Καθαρισμός ρεμάτων – σωστή διαχείριση
Πολλές φορές διαβάζουμε τίτλους εφημερίδων όπως: «Λάθος επεμβάσεις στα ρέματα», «Καταστρέφει τα ρέματα, ο μηχανικός καθαρισμός», «Τα ρέματα δεν είναι εργοτάξια», «Εγκληματικές παρεμβάσεις, εξαφανίζουν ρέματα».
Του Παναγιώτη Δημόπουλου | http://fileleutheros.net
Μπορεί η απουσία καθαρισμού κάποιων ρεμάτων, να προκαλεί έντονα πλημμυρικά φαινόμενα σε ορισμένες περιοχές έπειτα από έντονες βροχοπτώσεις, όμως οι μέθοδοι καθαρισμού που επιλέγονται, ενδέχεται σε κάποιες περιπτώσεις να προκαλέσει την ενίσχυση, παρά την αποφυγή των πλημμύρων. Το κυριότερο όμως είναι, ότι μπορεί να επιφέρει πλήγμα στα οικοσυστήματα των ρεμάτων, πολλά εκ των οποίων είναι χαρακτηρισμένα, ως «ιδιαιτέρου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος» και είναι προστατευόμενα από την νομοθεσία ορνιθοπανίδας.
Συνήθως στα μέσα του καλοκαιριού προκηρύσσονται οι διαγωνισμοί για τον καθαρισμό των ρεμάτων και έχει ξεκινήσει ήδη η υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων. Τη στιγμή που τα προγράμματα αυτά, αφορούν τον καθαρισμό υγροτόπων, που τις περισσότερες φορές προστατεύονται από την νομοθεσία, πρέπει να γίνονται πολύ προσεκτικά με ειδικό σχεδιασμό και από εξειδικευμένα συνεργεία. Πόσες φορές δεν έχουμε δει οικολογικές οργανώσεις με παρεμβάσεις τους να σταματούν τέτοιου είδους επιχειρήσεις, ζητώντας την τροποποίηση των όρων και ανασχεδιασμό των καθαρισμών των ρεμάτων; Αξίζει βέβαια, να παρακολουθήσουμε κάποιες ενδιαφέρουσες περιπτώσεις, φορέων με πολυετή εμπειρία σε τοπικά περιβαλλοντικά ζητήματα και πολλά από τα μέλη τους, έχοντας ειδικές επιστημονικές ιδιότητες, τι επισημαίνουν.
Σύμφωνα με κάποια από τις καταγγελίες τους: «Στον φάκελο δεν υπάρχει ούτε σχεδιασμός, ούτε προγραμματισμός, καθώς δεν τεκμηριώνεται η σκοπιμότητα των προβλεπόμενων παρεμβάσεων στα ρέματα. Επιπλέον δεν περιλαμβάνεται καμία αναφορά σε προϋπάρχουσες περιβαλλοντικές ή αντιπλημμυρικές μελέτες που έχουν διενεργηθεί».
Όλοι καταλαβαίνουμε, πόσο πρόχειρα και γρήγορα παίρνονται αποφάσεις, για τέτοιου είδους σημαντικές επεμβάσεις σε οικότοπους, όπως είναι τα ρέματα. Η αρμοδιότητα των καθαρισμών των ρεμάτων, ανήκει στις περιφέρειες. Η διευκρίνιση γίνεται κατόπιν σχετικού εγγράφου της γενικής γραμματείας πολιτικής προστασίας, από 17/8/18 και διευκρινίζει: «Αντικείμενο της παροχής υπηρεσιών είναι ο καθαρισμός των ρεμάτων και οχετών, δηλαδή η απομάκρυνση φερτών υλικών και απορριμμάτων, προκειμένου να απελευθερωθεί η διατομή για την απρόσκοπτη ροή των ομβρίων υδάτων στα ρέματα».
Δεν κάνει λόγο για κοπή καλαμιώνων, ούτε όποιας βλάστησης υπάρχει μέσα στα ρέματα, γιατί είναι τα φυσικά φρένα του νερού και καταφύγιο μικροοργανισμών και πανίδας του τοπικού οικοσυστήματος.
Πρέπει λοιπόν, να γίνεται επιλεκτικά και με μεγάλη προσοχή ο καθαρισμός των ρεμάτων, γιατί συχνά κρύβουν σημαντικούς βιότοπους (φωλιές λαγών, πουλιών, κλπ). Συγκεκριμένα, πρέπει να χρησιμοποιείται κυρίως, χειρονακτική εργασία και όπου χρειάζεται γερανός ή μηχανική υποστήριξη να λειτουργεί εκτός κοίτης.
|
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι τα ρέματα, εκτός από παράγοντες αντιπλημμυρικής προστασίας, αποτελούν φυσικούς αεραγωγούς και μαζί με την χλωρίδα και πανίδα τους, συνιστούν ιδιαίτερα οικοσυστήματα. Γι’ αυτούς τους λόγους, είναι ζωτικής σημασίας για το οικιστικό και φυσικό περιβάλλον.