Ειδικός Κανονισμός Σώματος Φύλαξης Φύσης του ΟΦΥΠΕΚΑ

Δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ ο Ειδικός Κανονισμός Σώματος Φύλαξης Φύσης (Σ.Φ.Φ.) του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.).

Με τον κανονισμό του καθορίζονται:

1. Τα θέματα οργάνωσης και λειτουργίας για τα Σ.Φ.Φ. των Μονάδων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (Μ.Δ.Π.Π.) του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.,
2. τα προσόντα του προσωπικού ορισμένου χρόνου που στελεχώνουν το Σ.Φ.Φ., οι αρμοδιότητες, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του, καθώς και κάθε άλλο υπηρεσιακό θέμα του εν λόγω προσωπικού, τα οποία δεν έχουν ρυθμιστεί με την υπ’ αρ. 2927/2021 (ΠΡΑΔΙΤ 119) απόφαση του Δ.Σ. του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.,
3. κάθε άλλο τεχνικό, ειδικό ή λεπτομερειακού χαρακτήρα θέμα, που αφορά την κατάσταση του προσωπικού που στελεχώνει το Σ.Φ.Φ.,
4. τα θέματα που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία των υπαγόμενων στο Σ.Φ.Φ. Ειδικών Μονάδων με εκπαιδευμένους σκύλους (Ε.Μ.Ε.Σ.) που περιλαμβάνουν τις Ειδικές Μονάδες Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων (Ε.Μ.Α.Δ.Δ.) και τις Ειδικές Μονάδες Αποτροπής Αρκούδων (Ε.Μ.Α.Α.) του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.

Σώμα Φύλαξης Φύσης

Σύμφωνα με την απόφαση του  Δ.Σ. του ΟΦΥΠΕΚΑ, σε κάθε Μ.Δ.Π.Π. λειτουργεί Σ.Φ.Φ. σε επίπεδο Γραφείου, το οποίο υπάγεται στον Προϊστάμενο της Μ.Δ.Π.Π. και στελεχώνεται από υπαλλήλους με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου, όπως προβλέπεται στον Πίνακα του άρθρου 16 της υπό στοιχεία ΥΠΕΝΔΝΕΠ/72683/2709/2021 κοινής υπουργικής απόφασης ή υπηρετούν με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου. Ο αριθμός των τελευταίων δεν δύναται να ξεπερνά τους πενήντα (50) στο σύνολό τους και κατανέμονται κατά εκπαιδευτική βαθμίδα και ειδικότητα, ως εξής:

Η χωρική κατανομή υπηρέτησης των υπαλλήλων του ανωτέρω πίνακα, καθώς και τυχόν ειδικά προσόντα πρόσληψης (πχ, δίπλωμα σκάφους, άδεια επαγγελματικού οχήματος, άδεια χρήσης αυτόματων συστημάτων, κ.τ.λ.) καθορίζονται στην εκάστοτε πρόσκληση του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. με βάση τις ισχύουσες επιχειρησιακές ανάγκες.

Το Σ. Φ. Φ. έχει την ευθύνη εφαρμογής των Σχεδίων Φύλαξης κάθε Μ.Δ.Π.Π., καθώς και την άσκηση των σχετικών με τον έλεγχο της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και την καταπολέμηση του περιβαλλοντικού εγκλήματος αρμοδιοτήτων που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.

Στο Σ. Φ. Φ. υπάγονται και οι Ειδικές Μονάδες με εκπαιδευμένους σκύλους (Ε.Μ.Ε.Σ.), που περιλαμβάνουν τις Ειδικές Μονάδες Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων (Ε.Μ.Α.Δ.Δ.) και τις Ειδικές Μονάδες Αποτροπής Αρκούδων (Ε.Μ.Α.Α.), αποτελούμενες από ειδικά καταρτισμένους υπαλλήλους.

Αρμοδιότητες Υπεύθυνου Σώματος Φύλαξης Φύσης

1. Ο Προϊστάμενος κάθε Μ.Δ.Π.Π. είναι υπεύθυνος για την ανάρτηση σε εβδομαδιαία βάση του προγράμματος φύλαξης και την ενημέρωση του προσωπικού του Σ.Φ.Φ.
Το πρόγραμμα αναφέρει το πλήρωμα, τον προορισμό και το ωράριο ανά όχημα και θα πρέπει να είναι σύμφωνο με το μηνιαίο πρόγραμμα εργασίας της Μ.Δ.Π.Π.

2. Μεταβολή στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα φύλαξης (πχ ημέρα, ωράριο, προορισμό, πλήρωμα κ.λπ.) για υπηρεσιακούς λόγους, δύναται να πραγματοποιηθεί με ευθύνη του Προϊσταμένου της Μ.Δ.Π.Π.

3. Κατά την αντιπυρική περίοδο το εβδομαδιαίο πρόγραμμα εποπτείας/φύλαξης της Μ.Δ.Π.Π., κοινοποιείται στο αρμόδιο χωρικά Πυροσβεστικό Σώμα (Π.Σ.) που δραστηριοποιείται στην περιοχή ευθύνης της.

4. Ο Προϊστάμενος της Μ.Δ.Π.Π. συμμετέχει στο Συντονιστικό Τοπικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (Σ.Τ.Ο.) και το Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (Σ.Ο.Π.Π.) της Περιφέρειας.

5. Ο Προϊστάμενος της Μ.Δ.Π.Π. εγκρίνει την έκδοση των μηνιαίων και ετησίων αναφορών των κυριότερων περιστατικών και επιλαμβάνεται θεμάτων που αφορούν προβλήματα ή παρατηρήσεις του προσωπικού του Σ.Φ.Φ. τα οποία οφείλει να κοινοποιεί και την εκάστοτε αρμόδια Διεύθυνσης Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών.

Καθήκοντα προσωπικού Σ.Φ.Φ.

1. Η διενέργεια τακτικών και έκτακτων ελέγχων στις περιοχές ευθύνης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

2. Η τήρηση των προβλεπόμενων κανόνων επόπτευσης – φύλαξης και των σχετικών διατάξεων της νομοθεσίας.

3. Η αναφορά των παράνομων δραστηριοτήτων που υποπίπτουν στην αντίληψή τους στις αρμόδιες αρχές.

4. Η συνδρομή στην ανίχνευση συμβάντων πυρκαγιών στην προστατευόμενη περιοχή και η άμεση ενημέρωση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, της Πολιτικής Προστασίας, των κατά τόπους Διευθύνσεων Δασών και του τοπικού πληθυσμού σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Σε κάθε περιστατικό μεγάλης πυρκαγιάς το προσωπικό και ο κάθε φύσης εξοπλισμός του Σ.Φ.Φ. συνδράμει στον αντιπυρικό αγώνα κάτω από τις εντολές του εκάστοτε επικεφαλή της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.

5. Η ενεργός συμμετοχή στα εκάστοτε προγράμματα επιστημονικής παρακολούθησης ειδών χλωρίδας και πανίδας και φυσικών τύπων οικοτόπων που πραγματοποιεί η Μ.Δ.Π.Π.

6. Η ευαισθητοποίηση του τοπικού πληθυσμού και των επισκεπτών της περιοχής σε θέματα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και η ενημέρωσή τους για το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία τους.

7. Η παροχή στη Μ.Δ.Π.Π. έγγραφων αναφορών και προφορικών πληροφοριών σχετικών με τα καθήκοντά τους και η συνεργασία τους με τις αρμόδιες προανακριτικές αρχές και σε περίπτωση που απαιτηθεί η έγγραφη κατάθεση όταν απαιτηθεί για κατάθεση ενώπιον δικαστικών ή άλλων αρχών για θέματα που σχετίζονται με την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.

8. Η τήρηση της εμπιστευτικότητας και εχεμύθειας αναφορικά με τις πληροφορίες που λαμβάνουν γνώση εξαιτίας ή εξ αφορμής άσκησης των καθηκόντων τους.

9. Η συμπεριφορά τους με σοβαρότητα, τιμιότητα, ευπρέπεια, ευγένεια, προθυμία, διακριτικότητα και εχεμύθεια τόσο εντός του υπηρεσιακού περιβάλλοντος (συναδέλφους, ανωτέρους) όσο και έναντι τρίτων.

10. Η διαφύλαξη και υπεύθυνη συντήρηση πάσης φύσης εξοπλισμού που τους διατίθεται από τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α..

11. Η συμπλήρωση σε κάθε δρομολόγιο της Διαταγής Πορείας του οχήματος ή του πλωτού μέσου, του Ημερήσιου Πρωτοκόλλου Καταγραφής Περιστατικών, των εκθέσεων αυτοψίας ή αναφορών φύλαξης στα οποία θα καταγράφονται όλες οι λεπτομέρειες των περιστατικών που παρατηρούνται (περιγραφή περιστατικού, ενέργειες, τοποθεσία, συντεταγμένες). Επίσης η σύνταξη μηνιαίας και ετήσιας αναφοράς στην οποία θα επισημαίνονται τα κυριότερα περιστατικά, οι τρόποι προσέγγισης και αντιμετώπισης αυτών, καθώς και τα προβλήματα που τυχόν παρουσιάστηκαν.

12. Η εκπροσώπηση του ΟΦΥΠΕΚΑ ενώπιων δικαστικών αρχών και οργάνων της δικαιοσύνης (δικαστικές αίθουσες, γραφεία εισαγγελέων κ.λπ.) καθώς και καταθέσεις συμβάντων ενώπιων αστυνομικών, πυροσβεστικών και δασικών αρχών σχετικών με τις αρμοδιότητές τους.

Στολή- Διακριτικά Σωμάτων Φύλαξης Φύσης

1. Το Σ.Φ.Φ. κατά την άσκηση των καθηκόντων του είναι ένστολο. Η στολή διατίθεται από τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., στην οποία υπάρχει το σήμα του Οργανισμού σε ευδιάκριτα σημεία.

2. Το προσωπικό του Σ.Φ.Φ. θα πρέπει να φροντίζει για την καλή κατάσταση της στολής και θα πρέπει να την χρησιμοποιεί σύμφωνα με τις οδηγίες της υπηρεσίας.

3. Το προσωπικό του Σ.Φ.Φ. διαθέτει υπηρεσιακή ταυτότητα, η οποία επιδεικνύεται κατά την άσκηση των καθηκόντων του.

Διαχείριση των περιστατικών στο πεδίο

Το Σ.Φ.Φ. αναλαμβάνει:

1. Την εποπτεία των προστατευόμενων περιοχών, σύμφωνα με το πρόγραμμα διαδρομής περιπολιών, καθώς και οποιαδήποτε άλλη ενέργεια απαιτείται για την αντιμετώπιση των μη επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων που επιβαρύνουν και επηρεάζουν αρνητικά το φυσικό οικοσύστημα και τα προστατευτέα αντικείμενα της εκάστοτε περιοχής ευθύνης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.,
2. την καταγραφή επαναλαμβανόμενων και μη επαναλαμβανόμενων απειλών/πιέσεων στην ευρύτερη περιοχή ευθύνης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.,
3. την αναφορά στην εκάστοτε αρμόδια Μ.Δ.Π.Π. για τις μη επιτρεπόμενες δραστηριότητες και τους τρόπους καταστολής,
4. την ενημέρωση – αναφορά και συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες (Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, Δασαρχείο, Αστυνομία, Λιμεναρχείο, Θηροφυλακή, Πυροσβεστική, Δήμος),
5. την παρακολούθηση και καταγραφή των ειδών (φυτικών και ζωϊκών) εντός της περιοχής ευθύνης της Μονάδας Διαχείρισης,
6. την υποστήριξη, εξυπηρέτηση και τον έλεγχο της κίνησης των επισκεπτών μέσα στα όρια των προστατευόμενων περιοχών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία και πάντοτε με σκοπό την προστασία της,
7. την επικοινωνία με την τοπική κοινότητα και τους επισκέπτες,
8. την καταγραφή των περιστατικών και των δρομολογίων στο ημερολόγιο Καταγραφής Ημερήσιας Απασχόλησης και Συμβάντων Φύλαξης, καθώς και των Εκθέσεων Aυτοψίας στο πλαίσιο άσκησης της αρμοδιότητας περιβαλλοντικών ελέγχων,
9. τη συμπλήρωση σχετικών εγγράφων και αναφορών σε περίπτωση καταγγελίας σε υπηρεσίες σχετικά με τις μη επιτρεπόμενες δραστηριότητες και τη διερεύνηση αυτών σε συνεργασία με τις ανωτέρω υπηρεσίες.

Κατευθυντήριες οδηγίες για την άσκηση αρμοδιοτήτων Περιβαλλοντικών Ελέγχων

Προετοιμασία των ελέγχων

1. Ενημέρωση των συναρμόδιων αρχών (αστυνομίας, δασικής υπηρεσίας, λιμενικού, δ/νσεων Περιβάλλοντος των Περιφερειών) για τα ελεγκτικά καθήκοντα του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α και για τον τρόπο συνεργασίας με αυτές.
2. Προσδιορισμός των περιοχών ελέγχου βάσει του σχεδίου φύλαξης, συγκέντρωση και έλεγχος του εξοπλισμού.
3. Συγκέντρωση πληροφοριών για τις συνθήκες του ελέγχου, αξιολόγηση πιθανών κινδύνων. Είναι απαραίτητο να γίνεται ανταλλαγή απόψεων και εμπειρίας σε τακτική βάση μεταξύ των στελεχών κάθε Μ.ΔΠ.Π.. Επίσης, περιοδικά, μεταξύ όλων των στελεχών της υπηρεσίας.
4. Τα ημερήσια Πρωτόκολλα Καταγραφής Περιστατικών θα συμπληρώνονται ακόμη και σε ημέρες που δεν διαπιστώνονται παραβάσεις, αλλά χρειάζεται να καταγραφούν στοιχεία ή ενδείξεις. Στη συνέχεια τα πρωτόκολλα θα καταχωρούνται σε ντοσιέ με τύτλο «Βιβλίο Συμβάντων».

Η τεκμηρίωση των παραβάσεων μέσα στις προστατευόμενες περιοχές προϋποθέτει/επιβάλλει τη σαφή περιγραφή και καταγραφή της παράβασης σε σχέση με τις ισχύουσες απαγορεύσεις, και τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης όπου έλαβε χώρα κάποιο γεγονός.

Διενέργεια των ελέγχων

1. Κατά την έναρξη του ελέγχου, το προσωπικό δηλώνει την ιδιότητά του, επιδεικνύοντας τις υπηρεσιακές του ταυτότητές και εξηγεί τον σκοπό του ελέγχου.
2. Η Έκθεση Αυτοψίας συμπληρώνεται με την καταγραφή των επί τόπου διαπιστώσεων και υπογράφεται από τους ελεγκτές.
3. Αντίγραφο της Έκθεσης Αυτοψίας παραδίδεται επί τόπου στον ελεγχόμενο και, εάν αυτό δεν είναι εφικτό αποστέλλεται στον ελεγχόμενο επί αποδείξει εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών.
4. Η θέση του γεγονότος, προσδιορίζεται καταρχήν με συσκευή GPS και εποπτικά σε απόσπασμα του χάρτη της περιοχής και δευτερευόντως περιγραφικά, με τη βοήθεια χαρακτηριστικών της περιοχής. Καταγράφονται οι πινακίδες και η περιγραφή των οχημάτων, διενεργούνται μετρήσεις, συλλέγονται δείγματα για ταυτοποίηση ή χημική ανάλυση και λαμβάνονται φωτογραφίες του χώρου που αποτυπώνουν με σαφήνεια το γεγονός (την κλίμακα μεγέθους, τη θέση) αλλά όχι προσώπων
5. Οι ομάδες ελέγχου συγκροτούνται από τουλάχιστον δύο στελέχη που διαθέτουν γνώση στο συγκεκριμένο αντικείμενο του ελέγχου, για λόγους ασφάλειας των ελεγκτών, καθώς και εγκυρότητας και αποτελεσματικότητας του ελέγχου.
6. Κατά τη διάρκεια του ελέγχου, επιδιώκεται/δέον όπως παρίστανται διαρκώς και οι δύο (τουλάχιστον) ελεγκτές.
7. Σε περίπτωση διενέργειας ελέγχων σε περιοχές ή συνθήκες γνωστού αυξημένου κινδύνου, πρέπει να εξασφαλίζεται εκ των προτέρων η παρουσία άλλων συναρμόδιων αρχών (αστυνομία, λιμενικό σώμα, δασική υπηρεσία, κ.τ.λ.) Σε κάθε περίπτωση που προκύψει ανάγκη, πρέπει να καλούνται οι αρμόδιες αρχές.
8. Το προσωπικό που διενέργησε τον έλεγχο δηλώνει όταν τους ζητηθεί (λ.χ. εάν κληθούν ως μάρτυρες σε Δικαστήριο), την επαγγελματική του διεύθυνση και όχι τη διεύθυνση της κατοικίας του.

Χαρακτηριστικά των ελεγκτών

1. Η δικαιοσύνη, η ισότητα και η ακεραιότητα είναι ακρογωνιαίοι λίθοι της εργασίας των ελεγκτών. Ποτέ δεν πρέπει καταχρώνται την θέση που κατέχουν.
2. Τηρούν οπωσδήποτε την κείμενη νομοθεσία κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.
3. Ενεργούν αντικειμενικά, και χωρίς προσωπική προκατάληψη. Σε περίπτωση κωλύματος ή ασυμβίβαστου, το δηλώνουν αμέσως στη μονάδα τους και ζητούν την αντικατάστασή τους.
4. Σέβονται το απόρρητο των πληροφοριών που έρχονται εις γνώσιν τους κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.
5. Πρέπει να γνωρίζουν και να ενημερώνονται για τη νομοθεσία.
6. Πρέπει να είναι υπεύθυνοι, ψύχραιμοι, και ευγενικοί. Ο ενθουσιασμός του ελεγκτή πρέπει να μετριάζεται με τη διπλωματία και να εκδηλώνεται σε επιμελή δουλειά.
7. Δεν φλυαρούν – είναι ευγενικοί και εμπνέουν εμπιστοσύνη χωρίς να αναπτύσσουν υπερβολική οικειότητα.
8. Δεν διαπληκτίζονται, δεν προσβάλλουν, ούτε ειρωνεύονται. Δεν παρασύρονται από προκλήσεις και ύβρεις. Μένουν ήρεμοι και διατηρούν τον έλεγχο.
9. Δεν δέχονται ποτέ δώρα ή κεράσματα.

Η ασφάλεια και η σωματική ακεραιότητα των ελεγκτών αποτελεί πρωταρχικό ζητούμενο του κάθε ελέγχου. Προς την κατεύθυνση αυτή οφείλουν να φροντίζουν διαρκώς τόσο οι ίδιοι οι ελεγκτές, όσο και η υπηρεσία που τους εποπτεύει.

Διαβάστε ολόκληρο τον Σώματος Φύλαξης Φύσης του ΟΦΥΠΕΚΑ στην σχετική απόφαση που ακολουθεί:

Απόφ. 13721/17.05.2024 (Β΄ 2975) Ειδικός Κανονισμός Σώματος Φύλαξης Φύσης του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.

13/06/2023

ΠΗΓΗ: dasarxeio.com