Μία φαινομενικά μικρή, αλλά με ιδιαίτερη σημασία νίκη πέτυχε η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, αφού η αρμόδια νομική υπηρεσία του ΥΠΕΝ έκανε δεκτή την προσφυγή της εναντίον της αδειοδότησης του αιολικού σταθμού «Καστρί – Καμήλα» της εταιρείας Kiefer εντός της Zώνης Ειδικής Προστασίας (περιοχή Natura) «Ορη Τσαμαντά» στη Θεσπρωτία. Με την απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ) ακυρώνεται η Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) του εν λόγω έργου, που είχε εκδοθεί από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δ. Μακεδονίας στις 3/1/2024.
Ο λόγος απόρριψης της ΑΕΠΟ είναι ότι η μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) του Αιολικού Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) δεν ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές που θέτει η νομοθεσία για τη διεξαγωγή των απαραίτητων εργασιών πεδίου. Συγκεκριμένα, ο ίδιος ο ισχυρισμός της ΕΟΑ είναι ότι οι εργασίες πεδίου για τα προστατευόμενα πτηνά στην περιοχή έγιναν τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο, ενώ η νομοθεσία αναφέρει ρητώς (και εύλογα) πως οι καταγραφές των ειδών ορνιθοπανίδας πρέπει να γίνουν (κατ’ ελάχιστον) κατά την αναπαραγωγική περίοδο, από Μάρτιο έως και Ιούνιο.
«Το θλιβερό (αλλά και εξοργιστικό) είναι ότι στην υπόθεση αυτή δεν υπήρξε κάποια “αβλεψία” ή αμέλεια, αφού η συγκεκριμένη παρατήρηση είχε τεθεί υπόψη των υπηρεσιών στη σχετική αρνητική γνωμοδότηση του ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής)», επισημαίνει η Ορνιθολογική. Επομένως, προκύπτει ότι συνειδητά η Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Ηπείρου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και η Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ, που γνωμοδότησαν θετικά για το έργο (όπως προκύπτει από την ίδια την ΑΕΠΟ), έκαναν τα στραβά μάτια στην καραμπινάτη παρατυπία. Και δυστυχώς αυτή η περίπτωση δεν είναι εξαίρεση, όπως επανειλημμένα έχει αναδείξει η Ορνιθολογική.
Πάντως, κατόπιν της προαναφερόμενης εξέλιξης, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση έχει την υποχρέωση πλέον να ανακαλέσει και την ΑΕΠΟ για τον αιολικό σταθμό «Πριόνια» της ίδιας εταιρείας και στην ίδια περιοχή Natura, αφού και αυτός αδειοδοτήθηκε σκανδαλωδώς και παράνομα, με εργασίες πεδίου που έγιναν (αν έγιναν) σε ακατάλληλη περίοδο και πάλι με αρνητική γνωμοδότηση του ΟΦΥΠΕΚΑ. Και σε αυτή την περίπτωση η ΕΟΑ του έργου δεν πληρούσε τις προβλέψεις του θεσμικού πλαισίου για τις προδιαγραφές εκπόνησης των ΕΟΑ, καθώς οι ίδιοι οι συντάκτες της ισχυρίζονται πως οι εργασίες πεδίου έγιναν τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο.
Για να γίνει κατανοητό πώς η συγκεκριμένη συνθήκη καταστρατηγεί όχι μόνο το θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης, αλλά και την κοινή λογική, αρκεί να γνωρίζει κανείς πως την αναφερόμενη ως περίοδο διεξαγωγής των εργασιών της ΕΟΑ, δύο από τα τέσσερα πιο σημαντικά είδη πουλιών (είδη χαρακτηρισμού) της προστατευόμενης περιοχής (κιρκινέζι και ασπροπάρης) έχουν ήδη μεταναστεύσει από την περιοχή για την Αφρική! Ας φανταστούμε, δηλαδή, μία μελέτη για τις επιπτώσεις του τουρισμού σε ένα νησί των Κυκλάδων που θα βασιζόταν μόνο στον αριθμό επισκεπτών στο νησί τον χειμώνα: η αξιοπιστία της θα ήταν μηδενική, όπως ακριβώς και η αξιοπιστία της εκτίμησης επιπτώσεων του συγκεκριμένου έργου. Ετσι, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία να παραμένει σε ισχύ η άδεια ενός de facto παράνομου έργου, μέσα σε μία προστατευόμενη περιοχή για τον πιο σπάνιο γύπα της Ευρώπης, τον ασπροπάρη.
Σημειώνεται ότι στο παρελθόν η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία είχε ανακαλύψει ότι η εταιρεία Kiefer είχε εκπονήσει περιβαλλοντικές μελέτες-καρμπόν για 6 διαφορετικούς αιολικούς σταθμούς σε διαφορετικές ορεινές θέσεις της χώρας («Εφ.Συν.», 14/12/21). Οι μελέτες αφορούσαν αιολικές εγκαταστάσεις σε περιοχές που στην πλειονότητά τους ήταν σε άμεση γειτνίαση με προστατευόμενες περιοχές.
Στο Λέχοβο
Μια ακόμη σημαντική νίκη, «ανάσα» για τα περιβαλλοντικά κινήματα, αποτελεί η πρόσφατη έκδοση προσωρινής διαταγής παύσης εργασιών για την εγκατάσταση αιολικού σταθμού στην τοποθεσία «Δούκας» του ορεινού όγκου Βέρνου-Βιτσίου, εντός των ορίων της Δημοτικής Κοινότητας Λεχόβου του Δήμου Αμυνταίου στη Φλώρινα.
Η περιβαλλοντική οργάνωση Καλλιστώ δηλώνει ότι θα συνεχίσει να αγωνίζεται, μαζί με την τοπική αυτοδιοίκηση, κατοίκους, συλλογικότητες και περιβαλλοντικούς φορείς, για την οριστική ακύρωση του έργου και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής καταστροφής που έχει ήδη συντελεστεί, καθώς οι εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει.
Σημειώνεται ότι ορεινός όγκος Βέρνου-Βιτσίου είναι ήδη επιβαρυμένος από σχεδιαζόμενους και εν λειτουργία αιολικούς σταθμούς, ενώ οι οικολογικές επιπτώσεις είναι ήδη ορατές με καταστροφή δασικών βιοτόπων προστατευόμενων ειδών και υπογείων υδάτων που υδρεύουν οικισμούς («“Ισοπεδώνουν” το Βίτσι με 150 ανεμογεννήτριες», «Εφ.Συν.», 29/3/2024).
Στα Αγραφα
|
Με απόφαση του αρμόδιου υπουργού και μετά από ένσταση που κατατέθηκε από τους Δήμους Καρδίτσας, Μουζακίου, Αργιθέας, Λίμνης Πλαστήρα και του Ορειβατικού Συλλόγου Καρδίτσας ακυρώθηκε η εγκατάσταση αιολικού σταθμού με μία ανεμογεννήτρια στη θέση «Τράχηλου» στο όρος Ζυγουρολίβαδο στα Αγραφα. Ο σταθμός είχε πάρει έγκριση με απόφαση του γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας.
«Η ακύρωση μιας τέτοιας απόφασης αφενός επιβεβαιώνει την ασυδοσία όλων εκείνων που επιβουλεύονται τον φυσικό πλούτο του τόπου μας, αδιαφορώντας για τη μη αναστρέψιμη καταστροφή που προκαλούν στο περιβάλλον και στην τοπική οικονομία, αφετέρου αναδεικνύει τη σημασία της συσπείρωσης των τοπικών φορέων και των κοινωνικών δυνάμεων.
Η συγκεκριμένη νίκη δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε και η μοναδική μέχρι στιγμής, καθώς για τα Αγραφα (αλλά και για άλλες περιοχές) έχουν προηγηθεί κι άλλες αντίστοιχες αποφάσεις αρμόδιων αρχών και δικαστηρίων, ενώ εκκρεμούν αποφάσεις της Δικαιοσύνης, όπου επίσης από κοινού με τους ανωτέρω δήμους έχουμε προσφύγει κατά αποφάσεων εγκατάστασης ανεμογεννητριών στα βουνά μας», επισημαίνει το Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων.
Και καλεί όλους τους πολίτες και φορείς στις εκδηλώσεις του Σαββατοκύριακου 18 και 19 Μαΐου με κορύφωση τη συγκέντρωση την Κυριακή 19/5 στον Αγιο Νικόλαο Βλασίου στις 11 π.μ. με στόχο την ακύρωση των σχεδίων και των αποφάσεων για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε Καζάρμα, Ζυγουρολίβαδο («Μεγάλη κινητοποίηση για τη σωτηρία των Αγράφων», «Εφ.Συν.», (7/5/2024).