Σχεδιασμός ...χωρίς σχέδιο στην προτεινόμενη διαχείριση απορριμμάτων των Δ. Αιγιαλείας και Καλαβρύτων

Πάνω στο προτεινόμενο τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων του Δήμου Αιγιάλειας και Καλαβρύτων και στα πλαίσια της διαβούλευσης, καταθέτουμε κείμενο με σχόλια, παρατηρήσεις και προτάσεις, έχοντας πλήρη συνείδηση ότι το ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί σαν ένα ουδέτερο τεχνικό πρόβλημα. Είναι κοινός τόπος πλέον ότι η αντιμετώπιση της διαχείρισης των απορριμμάτων σαν μια συνηθισμένης επικερδούς οικονομικής δραστηριότητας και όχι σαν μιας δημόσιας λειτουργίας έχει δημιουργήσει το κατάλληλο έδαφος για να ευδοκιμήσουν αντιλήψεις διαχείρισης με βάση το κέρδος και που στοχεύουν στην πλήρη ιδιωτικοποίηση κάθε δημόσιας υποδομής και υπηρεσίας, γιατί το οικονομικό αντικείμενο είναι τεράστιο σε αυτήν την δραστηριότητα.

Με αυτό το δέλεαρ προς τους μεγαλοεργολάβους διαμορφώθηκαν οι υφιστάμενοι σχεδιασμοί (σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο), επιμέρους προϊόν των οποίων ήταν οι περίφημοι διαγωνισμοί ΣΔΙΤ. Έχουμε μια προσωρινή ανάσχεση αυτών των σχεδιασμών με την προώθηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων και των τοπικών σχεδίων ανά Δήμο από την σημερινή κυβέρνηση αλλά κινδυνεύουν να ανατραπούν εξαιτίας της επιβολής του 3ου μνημονίου. Στο τοπικό σχέδιο αποκεντρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων των Δήμων Αιγιάλειας και Καλαβρύτων δεν ξεκαθαρίζεται ποιος θα είναι ο φορέας που θα αναπτύξει και διαχειριστεί όλες τις απαιτούμενες υποδομές και υπηρεσίες. Στην σελίδα μάλιστα 47 του προτεινόμενου σχεδίου αναφέρεται ότι “στο πλαίσιο της φιλοσοφίας που προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την μετάβαση δηλαδή από τις εφάπαξ επιδοτήσεις στην παροχή δανεισμού με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους αλλά και την ανάγκη προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων ως εχέγγυο βιωσιμότητας των αναλαμβανόμενων επενδύσεων, δημιουργήθηκαν μοντέρνοι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί. Κύριο χαρακτηριστικό τους αποτελεί ο πολλαπλασιαστικός χαρακτήρας των διατιθέμενων κεφαλαίων, η αποπληρωμή των οποίων θα οδηγήσει σε επανεπένδυση τους σε νέες δράσεις”. Αυτή η παράγραφος και η συνέχειά της μας οδηγεί στην συλλογιστική που αναφέραμε προηγουμένως, δηλαδή αφήνει ανοιχτό το παράθυρο για να αναλάβουν την διαχείριση των απορριμμάτων των Δήμων είτε ιδιώτες επενδυτές ή με σύμβαση ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα).

Το καθαρά σχεδιαστικό τμήμα του προτεινόμενου κειμένου, που είναι η καρδιά της διαχείρισης των απορριμμάτων, βρίσκεται σε κραυγαλέα υστέρηση. Χαρακτηρίζεται από γενικολογία και αοριστία τόσο στην υφιστάμενη κατάσταση – τα στοιχεία της οποίας δεν είναι πραγματικά και κυρίως στον τομέα της ποιότητας των παραγόμενων αστικών στερεών αποβλήτων, όπου τα δεδομένα προέκυψαν από τον Εθνικό και Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης ελλείψει πραγματικών στοιχείων του δήμου. Ο σχεδιασμός της πρόβλεψης έχει γίνει πάνω σε στοιχεία της EUROSTAT και όχι στα πραγματικά στοιχεία των Δήμων και τίθεται έτσι σε αμφισβήτηση το αν τελικά αποτελεί πράγματι κάποιου είδους σχεδιασμό των τελευταίων. Στην πρόβλεψη παραγωγής σύμμεικτων στερεών αποβλήτων τα νούμερα των ποσοτήτων των ΑΣΑ κατά κεφαλή κατοίκου, είναι αυξημένα υπέρμετρα ενώ έχουμε ραγδαία μείωση του εισοδήματος των πολιτών της χώρας πάνω από 25% (βάση ΑΕΠ). Γιατί άραγε γίνεται αυτή η αντιεπιστημονική προσέγγιση; Μήπως επειδή οι αυριανοί ιδιώτες επενδυτές απαιτούν μια ελάχιστη ποσότητα ΑΣΑ που θα τους εξασφαλίσουν οι Δήμοι Αιγιάλειας και Καλαβρύτων συνοδευόμενη από ποινική ρήτρα παρεχόμενης ελάχιστης ποσότητας απορριμμάτων από αυτούς και που αυτό συνεπάγεται σε διπλασιασμό και τριπλασιασμό των τελών διαχείρισης που θα κληθούν να πληρώσουν οι πολίτες;

Στο προτεινόμενο τοπικό σχέδιο

• Δεν υλοποιείται η πρόβλεψη του νέου Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων για την ανάπτυξη δικτύου χωριστής συλλογής χαρτιού, πλαστικού, μετάλλων, γυαλιού. Διατηρείται η λογική του μπλε κάδου.
• Δεν υπάρχει ενδιαφέρον για την ανάπτυξη συστημάτων κομποστοποίησης προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων (δημοτικοί κομποστοποιητές κλπ) πέραν ίσως των πρασίνων.
• Συνεχίζεται η λογική των σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων (ΣΜΑ) που προϋποθέτει μεταφορές για τελική διαχείριση στην μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων στον υφιστάμενο σταθμό μεταφόρτωσης Αιγίου (θέση Τζουρά).
• Η επέκταση, με αύξηση του χώρου ταφής στον ΧΥΤΑ Αιγείρας μας βρίσκει κάθετα αντίθετους και δηλώνει την πρόθεση της δημοτικής αρχής να συνεχιστεί η λειτουργία του για πολλά χρόνια ακόμη.
• Επίσης, ο σχεδιασμός του κέντρου διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ) και των δύο Δήμων στην θέση Παπανικολού της Δ.Ε Ερινεού θα φέρει από την πίσω πόρτα την λειτουργία ΧΥΤΑ στην περιοχή.
• Τα συστήματα συλλογής τόσο για τα ανακυκλώσιμα υλικά όσο και για τα βιοαπόβλητα, όπως αναφέρονται στο προτεινόμενο σχέδιο, είναι αποτυπωμένα με γενική περιγραφή παρόλο που αυτά αποτελούν την καρδιά της διαχείρισης των απορριμμάτων. Δεν υπάρχουν ποσοτικοί και ποιοτικοί στόχοι ανά έτος.
• Στο τέλος του σχεδίου υπάρχει πίνακας εκτιμώμενου κόστους για τις προτεινόμενες υποδομές που πρέπει να γίνουν ύψους περίπου 20 εκατομ. ευρώ. Ο τρόπος που αναπτύσσεται ο πίνακας κόστους υποδομών και οι προτεινόμενες αυτών πηγές χρηματοδότησης και μάλιστα η αναφορά σε “μοντέρνους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς” οδηγεί κατευθείαν στο ότι η δημοτική αρχή θέλει η διαχείριση να περάσει σε ιδιωτικά χέρια ή σε ΣΔΙΤ.

Σας προτρέπουμε να κάνετε ως Δήμος βηματισμούς συγκεκριμένους στην κατεύθυνση της νέας διαχείρισης που όλοι θέλουμε χωρίς να χρειάζεται να γίνουν πρώτα οι αναφερόμενες στο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης υποδομές, δηλαδή η μονάδα επεξεργασίας των σύμμεικτων, ΚΔΑΥ κλπ.

• Για να κάνετε συλλογή και διαχωρισμό των ογκωδών και αδρανών υλικών απαιτούνται περίπου 50000 ευρώ για 50 ανοιχτά containers (σκάφες) και ένα φορτηγό ειδικής κατασκευής για την μεταφορά τους. Επίσης ένας χώρος 2-3 στρεμμάτων για τον διαχωρισμό τους.
• Για την συλλογή και διαχείριση των ειδικών αποβλήτων, δηλαδή έλαια, τηγανέλαια, συσσωρευτές, απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, λυχνίες, ελαστικά κτλ απαιτούνται χαμηλού κόστους υποδομές που μπορεί να χρηματοδοτήσει ο Δήμος με ίδια κεφάλαια.

Πάνω απ’ όλα απαιτείται:

• Νέοι άνθρωποι στην υπηρεσία διαχείρισης απορριμμάτων του Δήμου και στελέχωση με ειδικό επιστήμονα οι οποίοι θα έχουν όρεξη για δουλειά.
• Τέλος, ο Δήμαρχος και ο Αντιδήμαρχος θα πρέπει να πιστεύουν σε αυτού του είδους την διαχείριση.

Με αυτά τα δεδομένα εκτιμούμε ότι το προτεινόμενο τοπικό σχέδιο αποκεντρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων των Δήμων Αιγιάλειας και Καλαβρύτων, που έχει προταθεί, δεν μπορεί να εισαχθεί για έγκριση τόσο στο δημοτικό συμβούλιο, πολύ δε περισσότερο σαν πρόταση του δήμου στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ως έχει.

Επιβάλλεται να υπάρξει ουσιαστική επανεξέταση βασικών επιλογών και επαναδιατύπωση του σχεδίου με τρόπο που θα αίρει τις περισσότερες από τις προβληματικές πτυχές που θα αναδείξει ο δημόσιος διάλογος.

Σε αυτήν την κατεύθυνση δηλώνουμε της διαθεσιμότητα μας να συμβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις.

Το Διοικητικό Συμβούλιο

     Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                               Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΣΚΑΡΙΜΠΑΣΕΥΘΥΜΙΟΣ                         ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΣ