τοπικής ανάπτυξης μέσω της επισκεψιμότητας στα Κέντρα Ενημέρωσης και το Μουσείο Εκθεμάτων (περισσότεροι από 15.000 επισκέπτες/έτος), ενώ τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες στην στήριξη Τοπικών Επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο του Οικοτουρισμού (π.χ. Θαλάσσια Παρατήρηση Χελώνας, Αλιευτικός Τουρισμός) με Σήματα Ποιότητας ή με σχετικές Μελέτες ανάδειξης περιοχών (π.χ. Υποθαλάσσιες Διαδρομές) για ανάπτυξη νέων Οικοτουριστικών δραστηριοτήτων (Υποθαλάσσια Περιήγηση με Αναπνευστήρα – Snorkeling). Σε ότι αφορά τη Βιολογική Γεωργία ο Φ.Δ. κατάφερε να εντάξει την Διαχειριστική Περίοδο 2007-2015 ως ειδικό Μέτρο 3.2. – Ανάπτυξη Εναλλακτικής και Βιολογικής Γεωργίας στο Ε.Θ.Π.Ζ. ΕΠΑΑ συνολικού ύψους χρηματοδότησης για τους επωφελούμενες Αγρότες της Περιοχής > 3.000.000€, στο Ειδικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης ΕΣΠΑ), που, δυστυχώς, και παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες του Φ.Δ. να προχωρήσει η σχετική Προκήρυξη της Πρόσκλησης Ενδιαφέροντος από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αυτό δεν κατέστη δυνατόν.

ΣΗΜΕΙΟ 8ο: ‘… Σε αρκετές περιπτώσεις οι Πρόεδροι των ΔΣ ζουν μόνιμα και εργάζονται σε περιοχές εκατοντάδων χιλιομέτρων μακριά από την έδρα του Φ.Δ. με αποτέλεσμα, να μην λαμβάνονται έγκαιρα πολλές σημαντικές αποφάσεις για τη Διαχείριση μιας Π.Π. (δράσεις, συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα, κ.λ.π) ..’ Ως γνωστόν η επιλογή του Προέδρου του Δ.Σ. ενός Φ.Δ. από τον Υπουργό Περιβάλλοντος γίνεται με βάση την σχετική Νομοθεσία που προσδιορίζει με σαφήνεια ότι την θέση αυτή καταλαμβάνει …. πρόσωπο με αναγνωρισμένη επιστημονική επάρκεια, εμπειρία και ενεργό δράση στα ζητήματα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος…. Είναι επομένως σαφές ότι η επιλογή των ατόμων που θα κληθούν να υπηρετήσουν ένα Φ.Δ., μέσα από την θεσμική ιδιότητα του Προέδρου του Δ.Σ., βασίζεται κυρίως στο αν πληρείται η όχι το προαναφερθέν κριτήριο και όχι ο τόπος διαμονής τους. Έτσι, οι Πρόεδροι των Δ.Σ. των Φ.Δ. στη χώρα μας, τουλάχιστον τα τελευταία 15 χρόνια, σε μεγάλο ποσοστό, δεν προέρχονται ούτε και διαμένουν στον τόπο που είναι η έδρα του Φ.Δ. καθώς υπηρετούν ως Μέλη ΔΕΠ (14 από τους 36 Προέδρους των Φ.Δ.) ή Ερευνητές (13/36) σε Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα, και φυσικά οφείλουν εκ του ρόλου τους να είναι συνεπείς προς τις πολλαπλές ακαδημαϊκές και ερευνητικές τους υποχρεώσεις στον χώρο εργασίας τους. Παρά τις υποχρεώσεις τους, οι Πρόεδροι των Δ.Σ., που σημειωτέον προσφέρουν αμισθί τις υπηρεσίες τους (όπως και τα υπόλοιπα Μέλη του Δ.Σ.) στους Φ.Δ., αφιερώνουν, μέσω της φυσικής τους παρουσίας, αρκετό χρόνο στις έδρες των Φ.Δ. προκειμένου να επιτευχθεί επιτυχώς η προώθηση θεμάτων που αφορούν την εύρυθμη λειτουργία των Φ.Δ., ενώ, επιπρόσθετα, πολλαπλός χρόνος δραστηριότητας ασκείται εκ μέρους τους και σε καθημερινή βάση και από τον χώρο εργασίας τους. Στο Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. όλοι οι διατελέσαντες Πρόεδροι του Δ.Σ. στα χρόνια λειτουργίας του, από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, υπήρξαν άτομα με πολύχρονη εξειδικευμένη επιστημονική εμπειρία και ενεργό δράση στον Ακαδημαϊκό χώρο σε ζητήματα προστασίας του Φυσικού Περιβάλλοντος (2000-2005 ο αείμνηστος Καθηγητής Γιάννης Παντής του Τμήματος Βιολογίας του Α.Π.Θ., 2006-2009 η Καθηγήτρια Αμαλία Καραγκούνη-Κύρτσου του Τμήματος Βιολογίας του Ε.Κ.Π.Α., 2010-σήμερα ο Δρόσος Κουτσούμπας, Καθηγητής του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου). Το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί εργάζονταν/αι σε περιοχές εκατοντάδων χιλιομέτρων μακριά από την έδρα του Φ.Δ. ουδέποτε στάθηκε τροχοπέδη στην ανάπτυξη του Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ.

ΣΗΜΕΙΟ 9ο: ‘ … Οι φύλακες των Φ.Δ. έχουν μεν καθήκοντα φύλαξης, ωστόσο, δεν διαθέτουν ανακριτικές αρμοδιότητες .. δηλαδή δεν μπορούν να διενεργήσουν ελέγχους και να επιβάλλουν επιτόπου πρόστιμα, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να προσφέρουν ουσιαστική φύλαξη και προστασία …’ Το ΔΙΚΤΥΟ των Φ.Δ. των Π.Π. έχει προτείνει εδώ και πολλά χρόνια (ήδη από το 2014) στο ΥΠΕΝ να υπάρξει η θέσπιση Ανακριτικών καθηκόντων στο Προσωπικό των Φ.Δ. σε περιπτώσεις παράβασης της Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας. Εναλλακτικά, το ΔΙΚΤΥΟ είχε προτείνει στο ΥΠΕΝ να υπάρξει θέσπιση νομικού πλαισίου για την υποχρεωτική συγκρότηση Μικτών Κλιμακίων διενέργειας περιπολιών στις Π.Π. από εκπροσώπους σχετικών αρμόδιων Αρχών και Υπηρεσιών και Προσωπικού των Φ.Δ. Παρά την έλλειψη θεσμικού πλαισίου αυτό ήδη εφαρμόζεται την τελευταία πενταετία στο Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. (κοινές περιπολίες Θαλάσσιων Φυλάκων Περιβάλλοντος του Ε.Θ.Π.Ζ. με Λιμενοφύλακες του Λ.Σ.) στη θαλάσσια και παράκτια περιοχή του Ε.Θ.Π.Ζ. και διενεργούνται έλεγχοι και επιβάλλονται πρόστιμα στους παραβάτες (ενδεικτικά το 2017 διενεργήθηκαν πάνω από 1200 έλεγχοι και επιβλήθηκαν περισσότερα από 30 Πρόστιμα και Ποινές στους παραβάτες εντός της Π.Π.). Κρίνεται σκόπιμο να υπάρξει πρόνοια εκ μέρους του ΥΠΕΝ η δημιουργία του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου ώστε να υπάρχει άμεση πληρωμή του προστίμου ή εφαρμογή της ποινής κατά ανάλογο τρόπο που συμβαίνει με τις παραβάσεις που αφορούν τις διατάξεις του Κ.Ο.Κ.

ΣΗΜΕΙΟ 10ο: ‘ …Στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο, παρά τις κατά καιρούς παρεμβάσεις, παραμένει ελλιπές με περιορισμένα αποτελέσματα σε σχέση με την κρισιμότητα του ρόλου των Φ.Δ. των Π.Π. ….’ Μια προσεκτική ανάγνωση του θεσμικού πλαισίου για την προστασία του περιβάλλοντος και η αξιολόγηση της αποτελεσματικής εφαρμογής του στην χώρα μας είναι, σχεδόν, σίγουρο ότι θα καταλήξει στην κοινή διαπίστωση που περικλείεται στην φράση που συχνά αναφέρεται από τον λαό μας …. στην Ελλάδα Νόμοι υπάρχουν, αλλά, δυστυχώς, τις περισσότερες φορές, δεν εφαρμόζονται … Στην περίπτωση του Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις επιβεβαιώνουν την προαναφερόμενη ρήση. Η 1η περίπτωση αφορά την παραχώρηση απλής χρήσης Αιγιαλού και Παραλίας σε Φ.Δ. των Π.Π. (Ν. 4467/2017), όμως η ΚΥΑ (δηλαδή η Εγκύκλιος εφαρμογής του Ν. 4467/2017) που εκδόθηκε την ίδια χρονιά παραχωρεί όλες τις παραλίες (συμπεριλαμβανομένων και αυτών στις Π.Π.) αποκλειστικά και μόνον στους Δήμους. Στην περίπτωση του Ε.Θ.Π.Ζ., μέχρι το 2014, η παραχώρηση απλής χρήσης Αιγιαλού και Παραλίας στις Παραλίες Ωοτοκίας της Θαλάσσιας Χελώνας δινόταν στο Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. Τα τελευταία 6 χρόνια, ο Φ.Δ. δεν έχει την δυνατότητα, εκτός της περιβαλλοντικής (όπως επιβάλλει το Π.Δ. ίδρυσής του), και της οικονομικής διαχείρισης στις Παραλίες Ωοτοκίας, αφού αυτή έχει παραχωρηθεί στον Δήμο Ζακύνθου, γεγονός που έχει ως συνέπεια τον υπερ-διπλασιασμό της παραβατικότητας στις Παραλίες αυτές. όπου ξεπερνούνται, και μάλιστα κατά πολύ, τα οριζόμενα στο Π.Δ. όρια σε ότι αφορά τον αριθμό των επιτρεπόμενων Ομπρελών/Ξαπλωστρών, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στην Ωοτοκία και Φωλεοποίηση της Θαλάσσιας Χελώνας. Η έλλειψη οικονομικής διαχείρισης από το Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ. στις Παραλίες Ωοτοκίας, εκτός από τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν, οδηγεί, επιπρόσθετα, σε αδυναμία διαθεσιμότητας ‘ιδίων πόρων’ στον Φ.Δ. με τους οποίους ο Φ.Δ. είχε την δυνατότητα να καλύπτει μια σειρά σημαντικών δράσεων για την εύρυθμη λειτουργία του. Προτείνεται άμεσα το ΥΠΕΝ να προχωρήσει στην παραχώρηση απλής χρήσης Αιγιαλού και Παραλίας στις Παραλίες Ωοτοκίας στο Φ.Δ. του Ε.Θ.Π.Ζ., ώστε εκτός των άλλων, ο Φ.Δ. να μπορέσει να εφαρμόσει, με την ανάληψη της σχετικής διαδικασίας των Δημοπρασιών, και τα οριζόμενα εκ του σχετικού Π.Δ., σε σχέση με την εκμίσθωση των Πόστων της Παραλίας σε πολίτες της Τοπικής Κοινωνίας. Η 2η χαρακτηριστική περίπτωση σχετίζεται με τα έντονα προβλήματα Ναυσιπλοΐας που καταγράφονται στην Θαλάσσια Π.Π. του Ε.Θ.Π.Ζ., και καθιστούν ιδιαίτερα δυσχερές το έργο των Θαλάσσιων Φυλάκων Περιβάλλοντος του Φ.Δ. και των εκπροσώπων του Λ.Σ. στα κοινά περίπολα και ελέγχους που πραγματοποιούνται στα Σκάφη. Ειδικότερα, σήμερα, μετά από την θέσπιση σχετικά πρόσφατα διατάξεων από την Ελληνική Πολιτεία τα πλέοντα Σκάφη που ελεύθερα κινούνται στην Ζώνη Γ’ (Περιοχή Οικο-ανάπτυξης) του Θαλάσσιου Πάρκου ξεπερνούν τα 460 (όταν μέχρι πριν λίγα χρόνια ο αριθμός τους δεν ξεπερνούσε τα 160), δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στην Αναπαραγωγική διαδικασία της Θαλάσσιας Χελώνας, αλλά και στα υπόλοιπα είδη Θαλάσσιας Χλωρίδας και Πανίδας και τα ενδιαιτήματά τους. Προτείνεται για την επίλυση του θέματος η άμεση έκδοση Ειδικού Κανονισμού Λιμένα για τον Κόλπο Λαγανά από το αρμόδιο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Στην Επιστολή του Φ.Δ. προς τον Υπουργό ΥΠΕΝ προτείνεται επίσης να ληφθούν υπόψη, στη σχεδίαση του νέου Περιβαλλοντικού Νομοσχεδίου, οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο-Προτάσεις του ΔΙΚΤΥΟΥ των Φ.Δ. των Π.Π. (2019) καθώς αυτές βασίζονται: α) στη σημαντική εμπειρία και στην εφαρμογή στην πράξη των μέτρων προστασίας και διαχείρισης των οικοσυστημάτων, από τους Προέδρους του ΔΙΚΤΥΟΥ των Φ.Δ. των Π.Π. για περίπου μια εικοσαετία (από το 2000 μέχρι σήμερα), β) στη διεθνή εμπειρία για Σχήματα Διαχείρισης Π.Π., με βάση το Ευρωπαϊκό αλλά και Εθνικό Θεσμικό Πλαίσιο για την Προστασία του Περιβάλλοντος καθώς και την Πρακτική που ακολουθείται στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. και γ) στην εμπειρία των Μελών του ΔΙΚΤΥΟΥ από άλλους τομείς της Διοίκησης, Εκπαίδευσης, Έρευνας, Χώρου και Περιβάλλοντος.

Επιπρόσθετα, στην Επιστολή του Φ.Δ. με βάση την σύντομη αναφορά που γίνεται στο ‘Ενημερωτικό Σημείωμα’ του ΥΠΕΝ για τον σχεδιασμό για το νέο Οργανωτικό Μοντέλο των Φ.Δ. των Π.Π. που δόθηκε στη δημοσιότητα, επισημαίνονται τα σημεία προβληματισμού του Φ.Δ. για τις σχεδιαζόμενες αλλαγές που ενέχουν τον σοβαρό κίνδυνο να χαθεί το όποιο έργο έχει γίνει μέχρι σήμερα στο θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας και να αρχίσει η Ελλάδα πάλι από το ‘σημείο μηδέν’, γεγονός που θα έχει σαν άμεση συνέπεια πλήθος καταγγελιών από μέρους της Ε.Ε. και επικείμενες νέες καταδίκες και πιθανά πρόστιμα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ειδικότερα, σε ότι αφορά το Ε.Θ.Π.Ζ., σήμερα ο Φ.Δ. διαθέτει ένα εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, που αποτελεί ‘βασικό εργαλείο’ στην σύγχρονη προσέγγιση Ολοκληρωμένης Διαχείρισης και Προστασίας του Περιβάλλοντος στην Π.Π., και εκφράζεται προβληματισμός για το ενδεχόμενο ουσιαστικά ‘αδρανοποίησης’ αυτού του δυναμικού, μέσω της σχεδιαζόμενης μεταφοράς του ρόλου της φύλαξης σε διαφορετικές Υπηρεσίες (π.χ. Δασαρχείο, Λιμεναρχείο).

Τέλος, στην Επιστολή του Φ.Δ. επισημαίνεται ότι το Ε.Θ.Π.Ζ., παρά τις ποικιλόμορφες δυσκολίες που αντιμετώπισε στη μέχρι τώρα εικοσάχρονη πορεία του αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος του κοινωνικο-οικονομικού ιστού της Ζακύνθου και των Ιονίων Νήσων, καθώς η Θαλάσσια Χελώνα και το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο αποτελούν ‘Σήμα Κατατεθέν’ της Ζακύνθου, εξασφαλίζοντας την προβολή του νησιού σε Εθνικό και Διεθνές επίπεδο και προσφέροντας στην Τοπική Κοινωνία, αλλά και στην χώρα, ένα καθοριστικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Η ισχυρή παρουσία και ο ρόλος του Φ.Δ. θα πρέπει, όχι μόνον να διατηρηθεί στο μέλλον, αλλά και να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο προς όφελος όχι μόνον της Τοπικής Κοινωνίας της Ζακύνθου αλλά και ευρύτερα των πολιτών της Περιφέρειας των Ιονίων Νήσων».