Η ιστορία της λεηλασίας του ορυκτού πλούτου της Φωκίδας

Του Δημήτρη Μπάκα

Από την ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ στους ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥΣ ΒΩΞΙΤΕΣ ΑΕ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΛΕΗΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΤΗΣ ΦΩΚΙΔΑΣ

Ο τόπος μετατρέπεται σε άγονη περιοχή για να εισπράττουν κάποιοι εκατοντάδες εκατομμύρια

 

 

            Η εταιρεία ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1933. Ιδρυτές της οι αδελφοί Ηλιόπουλοι......

 

            Η μέχρι τότε δραστηριότητα αυτών και ειδικά του Ηλία και του Γιώργου, αναφέρεται στο βιβλίο έκδοσης του 1961 του HARRY J. ANSLINGER  με τίτλο THE MURDERERS (ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ) στις σελίδες 56 ως 73 στο κεφάλαιο BARON (Ο ΒΑΡΩΝΟΣ).

            Ο HARRY J. ANSLINGER ήταν επίτροπος επί της δίωξης του λαθρεμπορίου ναρκωτικών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής από το 1930, επικεφαλής του αντίστοιχου Γραφείου και εκπρόσωπος της χώρας του για σχετικά θέματα στην Κοινωνία των Εθνών και αργότερα στα Ηνωμένα Έθνη. Αντίγραφα των σελίδων αυτών του βιβλίου και μετάφραση τούτων στα Ελληνικά υπάρχουν στα πρακτικά της Βουλής των Ελλήνων (ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ  ΣΤ – 7 Μαρτίου 1984).

            Το 1934 ιδρύθηκε από τους ίδιους η εταιρεία με την επωνυμία «Α.Ε.Ε. Αργυρομεταλλευμάτων και Βαρυτινης Μ.Α.Β.Τ.Ν Τ.»

            Η εταιρεία έως το 1941 είχε τα παρακάτω περιουσιακά στοιχεία, εμπράγματα και άλλης φύσεως δικαιώματα όπως περιγράφονται από την ίδια στην από 24-1-1951 Αγωγή της ενώπιον του Εφετείου Αθηνών κατά του Ελληνικού Δημοσίου.

Α.        Από το 1934 έως το 1937 η εταιρεία απέκτησε δικαιώματα οριστικής παραχώρησης κατά τους περί Μεταλλείων  νομούς σε 57 μεταλλεία συνολικής έκτασης 453.760 στρεμμάτων. Από αυτά τα 309.507 στρέμμα στη Φωκίδα (Δελφοί, Χρυσό, Γραβιά, Κάνιανη, Καλοσκοπή, Σεγδίτσα, Καρούτες, Αγ. Ευθυμία, Άμφισσα, Σερνικανι, Τοπόλια) και τα 144.253 στρέμματα στη Φθιώτιδα και Βοιωτία (Δαύλεια, Αράχωβα, Αμφίκλεια, Τιθορέα Παυλιανή).

                        Η περιγραφή των ορίων κάθε Μεταλλείου γίνεται ως εξής: π.χ. Μεταλλείον 18 κείμενου εν τη περιφέρεια Άνω Καστέλλι και κάτω Κάνιανη Επαρχίας Παρνασσίδος Νομού Φωκίδος έκτασης 6.697 στρεμμάτων υπό τα όρια :1) θέσις Ασωμάτου 2) Εκκλησία Αγ. Αθανασίου 3) Εκκλησία χωριού Κάτω Κανιανη 4) Εικονοστάσιο Αγίου Πολυκάρπου εκκλησίας Καστελλίου 5) Τεχνικό σημείου Β τομή των ευθειών από Ομορφοπλαγιαν εις εικονοστάσιον Αγίου Γεωργίου και από εικονοστάσιο Αγίου Πολυκάρπου Εκκλησίας Καστελλίου εις Παληόπυργον 6) Ευμορφοπλαγιά 7) Τεχνικόν σημείον Α τομή των ευθειών από Ευμορφοπλαγιάς εις Μαυρικου Ραχην και από εικονοστάσιον Αγίου Πολυκάρπου εις Παληόπυργον 8) Παληόπυργος και 9) Αρχικόν σημείον θέσις Ασωμάτου.

                        Γενικώς για τα τοπωνύμια  παραπέμπει στο χάρτη 1:100.000 της Γ.Υ.Σ. στον οποίο όμως αναφέρονται ελάχιστα έως καθόλου από αυτά.

Β.        Από τον Οκτώβριο του 1932 (9 μήνες πριν την ίδρυσή της!) έως το 1939 απέκτησε δικαιώματα εκ παροχής προς αυτήν κατά τους μεταλλευτικούς νόμους άδειας μεταλλευτικών ερευνών μεθ΄ όλων των συναφών δικαιωμάτων σε συνολική έκταση 108.735 στρεμμάτων. Από αυτά τα 28.880 στη Φωκίδα (Άμφισσα, Αγ. Ευθυμία, Ελαιώνας, Καρούτες), 21.141 στρέμματα στη Φθιώτιδα (Δύο Βουνά) 2.729 στρέμματα στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας, 40.327 στρέμματα στη Σάμο (Βαθύ, Παλαιόκαστρο) και 15.658 στρέμματα στην ν. Ηρακλειά Κυκλάδων.

Γ.         Από το 1934 έως το 1938 απέκτησε δικαιώματα εκ της νομοτύπου υποβολής προς την αρμόδια διοικητική αρχήν αιτήσεων περί χορηγήσεως άδειας μεταλλευτικών ερευνών σε έκταση 139.978  στρεμμάτων. Από αυτά 92.978 στη Φωκίδα (Σεγδίτσα, Γαλαξίδι, πέντε όρια, Τριταία, Δελφοί, Κολοβάτες, Γραβιά, Βάργιανη, Τόπαλια, Κοκκινάρι) 19.000 στρέμματα στη Σάμο, 18.500 στρέμματα στη Φθιώτιδα (Παλαιοχώρι, Γλουνίστα, Στυρφάκα) και 9.500 στρέμματα στην Αττικοβοιωτία.

Δ.        Από το 1937 έως 1938 Απέκτησε πλήρη και αποκλειστική κυριότητα νομήν και κατοχήν σε εννέα χώρους συνολικής έκτασης 499.593 τετραγωνικά μέτρα, απαλλοτριωθείσες υπέρ αυτής αναγκαστικώς κατά τους μεταλλευτικούς νόμους χάριν της λειτουργίας και εκμετάλλευσης των μεταλλείων. Οι χώροι αυτοί βρίσκονται στη Φωκίδα (Κολοβάτες – Βρακτό – Σπαρτόλακα, Βαργιανή, Ιτέα – Κεφαλή – Αγιανακης, Αποστολιά, Τοπόλια).

Ε.        Από το 1936 έως το 1939 αγόρασε και απέκτησε την πλήρη κυριότητα σε 14 κτήματα στη Φωκίδα (Τοπόλια, Κολοβάτες, Ιτέα, Αποστολιά) συνολικής έκτασης 20.870 τετραγωνικά μέτρα.

Στ.       Κατασκεύασε επί των ακινήτων αυτών εγκαταστάσεις και κτίσματα. Αποθήκη υλικών και σιδηρουργείο, αποθήκη εκρηκτικών, οίκημα εργατών, δεξαμενή, μηχανοστάσιο, εργαστήριο καθώς και κεκλιμένα λούκια για γέφυρα φόρτωσης στην Κάνιανη. Λιθόκτιστο ξυλουργείο και ξύλινα λούκια στη Βάργιανη. Ξύλινη αποβάθρα φορτώσεως, γέφυρα φορτώσεως από μπετόν και υπόστεγο εργατών στην Αγία Μαρίνα. Σκάλα φορτώσεως, τρείς αποθήκες μεταλλεύματος, παράπηγμα εργατών, παράρτημα γραφείου, μηχανοστάσιο, εναέρια γραμμή μεταφοράς μεταλλεύματος στην Ιτέα. Λιθόκτιστα οικήματα στην Αγία Άννα. Ξύλινο παράπηγμα ζυγιστήριο στη Γραβιά.

Ζ.         Είχε στην κυριότητα της νομή και κατοχή της τα παρακάτω ακίνητα.

Αγρό 2,5 στρεμ. με 18 ελαιόδεντρα στον ελαιώνα (θέσις στύλος)

            Αγρό 3 στρεμ. στη θέση Σπαρτόλακα Κολοβάτων.

            Μια διόροφον ανώγειον οικία μετά οικοπέδου στη Γραβιά.

            Δύο λωρίδες πλάτους 50 εκ. και μήκους 18μ. στον ελαιώνα (Θέσις στύλος).

Η.        Στην εταιρεία ανήκαν κινητά αντικείμενα τα οποία το έτος 1941 ευρίσκοντο εγκατεστημένα σε Αγία Μαρίνα, Ιτέα, Κάνιανη και Τοπόλια και εχρησιμοποιούντο για τις μεταλλευτικές εργασίες. Τέτοια ήταν:

• Άγκυρες, καδένες, κλειδιά, σημαντήρες, δέστρες.
• Όργανα και εφόδια χημείου
• Έπιπλα και σκεύη μεταλλείου
• Εργαλεία και εφόδια μεταλλείων
• Μηχανήματα διάφορα, κινητήρες εσωτερικής καύσης, συγκροτήματα συμπιεστού, σωλήνες αεροσυμπιεστού, ηλεκτρογεννήτριες, φούρνος, πρέσα, γεφυροπλάστιγγα στη Γραβιά, μακάπια τόρνου.
• Διάφορα μηχανήματα εις Χημείον και εργαστήριο ντεπόζιτα ύδατος εκ λαμαρίνης.
• Γραμμών Ντεκιβιλλ διαφόρων βαρών.
• 8 φορτηγίδες βυθισμένες.
• 1 Λομοτιβα ΝΤΟΪΤΣ
• Τρία πετρελαιοκίνητα φορτηγά εν ακινησία
• 2 ρυμουλκούμενα εν ακινησία.
• Συγκρότημα διαφόρων μηχανών δια θραύσιν και επιλογή βωξίτου.

Θ.        Η εταιρεία είχε απαιτήσεις κατά του Ελληνικού Δημοσίου. Εξ επιτάξεως γραμμής ντεκιβίλλλ 22 βαγονέτων των ½ κυβικών μέτρων εκάστου και 4 βαγονέτων μετά χειροπέδης.

 

ΠΩΛΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ

            Τον Ιούνιο του 1941 με τα υπ΄ αριθμόν 9374 και 9375 πωλητήρια συμβόλαια του Συμ/φου Αθηνών Γ. Δεκαρίστου επωλήθησαν και μεταβιβάσθηκαν από την ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ στην στο Βερολίνο της Γερμανίας εδρεύουσα εταιρεία με την επωνυμία HANSA LEICHTMETALL AKTIENGELES – SCHAFT τα παραπάνω αναφερόμενα κινητά και ακίνητα πράγματα, δια μεν του πρώτου τα ανωτέρω αναφέροντα μεταλλεία, εγκαταστάσεις και λοιπά ακίνητα, δια δε το δεύτερον τα αναφερόμενα κινητά πράγματα και το επί τόπου εξορυγμένο μετάλλευμα.

            Το τίμημα της πώλησης ορίσθει στα 213.000.000 δραχμές (180.000.000 δια τα μεταλλεία και λοιπάς εγκαταστάσεις και 33.000.000 δια τα λοιπά πράγματα και το μετάλλευμα).

            Από το προσύμφωνο είχε ορισθεί ότι εάν κατά την υπογραφή του οριστικού συμβολαίου η αξία του Γερμανικού Μάρκου έναντι της δραχμής ήθελεν αυξηθεί, θα αυξανόταν ανάλογα και το τίμημα εκ δραχμών. Επί πλέον ανεγράφει στο προσύμφωνο ότι η πραγματοποίηση της πώλησης τελούσε από την αίρεσιν της παροχής από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας της σχετικής άδειας μεταβίβασης.

            Από το τίμημα πληρώθηκαν οφειλές της εταιρείας προς τράπεζες, οφειλές των άλλων εταιρειών των αδελφών Ηλιόπουλου και των ίδιων προς το Δημόσιο διάφορες κρατήσεις και φόροι και οι αδελφοί Ηλιόπουλοι έλαβον στο χέρι 68.967.671 δραχμές.

            Παρατήρηση: Είναι πασιφανές ότι η αξία της πώλησης αφορούσε τα δικαιώματα όλα τα άλλα ήταν ευτελούς αξίας και τα 499.593 στρέμματα απαλλοτριώθηκαν αναγκαστικά υπέρ των μεταλλείων.

 

            ΜΙΣΘΩΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ «HANSA»

 

            Το 1950 με τις διατάξεις του Αναγκαστικού Νόμου 1530/29-10-1950 «περί των Εχθρικών Περιουσιών» τα παραπάνω πωληθέντα δικαιώματα και πράγματα ως εχθρική περιουσία περιήλθον στο Ελληνικό Δημόσιο κατά πλήρες δικαίωμα νομής και κυριότητας.

            Η         ΑΕΜ ΦΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ ισχυριζόμενη ότι ηναγκάσθει να στέρξει εις την προς την ανωτέρω Γερμανική Εταιρεία πώλησιν τούτων κατόπιν ασκηθείσας ψυχολογικής βίας επί των τότε εκπροσώπων της, ήγειρεν εμπροθέσμως ενώπιον του Εφετείου Αθηνών, κατά του Ελληνικού Δημοσίου την από 24-1-1951 αγωγή κατατεθείσα νομίμως τη 3-2-1951 και συζητούμενη μετά αναβολών την 5 Ιουνίου 1952.

            Με την αγωγή αυτή ζητούσε να ακυρωθούν τα παραπάνω συμβόλαια και να αναγνωρισθεί ότι ποτέ δεν έπαυσε να είναι κύρια των κινητών, ακινήτων και μεταλλευτικών δικαιωμάτων που αναφέρονται στα συμβόλαια αυτά. (όπως μνημονεύονται παραπάνω στα στοιχεία Α,Β,Γ,Δ,Ε,Στ,Ζ,Η,Θ). Ζητάει επίσης να διαταχθεί εις αυτή η παράδοσις των σωζομένων κινητών να διορθωθούν τα βιβλία μεταγραφών και η τακτοποίηση των βιβλίων μεταλλείων, νηολογίων κ.λ.π. και τα δικαστικά έξοδα να βαρύνουν τον αντίδικο.

Για τα εκατομμύρια που έβαλαν στην τσέπη ούτε κουβέντα.

            Στις 12-9-1951 η ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ, προφανώς εκτιμώντας τα συμφέροντά της, κοινοποίησε προς το ελληνικό Δημόσιο αίτηση περί συμβιβασμού με την οποία πρότεινε να επιλυθεί η μεταξύ τους διαφορά συμβιβαστικώς ως εξής.

            Αυτή η ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ, παραιτείται τόσο από το δικόγραφο της ως άνω αγωγής όσο και από το δικαίωμα κατά του Ελληνικού Δημοσίου και αναγνωρίζει τούτο ως κύριο των διεκδικούμενων παρ΄ αυτής μεταλλείων και λοιπών εν τη αγωγή αναφερομένων πραγμάτων. Το Ελληνικό Δημόσιο δε εκμισθώση προς αυτή τα παρ΄  αυτής διεκδικούμενα μεταλλεία με όρους που αναφέρουν στην αίτησή τους. Το Ελληνικό Δημόσιο μετά από γνωμάτευση του Νομικού συμβουλίου του Κράτους ότι συμφέρει η πρότασις, η οποία εγκρίθηκε και από τον Υπουργό Οικονομικών στις 22-2-1952 και 15-4-1952 επισημειωματικών πράξεων του, αποδέχεται την πρότασιν με τους όρους που αναφέρονται στη γνωμάτευση.

            Στις 10-5-1952 υπογράφεται το 11.108 μισθωτήριο συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Αθηνών Γεωργίου Δεκαρίστου (ίδιος με το συμβολαιογράφο της πώλησης στους Γερμανούς) αξίας 300.000.000 δρχ. με το οποίο το Ελληνικό δημόσιο εκμισθεί προς την ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ.

(Στο συμβόλαιο δε γίνεται περιγραφή, αλλά παραπέμπει και δέχεται όλα όσα αναφέρονται στην αγωγή.)

Α.        Το δικαίωμα αναζητήσεως και εκμεταλλεύσεως βωξίτων και λοιπών μεταλλευμάτων επί των περιελθότων εις αυτό δυνάμει των διατάξεων του ΑΝ. 1530/1950 μεταλλείων, (δηλαδή αυτά που επωλήθησαν στους Γερμανους), μεθ΄ όλων των υπαρχουσών εγκαταστάσεων μεταλλείων κειμένων στις περιφέρειες του νομού Φθιώτιδος, Φωκίδος, Αττικοβοιωτίας, Αργολιδοκοριθνίας, Σάμου και Κυκλάδων.

Β.        Τα πάσης φύσεως ακίνητα (Αγρούς, οικοδομήματα, αποβάθρες κλπ.) όπως αναφέρονται στα 9374 και 9375/1941 συμβόλαια (αυτά της πώλησης στους Γερμανούς) του συμ/φου Γεωργίου Δεκαρίστου και στην κατάσταση που βρίσκονται.

            Η προκειμένη μίσθωση διέπεται από τους κάτωθι όρους και προϋποθέσεις.

            (Τους αναφέρουμε όσο μπορούμε περιληπτικά και χρησιμοποιώντας πολλές φορές τη γλώσσα στην οποία έχουν συνταχθεί για να δούμε στην πορεία πόσο εφαρμόζονται.)

1. Η διάρκεια της παρούσης σύμβασης ορίζεται εις πέντε έτη αρχομένης από της υπογραφής του μισθωτηρίου συμβολαίου (δηλαδή από 10-5-1952). Η μισθώτρια εταιρεία δικαιούται να παρατείνει την μισθωτική περίοδον δια μονομερούς αυτής δηλώσεως. Η διάρκεια της αρχικής και των κατά παράτασιν μισθώσεων δεν δύναται να υπερβεί εν συνόλω τα τριάκοντα έτη.
2. Μίσθωμα. Η μισθώτρια εφόσον ισχύει ο Α.Ν. 1851/51 (άρθρο 7) θα καταβάλλει ως μίσθωμα ποσοστό 5,5% επί παντός είδους εξορυσσομένων μεταλλευμάτων επί των δαπέδων των μεταλλείων, εις περίπτωσιν δε καταργήσεως του νόμου τούτου ποσοστόν 3,5% επί της τιμής πωλήσεως των μεταλλευμάτων FOB. Το Δημόσιον δικαιούται να ζητήση τα ως άνω ποσοστά είτε σε είδος είτε σε χρήμα. Η καταβολή του μισθώματος θα γίνεται κάθε εξαμηνιαν της πρώτης αρχομένης από 2 Ιουλίου 1952.
3. Ως ελάχιστον υποχρεωτικό ετήσιον μίσθωμα ορίζεται το αντίστοιχον κατά την πρώτην πενταετίας, εις το ποσόν των 30.000 τόνων ετησίως κατά την δευτέραν πενταετίαν εις το ποσό των 40.000 τόνων ετησίως και κατά τον υπόλοιπον χρόνο της μισθώσεως εις το ποσόν των 50.000 τόνων ετησίως.
4. Το ελάχιστον υποχρεωτικό μίσθωμα θα καταβάλλεται και αν ακόμη ουδεμία εγένετο παραγωγή μεταλλεύματος εις δύο δόσεις εκάστην δευτέραν Ιουλίου και δευτέραν Ιανουαρίου θα συμψηφίζεται δε εις το τέλος του έτους μετά του ολικού μισθώματος το οποίον προκύπτει εκ της εκμεταλλεύσεως. Ο συμψηφισμός τούτος θα αφορά έκαστον έτος και όχι σειρά ετών.
5. Η είσπραξις του μισθώματος θα γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων νόμων. Η καθυστέρησις πληρωμής του μισθώματος συνεπάγεται αυτοδικαίως την έκπτωσιν της μισθώτριας, ο έλεγχος των αποκομιζόμενων ποσοτήτων μεταλλεύματος ενεργήται καθ΄ όν τρόπου ήθελε κρίνει σκόπιμον η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Βιομηχανίας.
6. Η μισθώτρια υποχρεούται όπως εντός διετίας διαθέση συνολικής το ποσόν των 2.000.000.000 δρχ. δι εκτέλεσιν έργων βελτιώσεως και μηχανικού εξοπλισμού.
7. Η μισθώτρια προς ασφάλειαν του Δημοσίου δια την εκτέλεσιν των έργων βελτιώσεων και μηχανικού εξοπλισμού παρέχει στο Δημόσιο εγγυητική επιστολή εκ δρχ. 200.000.000 δρχ.
8. Σε περίπτωση κανονικής λήξεως της μισθώσεως, παραιτήσεως ή εκπτώσεως της μισθώτριας τα εκμισθούμενα μεταλλεία και λοιπά εκμισθώματα πράγματι αποδίδονται στο δημόσιο μεθ΄ όλων ανεξαιρέτως των εγκαταστάσεων των, υπογείων και επιφανειακών άνευ ουδεμίας υποχρεώσεως του Δημοσίου προς αποζημίωση της μισθώτριας.
9. Μετά την λήξιν ή την οποιαδήποτε λύσιν της μισθώσεως εάν η μισθώτρια εξακολουθεί να κατέχει το μίσθιο οφείλει να καταβάλει εκτός του συμφωνημένου μισθώματος και ποινική ρήτρα.
10. Η μισθώτρια ουδέν δικαίωμα έχει εκχωρήσεως ή εισφοράς ή καθ΄ οιανδήποτε τρόπο μεταβιβάσεως των μισθωτικών δικαιωμάτων εις άλλον ή ετέραν εταιρείαν, άνευ προηγούμενης εγγράφου συγκαταθέσεως του Δημοσίου.
11. Η μισθώτρια αναλαμβάνει τις δαπάνες και τη μέριμνα να ενεργήσει τα χρειαζόμενα ώστε να εκδοθούν στο όνομα του Ελληνικού δημοσίου όσα ο Μεταλλευτικός κώδικας απαιτεί παραχωρητήρια σε όλες όσες με το παρών εκμισθώνονται σε αυτήν άδειες μεταλλευτικών ερευνών και επίσης οι άδειες μεταλλευτικών ερευνών σε όσα έχουν γίνει αιτήσεις από αυτήν όπως αναφέρονται στο υπ΄ αριθ. 9374/1941 συμβολαίου. Στην περίπτωση που λόγω νομικού κωλύματος οι άδειες δεν εκδοθούν στο όνομα του Ελληνικού Δημοσίου αλλά στο όνομα της μισθώτριας ως αρχικής δηλώτριας, αυτή υποχρεούται μόλις εκδοθεί κάθε μια από αυτές. Το αργότερο σε ένα μήνα να προσέλθει με δικές της δαπάνες να τις μεταβιβάσει στο Δημόσιο. Αν αυτό δεν γίνει συμφωνείται ρητά ότι το δημόσιο έχει το δικαίωμα αφ΄ ενός μεν να καταγγείλει την μίσθωση και αφετέρου να αξιώσει από αυτήν αθροιστικά την ανόρθωση κάθε θετικής ή αποθετικής του ζημιάς και επιπλέον την καταβολή χρηματικού ποσού 200.000.000 δρχ. λόγω ποινικής ρήτρας.
12. Η μισθώτρια υποχρεούται να προφυλάσσει τους χώρους των μεταλλείων και να προστατεύσει τα δικαιώματα του δημοσίου.
13. Η μισθώτρια δικαιούται να εξορύσσει και να χρησιμοποιεί κατά βούλησιν τα μεταλλεύματα των μεταλλείων πωλούσα ταύτα προς ίδιον αυτής όφελος.
14. Η μισθώτρια δικαιούται να χρησιμοποιεί για τις ανάγκες της εκμεταλλεύσεως του μεταλλείου τα υπάρχοντα στο μεταλλείο Εθνικά λατομεία.
15. Οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις ιδιωτικών γαιών ή κτημάτων που ενεργούνται κατά τη διάρκεια της μίσθωσης χάριν της εκμετάλλευσης γίνονται υπέρ του ελληνικού Δημοσίου με δαπάνες και τη μέριμνα της μισθώτριας
16. Η εγκατάστασις της μισθώτριας εις τα μίσθια γίνεται από επιτροπή, δαπάνες της μισθώτριας, συντάσσεται πρωτόκολλο παράδοσης – παραλαβής εντός διμήνου από την υπογραφή του συμβολαίου.
17. Η μισθώτρια οφείλει να εκμεταλλεύεται τα μεταλλεία με τους κανόνες της επιστήμης και της τέχνης και απαγορεύεται η αρπακτική εκμετάλλευση και κάθε εργασία που καθιστά δυσχερή την εκμετάλλευση των μεταλλείων στο μέλλον.
18. Κάθε διαφορά λύνεται με διαιτησία σύμφωνα με το νόμο.
19. Το Ελληνικό Δημόσιο εκχωρεί στη μισθώτρια τα δικαιώματα αυτού δια την ανάκτηση και επανεγκατάσταση εις τα μεταλλεία του λεηλατηθέντος εξοπλισμού.
20. Το Ελληνικό Δημόσιο αναλαμβάνει την υποχρέωση να διατηρήσει σε ισχύ την προκείμενη μίσθωση.
21. Σε περίπτωση παραβίασης οποιουδήποτε όρου από τη μεριά της μισθώτριας ή μη συμμόρφωσης αυτής προς τις διαταγές της υπηρεσίας μεταλλείων η μισθώτρια εταιρεία κηρύσσεται έκπτωτος.
22. Επί πλέον της κατά τον όρο 7^ον της παρούσας κατάθεσης εγγυήσεως των 200.000.000 δρχ. η μισθώτρια προσεκόμισε εγγυητική επιστολή της Λαϊκής Τράπεζας υπ΄ αρ. 19042/10-5-1952 ως εγγύηση δια την εκπλήρωση των λοιπών όρων της συμβάσεως.

 

ΜΙΣΘΩΣΙΣ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ OTAVI

 

            Στις 4/1/1956 υπογράφεται το μισθωτήριο συμβόλαιο 29195/4-1-56 αξίας 1.000.000 δρχ μεταξύ της ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ και του Ελληνικού Δημοσίου μετά προκηρυχθείσα πλειοδοτική δημοπρασία δια την μίσθωσιν του δικαιώματος αναζητήσεως και εκμεταλλεύσεως βωξίτων και λοιπών μετάλλων των τριών Μεταλλείων τέως ανηκόντων εις την ΑΕ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΚΑΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ OTAVI υπ΄ αριθ. 156, 158 και 185 παραχωρήσεων του Νομού Φθιώτιδος, Φωκίδας Περιγραφομένων κατ΄ έκτασιν και όρια.

            Α)        Εις το από 19/11/1931 Πρ. Δ/γματος (ΦΕΚ 391/18-11-31 ΤΑ1)

            Β)        Εις το από 19/2/1935 Πρ. Δ/γματος (ΦΕΚ 03/27-2-1938 ΤΑ1)

            Οι όροι της μίσθωσης είναι: (Τους αναφέρουμε περιληπτικά και σε ελεύθερη μετάφραση διατηρώντας τη γλώσσα τους σε πολλά σημεία).

1. α. Η διάρκεια της συμβάσεως ορίζεται σε 30 χρόνια και αρχίζει με την υπογραφή του συμβολαίου (4-1-1956) ανεξάρτητα από το χρόνο εγκατάστασης.

            β.         Σιωπηρά αναμίσθωσις δεν χωρεί. Μετά τη λήξη της σύμβασης εάν η μισθώτρια εξακολουθεί να διακατέχει το μίσθιο ορίζονται αυστηρά και συγκεκριμένα πρόστιμα.

2. Με την παρούσα εκμίσθωση παραχωρείται εις την μισθώτρια το δικαίωμα στην αναζήτηση και εκμετάλλευση παντός μεταλλεύματος και συγκεκριμένα και ειδικά βωξίτου εντός του μισθωμένου χώρου.
3. α.         Η μισθώτρια οφείλει (επί πλέον των επί μεταλλείων φόρων) να καταβάλει στο Ελληνικό Δημόσιο ποσοστό 4% επί της αξίας των πωλουμένων προϊόντων FOB

            β.         Ως ελάχιστον υποχρεωτικό ορίου ετησίου μισθώματος ορίζεται το αντίστοιχον εις το ποσόν των 705.000 τόνων παραγωγής μεταλλεύματος. Το ποσό τούτο του παγίου υποχρεωτικού μισθώματος καταβάλλεται και αν ακόμη ουδεμία εγένετο παραγωγή μεταλλεύματος.

            γ.         Ακολουθεί πως εισπράτεται το ποσόν αυτό και οι συνέπειες μη καταβολής όπως στο αντίστοιχο άρθρο του προηγουμένου συμβολαίου.

            δ.         Επιπλέον του παραπάνω μισθώματος εισπράττεται και κάθε άλλος νόμιμος επιβαλλόμενος φόρος ή τέλος. Επίσης η μισθώτρια οφείλει να καταβάλει ετησίως τον εκάστοτε νομίμως οριζόμενο δια τα Δημόσια Μεταλλεία στρεμματικό φόρον υπολογιζομένου εφ΄ ολοκλήρου της εκμισθωθίσης εκτάσεως.

4. Η μισθώτρια υποχρεούται εντός του πρώτου έτους από της υπογραφής του μισθωτηρίου συμβολαίου να προβεί στις απαραίτητες λεπτομερείς μελέτες (γεωλογικές, κοιτασματολογικές κλπ.) να συντάξει πρόγραμμα ερευνών και εκμεταλλεύσεων τα οποία να υποβάλλει προς έγκριση στο Υπουργείου Βιομηχανίας όπως π.χ.

• 1) Ακριβή τριγωνομέτρηση, χαρτογράφηση της περιοχής με κλίματα 1:5000
• 2) Υψομετρικές καμπύλες ανά 35μ. τουλάχιστον, για τις δε εκμεταλλεύσεις ανά 10μ.
• 3) Πλήρη γεωλογικήν μελέτην της όλης περιοχής.
• 4) Ειδικότερον κοιτασματολογική.
• 5) Πλήρεις χημικές αναλύσεις εφ΄ όλων των κοιτασμάτων.
• 6) Προγραμματισμόν ερευνητικών εργασιών.
• 7) Προγραμματισμόν εκμεταλλεύσεων.
• 8) Προγραμματισμόν μεταφοράς.
• 9) Προγραμματισμόν αποθηκεύσεως κ.λ.π. Επίσης οφείλει εντός διετίας να κατασκευάσει έργα μονίμων εγκαταστάσεων στο χώρο των μεταλλείων και στην παραλία αξίας τουλάχιστον 3.000.000 δρχ. Παράβασις της διετίας δεν χωρεί πλην ανωτέρας βίας.

5. Ελάχιστο όριο παραγωγής ορίζεται 705.000 τόνους βωξίτη ετησίως και η μη πραγματοποίησης αυτού από του δευτέρου έτους αποτελεί βαρείαν παράβασιν των όρων της παρούσας.
6. Σε περίπτωση ιδρύσεως στην Ελλάδα εργοστασίου παραγωγής αλουμίνας η μισθώτρια υποχρεούται να διαθέτει ολόκληρη την παραγωγή βωξίτη για τη λειτουργία του εργοστασίου.
7. Η μισθώτρια οφείλει να εκμεταλλεύεται το Μεταλλείο με τους κανόνες της επιστήμης και της τέχνης και να επιμελείται της ασφαλείας των έργων και εγκαταστάσεων και να συμμορφώνεται με τις εντολές της υπηρεσίας. Να ενημερώνει για τα αποτελέσματα των ερευνητικών εργασιών και την πρόοδο των εκμεταλλεύσεων. Να υποβάλλει κάθε έτος σχετική έκθεση με στατιστικούς χάρτες, διαγράμματα κ.λ.π.
8. Η μισθώτρια υποχρεούται να προφυλάσσει το χώρο του μεταλλείου και να προστατεύει τα δικαιώματα του Δημοσίου. Η μισθώτρια υποχρεούται να εκμεταλλεύεται συνεχώς το μίσθιον. Κάθε αδικαιολόγητος διακοπή εργασιών αυτής στο μίσθιο συνεπάγεται την έκπτωσιν.
9. Η μισθώτρια δεν δικαιούται να μεταβιβάσει τα δικαιώματά της προς τρίτους δια οποιανδήποτε τύπου και απαιτείται προηγουμένως έγκρισης του Υπουργείου Βιομηχανίας. Επίσης προκειμένου να συστήσει ανώνυμο ή ομόρρυθμο ή ετερόρρυθμο εταιρεία με σκοπό την εκμετάλλευση του μεταλλείου πρέπει να ζητήσει προηγουμένως την έγκριση του Υπουργείου Βιομηχανίας.
10. Η μισθώτρια μετά την πιστοποίηση της εκτέλεσης των μεταλλευτικών έργων και εγκαταστάσεων δικαιούται αφού ειδοποιήσει το Υπουργείο Βιομηχανίας να παραιτηθεί της σύμβασης τούτης.
11. Η παραβίαση οιονδήποτε όρου της σύμβασης συνεπάγεται την επιβολή προστίμου και σε περίπτωση επανάληψης αυτής ή άλλης παράβασης δύναται να επαγγελθεί έκπτωση της μισθώτριας και παντός από αυτής έλκοντος δικαιώματα.
12. Μετά την κανονική λήξη ή τη λύση της μίσθωσης όλες οι εγκαταστάσεις υπόγειες και επιφανειακές περιέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου ελεύθερες παντός βάρους ή υποθήκης άνευ αποζημιώσεως.
13. Κάθε αμφισβήτηση και διαφορά μεταξύ Δημοσίου και μισθώτριας λύεται αποκλειστικά και αμετάκλητα με διαιτησία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 106 της πολιτικής δικονομίας.
14. Για εγγύηση της τήρησης των όρων της παρούσας κατατέθηκε εγγυητική επιστολή.
15. Η πλειοψηφία των κυκλοφορούντων μετοχών της εταιρείας βεβαιώνεται ότι ευρίσκονται στα χέρια Ελλήνων υπηκόων και είναι κατατεθειμένες στη Λαϊκή Τράπεζα και πρέπει να παραμείνουν δεσμευμένες σε όλη τη διάρκεια της μίσθωσης και κάθε ανάληψη αυτών πρέπει να γίνει με έγγραφη απόφαση του Υπουργού Βιομηχανίας. Πιστοποιείται ότι η έδρα της εταιρείας είναι στην Ελλάδα και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι Έλληνες υπήκοοι. Ορίζεται ότι η πλειοψηφία των κυκλοφορούντων μετοχών της Εταιρείας πρέπει να βρίσκονται στα χέρια Ελλήνων υπηκόων καθ΄ όλην την διάρκεια της μισθώσεως, απαγορευόμενης της μεταβίβασης τούτων εις αλλοδαπούς. Κάθε μεταβίβαση τούτων πρέπει να έχει προηγουμένως την έγκριση του Υπουργού Βιομηχανίας.

 

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΜΙΣΘΩΣΗΣ

 

            Στις 26-10-1962 υπογράφεται το υπ΄ αρ. 48437 συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Αθηνών Ε.Κ. Κωνστανταράκη με το οποίο τροποποιούνται

Α.        Το υπ΄ αρ. 11108 της 10-5-1952 συμβιβαστικού και μισθωτηρίου συμβολαόυ του συμ/φου Αθηνών Γεωργίου Δεκαρίστου και

Β.        το υπ΄ αρ. 29195 της 4-1-1956 μισθωτήριο συμβόλαιο του συμβ/φου Αθηνών Διονυσίου Ε. Ιατρίδου.

            Η τροποποίηση έγινε λόγω της απόφασης ίδρυσης στην Ελλάδα εργοστασίου Αλουμινίου και Αλουμίνας ώστε να εξασφαλισθεί τη επάρκεια βωξίτη. Το συμβόλαιο υπογράφεται από το Ελληνικό Δημόσιο και της ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ.

            Στο συμβόλαιο αυτό καθορίζονται οι σχέσεις και ο τρόπος προμήθειας βωξίτου της μισθώτριας εταιρείας και της ΑΕ Αλουμίνιον Ελλάς. Πέραν αυτού τα άρθρα που έχουν σχετικό ενδιαφέρον είναι :

Άρθρο 1^ο:       Τα εκμισθωθέντα στη μισθώτρια με τα υπ΄ αριθ.11108 και 29195 μισθωτήρια συμβόλαια μεταλλεία χωρίζονται σε δυο ζώνες

Α.        Τη Ζώνη «Α» η οποία περιλαμβάνει όλα τα μεταλλεία του συμβολαίου 29195/56 αναφερόμενα μεταλλεία και τέσσερα μεταλλεία του συμβολαίου 11108/52. Τα μεταλλεία εις Σιδηρόπορτα (475) Άσπρα Ξύλα και Μπέλες (476) και δύο στην Κεφαλή (467,479)

Β.        Τη Ζώνη «Β» η οποία περιλαμβάνει όλα τα μεταλλεία του συμβολαίου 11108/52 πλην τν τεσσάρων (475, 476, 467, 479).

Άρθρο 2^ο:       Τα βέβαια πιθανά αποθέματα βωξίτη και εκμεταλλεύσιμα υπό ομαλές συνθήκες για την Ζώνη «Α» είναι 5.730.000 τόνοι περίπου και για τη Ζώνη «Β» 9.700.000 τόνοι, σύνολο 14.800.000 τόνοι.

Άρθρο 7^ο:       α. Δεδομένου ότι τα εις την Β Ζώνην περιλαμβανόμενα μεταλλεία συμφωνείται ότι θα παραμείνουν βάσει του παρόντος επί δωδεκαετίαν σχεδόν εντελώς αργά και ανεκμετάλλευτα συμφωνείται ότι τα οκτώ από τα δώδεκα αυτά έτη δεν υπολογίζονται εις την συμφωνημένη διάρκεια μισθώσεως προστιθέμενα εις την διάρκεια μετά την συμπεφωνημένην λήξιν αυτής. Δηλαδή η διάρκεια ισχύος του υπ΄ αρ. 11108/10-5-52 μισθωτηρίου συμβολαίου παρατείνεται για οκτώ χρόνια

Β.        Η διάρκεια ισχύος αμφοτέρων των υπ΄ αρι. 11108 και 29195 μισθωτηρίων συμβολαίων παρατείνεται περαιτέρω αυτομάτως και υποχρεωτικώς για ένα χρόνο για κάθε εκατομμύριο τόνους νέων βέβαιων και πιθανών αποθεμάτων βωξίτου, το οποίο θα ανακαλύπτεται εις τα μίσθια μεταλλεία, επί πλέον των εις τον πίνακα του ως άνω άρθρου 2 αναφερομένων αποθεμάτων προ της παρόδου των οκτώ πρώτων ετών από της ισχύος του παρόντος συμβολαίου.

            Η διάρκεια των αυτών μισθώσεων παρατείνεται ακόμη περαιτέρω αυτομάτως και υποχρεωτικώς επί πλέον κατά ένα έτος για κάθε ποσότητα 2.000.000 τόνων νέων βέβαιων και πιθανών αποθεμάτων βωξίτου, η οποία θα ανακαλύπτετο εις τα εν λόγω μεταλλεία μετά την πάροδον των οκτώ πρώτων ετών από της ισχύος του παρόντος συμβολαίου.

 

Άρθρο 9^ο:       Καταργούνται από της ισχύος της παρούσης συμβάσεως οι διατάξεις των μισθωτηρίων που αφορούν τα επιβληθέντα εις την μισθώτριαν υπό των υπ΄ αρ. 11108 και 29195 συμβολαίων τούτων ελάχιστο ετήσιο μίσθωμα. Τα βαρύνοντα την μισθώτρια μισθώματα θα υπολογίζονται εις το εξής βάσει των πραγματικών από αυτήν από της ισχύος της παρούσης εξορυσομένων.

 

Άρθρο 10^ο:    Η μισθώτρια πρέπει να παραδώσει εις το Υπουργείο Βομηχανίας προ της 1^ης Ιανουαρίου 1964 σχεδιάγραμμα, κλίμακας 1/50.000 εκάστου μεταλλείου, στο οποίο θα φαίνεται η θέση των κοιτασμάτων.

 

Άρθρο 11^ο:    Κατά τα λοιπά εφ΄ όσον δεν τροποποιούνται δια του παρόντος ισχύουν τα αρχικά μισθωτήρια με τις συνομολογούμενες ήδη παρατάσεις.

 

ΝΟΜΟΙ ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ

 

            Ο περί μεταλλείων Νόμος που ισχύει την περίοδο αυτή είναι ο νόμος ΓΦΚΔ΄ 3524/1910 (ΦΕΚ 11/Α/13-1-1910). Ο Νόμος αυτός τροποποιήθηκε το 1959 Ν.Δ. 4029/1959 περί αργούντων μεταλλείων και τροποποιήσεως και συμπληρώσεως του Μεταλλετικού Κώδικος και καταργήθηκε το 1973 με το Ν.Δ 210 της 3-5-1973,      ΦΕΚ τΑ΄277.

            Ο νόμος αυτός μεταξύ άλλων προέβλεπε (σε ελεύθερη μετάφραση)

            ΚΕΦ. Α΄ - Γενικές διαιρέσεις

Άρθρο 1^ο:       Τα ορυκτά (μεταξύ αυτών και το Αργίλιο), μεταλλικά ή μη είναι εξηρημένα του δικαιώματος κυριότητος διαθέσεως εκ μέρους του ιδιοκτήτη της γης, η έρευνα δε και εκμετάλλευση αυτών γίνεται με τις διατάξεις του παρόντος νόμου.

            ΚΕΦ. Β΄ - Μεταλλευτικές έρευνες.

Άρθρο 2^ο:       Ουδεμία παραχώρηση δικαιώματος εκμετάλλευσης δύναται να γίνει αν δεν προηγηθεί η διαδικασία που αναγράφουν τα ακόλουθα άρθρα.

Άρθρο 3^ο:       Καθένας που θέλει να του παραχωρηθεί δικαίωμα προς εκμετάλλευση οφείλει να πραγματοποιήσει προηγουμένως μεταλλευτικές έρευνες προς απόδειξη ύπαρξης μεταλλεύματος.

Άρθρο 4^ο:       Καθένας που θέλει να πραγματοποιήσει μεταλλευτικές έρευνες σε έδαφος ξένης ιδιοκτησίας οφείλει να επιδώσει αίτηση προς το Νομάρχη στην οποία περιγράφεται λεπτομερώς η τοποθεσία και εντός τριών μηνών από την καταχώρηση οφείλει να υποβάλλει σχεδιάγραμμα του χώρου υπό κλίμα 1:10.000 αλλιώς η αίτηση θεωρείται ως μη γενομένη.

Άρθρο 5^ο:       Ο Νομάρχης εντός 60 ημερών από την υποβολή του σχεδιαγράμματος συγκροτεί επιτροπή για να ελέγξει την ακρίβεια του σχεδιαγράμματος.

Άρθρο 6^ο:       Κάθε Νομαρχιακή απόφαση που αφορά παροχή ή άρνηση άδειας έρευνας δημοσιεύεται στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως μέσα σ΄ ένα μήνα από την έκδοση της και ισχύει η άδεια έρευνας για δύο έτη που μπορεί να παραταθεί.

Άρθρο 7^ο:       Κατά τη διάρκεια της άδειας έρευνας ο λαβών αυτήν δικαιούται να υποβάλλει στο αρμόδιο Νομάρχη αίτηση για οριστική παραχώρηση του μεταλλείου. Αν όμως παρέλθει η δοθείσα προθεσμία προς έρευνα, χωρίς να υποβάλλει τέτοια αίτηση με τις νόμιμες διατυπώσεις , χάνει αυτοδικαίως κάθε δικαίωμα.

Άρθρο 11^ο:    7. Αν αυτός που λαμβάνει την άδεια έρευνας δεν είναι ιδιοκτήτης του χώρου οφείλει εντός δέκα ημερών από τη δημοσίευση της άδειας στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως και πριν την έναρξη κάθε εργασίας να καταθέσει στο δημόσιο ταμείο την ορισθείσα χρηματική εγγύηση και να γνωστοποιήσει τούτο στη Νομαρχία. Αν παραλείπει την κατάθεση και γνωστοποίηση της εγγύησης η άδεια ανακαλείται υποχρεωτικώς. Η κατάθεση της εγγύησης δεν απαιτείται όταν υπάρχει συμβολαιογραφική συναίνεση περί έναρξης εργασίας του ιδιοκτήτου της γης.

Άρθρο 12^ο:    Αυτή που πρόκειται να ενεργήσει έρευνες οφείλει να αποζημιώσει τον ιδιοκτήτη του εδάφους προκαταβολικά για τη στέρηση του εισοδήματός του.

            ΚΕΦ. Γ΄- Παραχώρηση οριστική

Άρθρο 15:      Αυτός που θα λάβει άδεια έρευνας δικαιούται εντός της κατά το άρθρο 10 προθεσμίας να αιτήσει δια αναφοράς την οριστική παραχώρηση του μεταλλείου. Η αναφορά πρέπει να διαλαμβάνει επί ποινή ακυρότητος. Το όνομα, την κατοικία και το επάγγελμα του αιτούμενου, τα ορυκτά που ευρέθησαν κατά την έρευνα και την ακριβή περιγραφή του χώρου, του οποίου η έκταση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10.000 στρέμματα. Την αίτηση πρέπει να συνοδεύουν:

1. Τετραπλούν διάγραμμα τριγωνομετρικού του χώρου συντεταγμένου από κλίμακα 1/1000 ακόμη δε και διάγραμμα λεπτομερές των εργασιών υπό κλίματα 1/100 στο οποίο να φαίνονται και οι ιδιοκτησίες στις οποίες έγιναν οι έρευνες.
2. Επιστημονική έκθεση περί των εκτελεσθεισών δοκιμαστικών εργασιών και περί συστάσεως των μεταλλευμάτων
3. Χημική ανάλυση των μεταλλευμάτων.
4. Δείγμα από 10 οκάδες μεταλλεύματος. Αυτά πρέπει να είναι υπογεγραμμένα από διπλωματούχο ειδικό επιστήμονα.

Άρθρο 19^ο:    Σαράντα ημέρες μετά τη δημοσίευση της αίτησης ο Νομάρχης διευθύνει την αίτηση με όλα τα πιστοποιητικά προς το Υπουργείο Εσωτερικών.

Άρθρο 20^ο:    Ο Υπουργός Εσωτερικών, αφού ζητήσει τη συμπλήρωση κάθε τυχόν έλλειψης οφείλει εντός τριών μηνών να προκαλέσει μαζί με τον υπουργό Οικονομικών Β. Διάταγμα περί παραχωρήσεως του μεταλλείου.

Άρθρο 21^ο:    Το Β. Διάταγμα της παραχώρησης πρέπει να περιλαμβάνει:

α.         Το όνομα, επάγγελμα και κατοικία το δικαιούχου

β.         Τη θέση και έκταση του παραχωρημένου μεταλλείου.

γ.         Το κύριο ορυκτό του μεταλλείου.

Όταν εκδοθεί το Β. Διάταγμα ο υπουργός Εσωτερικών, υπογράφει τα τελικά σχεδιαγράμματα, εκ των οποίων ένα μένει εις το Υπ. Εσωτερικών, ένα διαβιβάζεται εις το Υπ. Οικονομικών, ένα στον επιθεωρητή των μεταλλείων και το τελευταίο στο Νομάρχη. Ο ιδιοκτήτης δικαιούται να ζητήσει επίσημο αντίγραφο του τελικού σχεδιαγράμματος.

 

ΚΕΦ. Δ΄ Μεταλλείων νομική δύσις.

Άρθρο 22^ο:    Κάθε παραχώρηση μεταλλείου είναι άκυρη εάν και εφ΄ όσον παραβλάπτει κεκτημένα δικαιώματα του Δημοσίου.

Άρθρο 23^ο:    Τα μεταλλεία και τα παρακολουθήματα αυτών θεωρούνται ακίνητα. Κινητά είναι τα εξορυχθέντα μεταλλεύματα, οι μετοχές της εταιρείας και τα κέρδη της.

Άρθρο 24^ο:    Κάθε παραχώρηση μεταλλείου πρέπει να μεταγράφεται.

Άρθρο 25^ο:    Κάθε παραχώρηση μεταλλείου αποτελεί ιδιοκτησίαν όλης διακεκριμένη από της επί της επιφανείας ιδιοκτησίας, μεταβιβάζεται δε ολικώς ή μερικώς δια πράξεως εν ζωή ή αίτια θανάτου. Κάθε μεταβίβαση εν ζωή, όπως και κάθε εκμίσθωση δεν αναγνωρίζεται διοικητικώς ή δικαστικώς απέναντι των τρίτων ή του Δημοσίου αν δεν ενεκρίθει δια Β. Διατάγματος με πρόταση των υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών. Και αν δεν καταβληθεί εις το Δημόσιον τέλος επί πωλήσεως ίσου προς το δεκάτου της τιμής του μεταλλείου.

 

ΚΕΦ. Ε΄ Υποχρεώσεις και δικαιώματα των ιδιοκτητών μεταλλείων.

Άρθρο 28^ο:    Ο ιδιοκτήτης μεταλλείου υποχρεούται από την παραχώρηση του μεταλλείου να οροθετήσει την παραχωρειθήσα έκταση με τεχνητά ορόσημα.

Άρθρο 32^ο:    Όταν προς εκμετάλλευση του μεταλλείου είναι αναγκαία η χρησιμοποίηση ξένης ιδιοκτησίας, υποχρεούται ο ιδιοκτήτης αυτής να την παραχωρήσει εις τον κύριον του μεταλλείου.

 

            Το Ν.Δ. υπ΄ αριθ. 4029/1959 περί αργούτων μεταλλείων και τροποποιήσεως και συμπληρώσεως διατάξεων του Μεταλλευτικού Κώδικα.

           

Από το Ν.Δ. αυτό ξεχωρίζουμε.

            Το Άρθρο 2: Ο χώρος που αιτείται για μεταλλευτικές έρευνες να ορίζεται με ακριβή και σαφή περιγραφή. Όλα τα προσδιορίζοντα το χώρο πρέπει να αναφέρονται, με ποινή ακυρότητος εις σταθερά και συγκεκριμένα σημεία και κάθε σημείο πρέπει να περιγράφεται ειδικότερα στην αίτηση και να αναφέρεται το τετραγωνίδιο του επιτελικού χάρτη στο οποίο περικλείει το σημείο αυτό. Αυτός που αιτείται την απόκτηση άδειας μεταλλευτικών ερευνών μαζί με τα άλλα πρέπει να υποβάλλει και πιστοποιητικό εγγραφής εις το μητρώο Δήμου ή Κοινότητος του Ελληνικού Κράτους.

            Άρθρο 4^ο: Ουδεμία παράτασις ισχύος των αδειών μεταλλευτικών ερευνών χορηγείται.

            Τα Άρθρα 13, 14, 15 με τα οποία προσδιορίζεται ποιο μεταλλείο θεωρείται αργούν, τι δικαιολογείται και ποια είναι η διαδικασία έκπτωσης ή λύσης της σύμβασης με σκοπό την εντατική και αποδοτική, προς όφελος της Εθνικής οικονομίας, εκμετάλλευση των μεταλλείων.

 

            Ν.Δ. 210/73 Περί μεταλλευτικού κώδικος.

 

Άρθρο 3^ο:      Το δικαίωμα της κυριότητας του εδάφους δεν επεκτείνεται στα μεταλλευτικά ορυκτά, είτε αυτά βρίσκονται στην επιφάνεια είτε κάτω από αυτήν. Το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης των ορυκτών παραχωρείται στον καθένα σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Ν. Δ/τος.

Άρθρο 8^ο:  Για την απόκτηση δικαιωμάτων μεταλλειοκτησίας με παραχώρηση από το κράτος, σε αλλοδαπά φυσικά ή νομικά πρόσωπα απαιτείται εκτός των άλλων όρων, η προηγούμενη έγκριση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας. Ομοίως ίδια έγκριση χρειάζεται για την κατάρτιση οιασδήποτε σύμβασης η οποία έχει ως αντικείμενο την υπέρ των παραπάνω προσώπων σύσταση, αλλοίωση ή μετάθεση μεταλλευτικών δικαιωμάτων ή την παραχώρηση υπέρ αυτών της χρήσης ή χρήσης και κάρπωσης τέτοιων δικαιωμάτων τα οποία προέρχονται είτε από άδεια μεταλλευτικών ερευνών είτε από παραχώρηση μεταλλείου.

          Έγκριση του Υπ. Εθνικής Οικονομίας απαιτείται και για την απόκτηση μετοχών ημεδαπών εταιρειών οι οποίες έχουν μεταλλευτικά δικαιώματα από φυσικά ή νομικά αλλοδαπά πρόσωπα.

Άρθρα 22 & 29: Τα όρια του αιτούμενου προς έρευνα χώρου πρέπει να προσδιορίζονται με αζιμουθιακές συντεταγμένες, αναγόμενες στο Εθνικό Τριγωνομετρικό Δίκτυο.

Άρθρο 30-67: Το δικαίωμα διενέργειας ερεύνης που προκύπτει από την άδεια εκτείνεται τόσο πάνω στην επιφάνεια όσο και κάτω από αυτή εις απεριόριστο βάθος. Το ίδιο ισχύει για την εξόρυξη και εκμετάλλευση των ορυκτών.

Άρθρο 83: Επί μισθώσεως μεταλλείου δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 610 του Αστικού Κώδικα.

Άρθρο 84:      Το μίσθωμα το οποίο προκύπτει από τη μίσθωση δικαιωμάτων μεταλλειοκτησίας ορίζεται από 1% έως 6% ανάλογα την επεξεργασία του μεταλλεύματος και του τρόπου μέτρησης του (επί του δαπέδου του μεταλλείου ή επί του πλοίου) και καταβάλλεται σε είδος ή σε χρήμα. Το άρθρο αυτό δεν ισχύει για τα δημόσια μεταλλεία.

Άρθρα 107, 108, 109, 110, 112, 113, 114. Με αυτά τα άρθρα η μεταλλευτική επιχείρηση μπορεί με διάφορες δικαιολογίες και προϋποθέσεις που ορίζονται σε δραχμές χωρίς αναπροσαρμογές να διατηρεί όσα μεταλλεία έχει η μεταλλειοιδιοκτησία ανενεργά, χωρίς να απαιτείται έλεγχος σε ότι ισχυρίζεται, για εκμεταλλευθεί αυτά όταν συμφέρει αυτή.

Άρθρο 128:    Επιτρέπεται η αναγκαστική απαλλοτρίωση αστικών ακινήτων τα οποία εβρίσκονται εντός ή εκτός του χώρου του μεταλλείου με σκοπό την εκτέλεση κάθε είδους έργων που προορίζονται για την εκμετάλλευση των μεταλλείων «του σκοπού τούτου λογιζόμενου ως δημοσίας ωφελείας». Επίσης είναι επιτρεπτή η αναγκαστική απαλλοτρίωση ιδιοκτησιών για τον ίδιο σκοπό όταν από τις υπόγειες ή επιφανειακές εργασίες εκμεταλλεύσεως υπάρχει κίνδυνος για τα κτίσματα που βρίσκονται σε αυτές τις ιδιοκτησίες ή κινδυνεύει η ζωή και η υγεία αυτών που κατοικούν σε αυτές.

Άρθρο 140:    Ουδεμία οφείλεται αποζημίωση για οικοδομές ή άλλα έργα του ιδιοκτήτου του χώρου τα οποία έγιναν σε χρόνο που ο ιδιοκτήτης του χώρου «Δι΄ επιμελείας κοινού ανθρώπου ηδύνατο να προϊδα την εις αυτά εκ τη ς εκμεταλλεύσεως επελευσομένην ζημίαν».

Άρθρο 142:    Στις περιοχές που χαρακτηρίζονται «Μεταλλευτικές περιοχές» απαγορεύεται εντός αυτών η ανάπτυξη άλλων δραστηριοτήτων, εφ΄ όσον από αυτές παρακωλύεται η άσκηση της μεταλλείας ή οι εργασίες των μεταλλευτικών ή μεταλλουργικών εγκαταστάσεων ή από την άσκηση της μεταλλείας παρεμποδίζεται η ανάπτυξη αυτών των δραστηριοτήτων. Και ακόμη για την άσκηση της μεταλλείας και για τη λειτουργία των μεταλλευτικών ή μεταλλουργικών εγκαταστάσεων εντός των χαρακτηριζόμενων μεταλλευτικών περιοχών, υποχωρούν και άλλοι λόγοι δημοσίου συμφέροντος.

 

ΝΟΜΟΣ 274/76 περί τροποποιήσεως του Μεταλλευτικού Κώδικος (ΦΕΚ 50/Α/6-3-76)

 

Άρθρο 1^ο:  «εν ουδεμιά περιπτώσει χορηγείται άδεια μεταλλευτικών ερευνών εις τα αλλοδαπά φυσικά ή νομικά πρόσωπα»

Άρθρο 2^ο:       Ι.          Το άρθρο 8 του Μ,Κ αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«1. Δια την κατάρτησιν οιασδήποτε συμβάσεως εχούσης ως αντικείμενον την προς αλλοδαπά φυσικά ή νομικά πρόσωπα μεταβίβασιν μεταλλευτικών εν γένει δικαιωμάτων ή την υπέρ αυτών παραχώρησιν της χρήσεως ή χρήσεως και καρπώσεως τοιούτων δικαιωμάτων, απαιτείται προ της καταρτήσεώς της και επί ποινή απολύτου ακυρότητος ταύτης, έγκρισις του Υπουργικού Συμβουλίου, προτάσει του Υπουργού Βιομηχανίας.

2. Προηγούμενη έγκρισις Υ.Σ. προτάσει του Υπουργού Βιομηχανίας απαιτείται και δια την απόκτησιν μετοχών ημεδαπών εταιρειών κεκτημένων μεταλλευτικά εν γένει δικαιώματα, υπό προσώπων περί ων η παράγραφος 1 του παρόντος άρθρου.»

Άρθρο 3^ο:       Η απόφασις η παρέχουσα ή τροποποιούσα την άδειαν μεταλλευτικών ερευνών ισχύει απί 3 έτη αφ΄ ης αυτή δημοσιευθεί.

Άρθρο 8^ο:       παρ. 2. Η παραχώρησις μεταλλείου χωρεί δια πεντήκοντα έτη, δυνάμενη, κατά την κρίσιν της Διοικήσεως, διαμορφούμενη βάσει του ρυθμού εκμεταλλεύσεως, του βαθμού επεξεργασίας του μεταλλεύματος, του μεγέθους των εγκαταστάσεων και των τυχόν υπαρχόντων αποθεμάτων, να ανανεωθεί επί είκοσι πέντε εισέτι έτη.

Εις εξαιρετικάς περιπτώσεις συγχωρείται η παράτασις της ανανεώσεως επί μια εισέτι 25ετίαν.

Επί τω περάτι της παραχωρήσεως το μεταλλείον μετά των εξορυκτικών εγκαταστάσεων, περιέχεται εις την ιδιοκτησίαν του κράτους, άνευ αποζημιώσεως τινός.

Παρ. 3. Αι διατάξεις της προηγουμένης παραγράφου έχουν εφαρμογήν και προκειμένου περί μεταλλείων, ων τα διατάγματα παραχωρήσεως έχουν εκδοθεί μέχρι της ενάρξεως ισχύος του παρόντος.

Άρθρο 10^ο:    Επιφυλλασομένων των διατάξεων των αρ. 107 και 108 του Μ.Κ. περί αποθεματικών μεταλλείων, εάν επί μιαν τριετίαν δεν εγένετο εκμετάλλευσις του μεταλλείου, ο μεταλλειοκτήτης κηρύσσεται έκπτωτος εκτός εάν κατά την τριετίαν ταύτην ο μεταλλειοκτήτης διενήργησε μεταλλευτικάς έρευνας δια δαπάνης αντιστοιχούσης επί ποσού 200.000 δρχ. ανά τετραγωνικόν χιλιόμετρο.

Άρθρο 11^ο:    Αποθεματικά μεταλλεία. Για κάθε μεταλλείο σε εκμετάλλευση διατηρεί μεταλλεία του αυτού είδους ως αποθεματικά, συνολικής έκτασης 15 km².

Άρθρο 12^ο:    Η έκταση των αποθεματικών μεταλλείων αυξάνεται σε 30 ή 70 km² ανάλογα της αξίας των παραγόμενων προϊόντων.

Άρθρο 14^ο:    Αντικαθιστά το άρθρο 118 του Μ.Κ.

Στοιχεία που υποβάλλονται στην επιθεώρηση Μεταλλείων δια κάθε ημερολογιακό έτος μέχρι 30 Ιουνίου και αφορούν τα πάντα για κάθε μεταλλείο. Στοιχεία του μεταλλείου, στοιχεία του διενεργούντος την εκμετάλλευση, απασχολούμενο προσωπικό, επιστημονικά, τεχνολογικά και οικονομικά δεδομένα, Εμπλουτισμός, μεταλλουργικές επεξεργασίες, διακίνηση παραγωγής και προϊόντων, καταναλωθείσα ποσότητα ξυλείας, καυσίμων, ηλεκτρικής ενέργειας και εκρηκτικών υλών, αριθμός ημερομισθίων και αριθμός εργατοτεχνιτών, επενδύσεις και ανάλυση αυτών, αποθέματα βέβαια και πιθανά, ποιότης μεταλλεύματος, συνοπτική κατάσταση όλων των μεταλλείων.

 

ΑΛΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ

Για όλη τη δραστηριότητα της εξόρυξης και της αποκατάστασης του χώρου επέμβασης εκτός του περιβαλλοντικούς όρους της αντίστοιχης ΚΥΑ έχουν εφαρμογή και οι παρακάτω τουλάχιστον Νόμοι και Υπουργικές Αποφάσεις.

• 1) Ν. 1650/86 Για την προστασία του περιβάλλοντος με τις τροποποιήσεις του.
• 2) ΚΥΑ 69269/53871 25-10-90 περιεχόμενο Μ.Π.Ε. καθορισμός περιεχομένου ειδικών περ/κών μελετών.
• 3) Άρθρα 45 παραγ. 54, 57 του Ν 998/79 «περί προστασίας των δασών και δασικού εν γένει εκτάσεων.
• 4) Κανονισμός μεταλλευτικών και λατομικών εργασιών.
• 5) ΚΥΑ 39624/2209/Ε 103/25-9-09 «Μέτρα, όροι και περιορισμοί για την διατήρηση των αποβλήτων της εξορυκτικής Βιομηχανίας.
• 6) Ν. 3028/2002 Για την προστασία αρχαιοτήτων και εν γένει πολιτιστικής κληρονομιάς.

Σύμφωνα με το παραπάνω νομοθετικό πλαίσιο, υπάρχουν βέβαια και δεκάδες άλλες τροποποιήσεις τις οποίες δεν είμαι σε θέση να παρακολουθήσω, είναι σαφέστατα το παρακάτω συμπεράσματα:

• 1) Η παραχώρηση δικαιώματος εκμετάλλευσης μεταλλείων γίνεται με συγκεκριμένο και σαφή τρόπο και ουδεμία παραχώρηση γίνεται αν δεν τηρηθεί η διαδικασία του νόμου.
• 2) Το κάθε μεταλλείο ξεχωριστά έχει συγκεκριμένο αριθμό μητρώου, ορίζεται από συγκεκριμένο τοπογραφικό και συντεταγμένες των κορυφών του σε κλίμακα 1:1000 και λεπτομερέστερο διάγραμμα εργασιών σε κλίμακα 1:100.
• 3) Η άδεια εκμετάλλευσης παραχωρείται με Β.Δ. ή Π.Δ. το οποίο είναι δημοσιευμένο στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
• 4) Του δικαιώματος εκμετάλλευσης προηγείται η αίτηση του ενδιαφερόμενου και η άδεια έρευνας και η αίτηση δικαιώματος εκμετάλλευσης γίνεται κατά τη διάρκεια της άδειας έρευνας.
• 5) Η παραχώρηση δικαιώματος εκμετάλλευσης δίνεται για συγκεκριμένο χρόνο.
• 6) Το δικαίωμα επί μεταλλείων αποτελεί ιδιοκτησία όλως διακριτή από της επιφάνειας της ιδιοκτησίας και ο ιδιοκτήτης της γης είναι υποχρεωμένος να την παραχωρήσει στον ιδιοκτήτη του μεταλλείου.
• 7) Τα μεταλλεία παραχωρούνται μόνο σε έλληνες που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα των Δήμων ή Κοινοτήτων του Ελληνικού Κράτους και μόνο με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας ή του Υπουργικού Συμβουλίου από το 1976 και μετά σε αλλοδαπούς. Ακόμη και η απόκτηση μετοχών ημεδαπών εταιρειών από αλλοδαπά φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ή παραχώρηση δικαιωμάτων ή χρήσης δικαιωμάτων απαιτείται απόφαση του Υπ. Εθνικής Οικονομίας και από το 1976 και μετά απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
• 8) Η παραχώρηση δικαιώματος εκμετάλλευσης δίνεται με σκοπό την εντατική και αποδοτική εκμετάλλευση προς όφελος της Εθνικής Οικονομίας.
• 9) Η εφαρμογή των περιβαλλοντικών όρων και περιορισμών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση του έργου ή της δραστηριότητας και βαρύνει τον φορέα εκτέλεσης και λειτουργίας του καθώς και πάντα κατά νόμο υπόχρεο.
• 10) Η παράβαση οποιουδήποτε όρου της σύμβασης συνεπάγεται την επιβολή προστίμου και σε περίπτωση επανάληψης αυτής ή άλλης παράβασης έκπτωση της μισθώτριας.

 

ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΟΧΩΝ

 

Στις 17/1/1934 ιδ4ρύθηκε η «Α.Ε.Ε. Αργυρομεταλλευμάτων και Βαρυτίνης Μ.Λ.Β.Τ.Ν.Τ.» (ΦΕΚ 12/24-1-1934 Δελτίο ΑΕ και ΕΠΕ) και το 1994 εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Στις 17/12/1996 αυτή απορρόφησε την εταιρεία ΑΕΜ Βωξίται Παρνασσού.

Στις 22/8/2003 με το 8912 ΦΕΚ απορροφάται από την είδη υπάρχουσα επωνυμία «S&B Βιομηχανικά ορυκτά Μ.Λ.Β.Ε.Τ.Ν.Τ. Α.Ε.».

Οι κύριοι μέτοχοι της S&B Βιομηχανικά ορυκτά Α.Ε. από τις 8/5/2012 έως της 20/6/2012 μεταβίβασαν το σύνολο των μετοχών τους σε εταιρείες Holding με έδρα το Λουξεμβούργο. Η κα. Αικ. Κυριακοπούλου στην Blue Crest Holding S.A. της οποίας είναι μοναδική μέτοχός της.

Η κα Φλώρα Μαρία Κυριακοπούλου στην Blue Water Holding S.A. της οποίας είναι μοναδική μέτοχός της.

Ο κος Οδυσσέας Κυριακόπουλος στην High Gate Holding S.A. της οποίας είναι μοναδικός μέτοχός της.

Το 2013 η Rhone Group επενδύει στην S&B Βιομηχανικά ορυκτά Α.Ε. η οποία αποχωρεί από το Χρηματιστήριο Αθηνών.

Το 2013 η S&B Minerais Finance SGA ιδρύεται στο Λουξεμβούργο και γίνεται η νέα μητρική εταιρεία του ομίλου S&B Group.

Στις 19/12/2013 υπογράφεται η σύμβαση απόσχισης του κλάδου Βωξίτη της Α.Ε. «S&B Βιομηχανικά ορυκτά» με απορρόφηση αυτού από την Α.Ε. «Ευρωπαϊκοί Βωξίτες Α.Ε.».

Η Α.Ε. «Ευρωπαϊκοί Βωξίτες» ιδρύθηκε στις 1/10/64 με το 741 ΦΕΚ  με την επωνυμία «Ελληνικοί Βωξίται Ελικώνος ΓΕΩΡΓΙΟΣ Λ. ΜΠΑΡΛΟΣ Α.Β. & Μ. Εταιρεία».

Στη γενική συνέλευση της 27-11-2013 της S&B με θέμα την έγκριση απόσχισης του κλάδου Βωξίτη της S&B Βιομηχανικά ορυκτά Α.Ε. το σύνολο των 51.197.862 μετοχών της εταιρείας φαίνεται ότι κατέχει ο μοναδικός μέτοχος της εταιρείας η S&B MINERALS PARTICIPATIONS με έδρα το Λουξεμβούργο. Μοναδικός μέτοχος της Α.Ε. Ευρωπαϊκοί Βωξίτες παρουσιάζεται η S&B Βιομηχανικά ορυκτά Α.Ε. κατέχουσα το σύνολο των 2.431.899 μετοχών.

Σύμφωνα με το συμφωνητικό απόσχισης του Κλάδου Βωξίτη από την S&B ο οποίος εισφέρεται στην Ευρωπαϊκοί Βωξίτες Α.Ε. μεταβιβάζονται στην απορροφούσα τον Κλάδο Βωξίτη τα ακόλουθα περιουσιακά στοιχεία.

1. Μεταβίβαση ακινήτων

Η εισφέρουσα παραχωρεί, εκχωρεί, μεταβιβάζει και παραδίδει προς την επωφελούμενη τα πιο κάτω λεπτομερώς περιγραφόμενα ακίνητα. (περιγράφονται ακριβώς θέση, εμβαδό κ.λ.π. ένα-ένα τα ακίνητα.

69 για μεταγραφή στο Υποθηκοφυλακείο Άμφισσας

3 για το κτηματολόγιο Άμφισσας

93 για το υποθηκοφυλακείο Δωριέων

34 για το υποθηκοφυλακείο Δωρίδας.

18 για το υποθηκοφυλακείο Ιτέας (143.159,57τμ στη θέση Κεφαλή

1 για το υποθηκοφυλακείο Αμβρύσου (5.420,7 τμ. Στο Στείρι)

2. Μεταβίβαση μηχανημάτων και μεταφορικών μέσων. Αυτά περιγράφονται στην έκθεση (αν και φουσκώνονται έντεχνα, η αξία τους παραμένει μικρή).
3. Μεταβιβάζονται οι ακόλουθες συμβάσεις μίσθωσης Δημοσίων Μεταλλείων, τις οποίες έχει συνάψει η Εισφέρουσα εταιρεία με το Ελληνικό Δημόσιο.

Α.        Η υπ΄ αρ. 29.195/4-1-1956 συμβολαιογραφική πράξη με αντικείμενο την εκμίσθωση του Δημοσίου Μεταλλείου Βωξίτη OTAVI Ν. Φθιώτιδος.

Β.        Η υπ΄ αρ. 11108/10-5-1952 συμβολαιογραφική πράξη με αντικείμενο την εκμίσθωση του Δημοσίου Μεταλλείου Βωξίτη HANSA Ν. Φθιώτιδος.

Γ.         Οι ανωτέρω συμβολαιογραφικές πράξεις τροποποιήθηκαν με την υπ΄ αρ. 48437/26-10-1963 συμβολαιογραφική πράξη.

            Με βάσει τις ανωτέρω συμβολαιογραφικές πράξεις μίσθωσης Δημοσίων Μεταλλείων απαιτείται έγκριση του αρμοδίου Υπουργού σε κάθε περίπτωση μεταβίβασης των μισθωτικών δικαιωμάτων.

            Αναφέρεται χαρακτηριστικά στο συμφωνητικό. Η πραγματοποίηση της ανωτέρω μεταβίβασης τελεί υπό την αίρεση της οριστικής έγκρισης του ΥΠΕΚΑ με βάση τα άρθρα 74 έως 76 του ισχύοντος Μεταλλευτικού Κώδικα. (Οριστική έγριση του Υπουργικού Συμβουλίου είναι το σωστό γιατί ο αγοραστής είναι αλλοδαπός).

            Από την έκθεση ειδικού σκοπού που συνοδεύει τη μεταβίβαση με ημερομηνία 31-12-2012 επί της λογιστικής κατάστασης του Κλάδου Βωξίτη της Εταιρείας «S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.» για τη διαπίστωση της λογιστικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων του με σκοπό την εισφορά του στην εταιρεία «Ελληνικοί Βωξίτες Ελικώνος – Γ.Σ. ΜΠΑΡΛΟΣ Α.Β.Ε.Μ.Ε.» αναφέρουμε τα εξής στοιχεία:

1. Προβλέψεις για αποζημίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία 1.713.130€ (Αυτό σημαίνει πρόβλεψη απολύσεων προσωπικού)
2. Πρόβλεψη αποκατάστασης περιβάλλοντος ενεργών και πλήρως αξιοποιημένων μεταλλείων στην περιοχή Φωκίδας. 7.011.942,13€ (Η αποκατάσταση είναι πάντα στις προβλέψεις, ποτέ στις πράξεις).
3. Πληρωμή προστίμου για την αποζημίωση εμπορικών απαιτήσεων της Kerneos S.A. μετά την ολοκλήρωση της δικαστικής διαδικασίας στο Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο 5.000.000€
4. Μισθώματα Β΄ Εξαμήνου 2012 για την εκμετάλλευση Βωξίτη του δημοσίου μεταλλείου «Παρνασσός» 188.207,59€ (Το μεταλλείο HANSA δεν είχε παραγωγή;).
5. Μισθώματα Β΄ Εξαμήνου 2013 (μάλλον 2012 εννοεί) για την εκμετάλλευση Βωξίτη του δημοσίου μεταλλείου «OTAVI» ποσού 132.950,39€ (λίγο περισσότερο από τις έκτακτες αμοιβές στελεχών!).
6. Έκτακτες αμοιβές στελεχών 109.596,50€
7. Η λογιστική αξία περιουσιακών στοιχείων του Κλάδου Βωξίτη, της εταιρείας «S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.» κατά την 31^η Δεκεμβρίου 2012 ανέρχεται σε 41.586.492,51€

Να αναφέρουμε τέλος εδώ ότι κάποια σημαντικά ακίνητα τα οποία χρησιμοποιούσε η S&B ανοίκαν στην Α.Ε. «ΚΟΦ Γενικαί Τουριστικαί Ξενοδοχειακαί και Οικοδομικαί Επιχειρήσεις» η οποία ιδρύθηκε στις 5/12/1980 και συγχωνεύτηκε με απορρόφηση από την Α.Ε. «ΟΡΥΜΗΛ Β.Μ.Λ. ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ» η οποία ιδρύθηκε στις 17/2/1983,  στις 23/4/2014 τέτοια ακίνητα είναι:

1. Μια πολυκατοικία που έχει ανεγερθεί σε οικόπεδο έκτασης 364,20 τμ. Που βρίσκεται εντός του σχεδίου της Δ.Ε. Ιτέας του Δήμου Δελφών. (Πλήρωνε ενοίκιο η S&B για τη χρήση της;).
2. Ένα αγροτεμάχιο άρτιο και οικοδομήσιμο έκτασης 30.431,19 τμ. Εκτός σχεδίου στη θέση «ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ» της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου Κύμης Εύβοιας.
3. Ένα αγροτεμάχια άρτιο και οικοδομήσιμο έκτασης 4.062,0 τμ. Στη θέση «ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΟΛΛΩΝΙΩΝ» της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου Μήλου.
4. ένα αγροτεμάχιο άρτιο και οικοδομήσιμο έκτασης 230.392,0 τμ. Στη θέση «ΚΑΣΤΡΙΑΝΗ» της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου Μήλου.
5. Ένα αγροτεμάχιο άρτιο και οικοδομήσιμο έκτασης 4.459,0τμ. Στη θέση «ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΟΛΛΩΝΙΩΝ» της κτηματικής περιφέρειας Δήμου Μήλου.
6. Ένα ακίνητο ήτοι ένα αγροτεμάχιο με τις επ΄ αυτού εγκαταστάσεις (γεώτρηση με τις εγκαταστάσεις της) έκτασης 4.184,0τμ. Στη θέση «ΜΑΡΜΑΡΟΓΕΦΥΡΑ» της κτηματικής περιφέρειας Κοινότητας Καστελλίων του Δήμου Δελφών.

Πιστεύουμε ότι θα υπάρχουν παραστατικά για τη χρήση αυτών των ακινήτων από την S&B. Πάντως τα βυτία φόρτωναν νερό καθημερινά και όλη την ημέρα από τη γεώτρηση στα Καστέλλια χωρίς οι οδηγοί να έχουν ιδέα για παραστατικά. Ποιος είχε την άδεια χρήσης νερού και για πιο σκοπό;

 

 

Για τις δραστηριότητες της συγκεκριμένης μεταλλευτικής εταιρείας στη Φωκίδα έχουν γίνει αναφορές και καταγγελίες προς διάφορες εμπλεκόμενες υπηρεσίες ανεξάρτητες αρχές και τα δικαστήρια καθώς και πολλές ερωτήσεις στη Βουλή των Ελλήνων.

 

Θα εξετάσουμε όσο μπορούμε την πορεία τους ανά θεματική ενότητα, επιμένοντας στις απαντήσεις που εδόθησαν σε ερωτήσεις Βουλευτών από αρμόδιους Υπουργούς θεωρώντας ότι εκεί υποχρεωτικά τα λέμε όλα και λέμε την αλήθεια.

 

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 1^η  –

ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

 

Σε όλες τις ΚΥΑ έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, από το 2003 τουλάχιστον, για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων βωξίτη, δεν αναφέρονται ο αύξων αριθμός του Μεταλλείου και το Π.Δ. με το οποίο έχουν παραχωρηθεί τα δικαιώματα αλλά αναφέρεται ο τομέας και ότι βρίσκεται εντός του Δημοσίου Μεταλλευτικού χώρου HANSA – OTAVI.

Η ερώτηση υπ΄ αριθμ. 952/2 Βουλευτών προς τον ΥΠΕΚΑ στις 9/7/2014 διατυπώνεται ως εξής.

Α.        Με ποιες αποφάσεις και πότε δόθηκαν τα μεταλλευτικά δικαιώματα της περιοχής στην εν λόγω εταιρεία; Για πόσο χρόνο δόθηκαν; Ισχύει ακόμη η άδεια μεταλλευτικής εκμετάλλευσης;

Β.        Να δοθούν οι αποφάσεις συμπεριλαμβανομένων και των σχετικών με τον καθορισμό των ακριβών χώρων παραχώρησης μεταλλευτικών δικαιωμάτων με συντεταγμένες των σημείων οροσήμου των χώρων και σύστημα συντεταγμένων.

Η απάντηση του μέσω της Δ/σης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών είναι: (Αρ. Πρωτ. Δ8-Α/Φ9.36/ΟΙΚ12419/3008 παρ.2):

1. δίνονται συνημμένα τα συμβόλαια 11108/10-5-52, 29195/4-1-56 και 48437/26-10-63
2. Δίνεται επιστολή – βεβαίωση της ως άνω υπηρεσίας προς την S&B Βιομηχανικά ορυκτά Α.Ε. με την οποία βεβαιώνει ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 4 του Ν.274/6-3-76 ότι η διάρκεια των παραπάνω συμβολαίων λήγει στις 6-3-2026  Όσον αφορά τα στοιχεία για τον καθορισμό των χώρων ακριβώς με συντεταγμένες των σημείων οροσήμων κ.λ.π. καμία απολύτως αναφορά, στην απάντηση της ερώτησης.

 

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

 

1. Το συμβόλαιο 11108/10-5-52 παραπέμπει όσον αφορά τα μεταλλευτικά δικαιώματα στην αγωγή της εταιρείας «ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ ΑΕΜ» κατά του Ελληνικού Δημοσίου στις 22-2-1951. Η αγωγή δεν εδόθη στη Βουλή άρα από τα κοινοποιημένα έγγραφα δεν προκύπτουν τα μεταλλευτικά δικαιώματα.
2. Η περιγραφή της κτηματικής έκτασης στην εν λόγω αγωγή για τον ορισμό των ορίων χρησιμοποιεί τοπωνύμια και αναφέρεται στο χάρτη 1:100.000 Της Γεωγραφικής Υπηρεσίας. Στο χάρτη αυτόν όμως ελάχιστα έως καθόλου από τα αναφερόμενα τοπωνύμια αναγράφονται.
3. Εις την αγωγή αναφέρονται μεταλλεία για τα οποία δεν έχει εκδοθεί παραχωρητήριο. Από αυτά 92.978 στρέμματα στη Φωκίδα διότι η εταιρεία ισχυρίζεται ότι απέκτησε δικαιώματα λόγω νομότυπου υποβολής αιτήσεως προς την αρμόδια αρχήν και άλλα 28.880 στρέμματα στη Φωκίδα και 21.141 στρέμματα στη Φθιώτιδα για τα οποία ισχυρίζεται ότι απέκτησε μεταλλευτικά δικαιώματα εκ παροχής προς αυτήν άδεια μεταλλευτικών ερευνών.
4. Κατά το άρθρο 11 του συμβολαίου 11108/10-5-52 η μισθώτρια αναλαμβάνει τις δαπάνες και την μέριμνα να ενεργήσει τα δέοντα ώστε να εκδοθούν τα παραχωρητήρια τα οποία να μεταβιβάσει αμέσως προς το Δημόσιο. Τέτοια παραχωρητήρια δεν εδόθησαν στους ερωτώντες Βουλευτές. Άρα για τα παραπάνω 140.000 και πλέον στρέμματα δεν απαντήθηκε το ερώτημα με ποιες αποφάσεις έχουν δοθεί τα μεταλλευτικά δικαιώματα.
5. Από το άρθρο 4 του συμβολαίου 29195/4-1-56 η μισθώτρια υποχρεούται εντός έτους από την υπογραφή του να συντάξει ακριβή τριγωνομετρική χαρτογράφηση της περιοχής υπό κλίμακα 1:5000 με υψομετρικές καμπύλες κ.λ.π. Από το άρθρο 15 του Ν. 3524/1910 η αίτηση για την άδεια παραχώρησης εκτός των άλλων πρέπει να συνοδεύεται από διάγραμμα τριγωνομετρικού του χώρου συντεταγμένων με κλίμακα 1:1000 και διάγραμμα λεπτομερές του χώρου εργασιών με κλίμακα 1:100 Τα διαγράμματα αυτά (άρθρο 21) συνοδεύουν το Β.Δ. της παραχώρησης.   Κατά τα άρθρα 22-29 του Ν.Δ. 210/73. Τα όρια του αιτούμενου προς έρευνα χώρου πρέπει να προσδιορίζονται με αζιμουθιακές συντεταγμένες, αναγόμενες στο Εθνικό Τριγωνομετρικό Δίκτυο. Γιατί λοιπόν ενώ πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχουν, αποσιωπήθηκαν παντελώς οι συντεταγμένες στην απάντηση της ερώτησης; Υπάρχουν ή ΟΧΙ; Και γιατί αγνοείται η Βουλή των Ελλήνων. Ποιος έχει δικαίωμα να μην ενημερώνει; Να θυμίσουμε εδώ την πάγια τακτική της μεταλλευτικής εταιρείας να μην οριοθετεί τους χώρους επέμβασης με μόνιμα και σταθερά ορόσημα ώστε να έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει σε χώρους που δεν έχει άδεια επέμβασης. (Νερά Αγ. Βασίλη, Βλαχοθανάση κ.λ.π.).
6. Στη συζήτηση του σχεδίου νόμου «Εκμετάλλευση λατομείων αδρανών υλικών» πρακτικά της Βουλής συνεδρίαση ΣΤ-7 Μαρτίου 1984, ο υπουργός καταθέτει στη Βουλή Πίνακα χαρακτηριστικών περιπτώσεων συμβάσεων μίσθωσης δημοσίων μεταλλείων και 27 τον αριθμό. Σε όλες τις περιπτώσεις αναφέρεται το Εμβαδό της έκτασης το ετήσιο πάγιο μίσθωμα εκτός των μεταλλείων HANSA και ΟΤΑVΙ της Φωκίδας (καθόλου τυχαία βέβαια).
7. Πως έχουν οριοθετηθεί και ονομασθεί οι διάφοροι τομείς που αναφέρονται στις ΚΥΑ. Το συμβόλαιο 48437/26-10-63 ορίζει «ΖΩΝΗ Α» και «ΖΩΝΗ Β»; και όχι για Ν.Τ ή ΒΤ3 ή ΒΤ1, ή ΒΤ2, ή ΒΤ2.1 ΒΤ2/11 ΒΤ31 ΝΤ1 ΝΤ3.1 ΝΤ3/ΙΙ κ.λ.π.
8. Να επισημάνουμε ότι στη σύνταξη του ΣΧΟΑΠ της Δ.Ε. Γραβιάς τουλάχιστον που υπάρχουν δεκάδες εκμεταλλεύσεις δεν προσδιορίζονται οι θέσεις τους. Καθόλου τυχαίο κατά τη γνώμη μας.
9. Στην ερώτηση περιέχεται και το σκέλος αν ισχύει ακόμη η άδεια μεταλλευτικής εκμετάλλευσης, όχι από άποψη χρόνου, γιατί αυτό ερωτούντω ξεχωριστά, αλλά από άποψη νομίμων μεταβιβάσεων. Στο ίδιο έγγραφο της Δ/νσης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών και στην ίδια παράγραφο 2 για τη μεταφορά των δικαιωμάτων από ΑΕΜ Βωξίται Παρνασσού στην Αργυρομεταλλευμάτων και από εκεί στην S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε. και από εκεί στην Ευρωπαϊκοί Βωξίτες δεν αναφέρεται καμιά απόφαση Υπουργού ή του Υπουργικού Συμβουλίου όπως απαιτείται από τη νομοθεσία μια και οι ανωτέρω εταιρείες είναι εντελώς ξεχωριστές με διαφορετικά καταστατικά και χρόνο ίδρυσης, διαφορετικά ΑΦΜ και ΑΡΜΑΕ, διαφορετικούς μετόχους και από ένα σημείο και μετά κύρια μεταξύ αυτών αλλοδαπούς, άρα ισχύουν όσα αναφέρουμε παραπάνω στην παράθεση της σχετικής νομοθεσίας.

Η ίδια απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου χρειάζεται και για τη μεταβίβαση των μετοχών στην ΚΕΡΝΕΟΣ.

Αποδεικνύεται λοιπόν η ύπαρξη μεταλλευτικών δικαιωμάτων χωρίς την παράθεση των υπουργικών αποφάσεων και των αποφάσεων του Υπ. Συμβουλίου και γιατί η Βουλή δεν ενημερώνεται; Και γιατί οι πολίτες δεν πληροφορούνται ποιος υπέγραψε αν υπέγραψε την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας από ξένους μετόχους ή εταιρείες.

10. Μετά τα παραπάνω εγώ ισχυρίζομαι, διότι δεν υπάρχουν έγγραφα που τοα αποδεικνύουν ή τουλάχιστον δεν προσκομίσθηκαν όταν αναζητήθηκαν με τον πιο επίσημο τρόπο, ούτε διατυπώθηκαν επιχειρήματα περί του αντιθέτου, ότι δεν υπάρχουν μεταλλευτικά δικαιώματα ούτε στα 140.000 στρέμματα ούτε συνολικά στη Φωκίδα και περιμένω να διερευνηθεί το θέμα από κάθε αρμόδιο.

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 2^Η

ΧΡΟΝΟΣ ΙΣΧΥΟΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ

 

            Σύμφωνα με το συμβόλαιο 11108/10-5-52 ο χρόνος ισχύος του ήταν 5 χρόνια με δυνατότητα παράτασης της μίσθωσης. «Η διάρκεια της αρχικής και των κατά παράτασιν μισθώσεων δεν δύναται να υπερβεί εν συνόλω τα τριάκοντα έτη».

            Σύμφωνα με το συμβόλαιο 29195/4-1-56 «η διάρκεια της σύμβασης ορίζεται εις τριάκοντα έτη. Σιωπηρά αναμίσθωσης δεν χωρεί».

Με το συμβόλαιο 48437/26-10-63  α) η διάρκεια ισχύος του υπ΄ αρ. 11108/10-5-52 μισθωτηρίου συμβολαίου παρατείνεται επί 8 έτη με κάποιες προϋποθέσεις       β) Η διάρκεια ισχύος αμφοτέρων των υπ΄ αρ. 11108 και 29195 συμβολαίων παρατείνεται για ένα έτος για κάθε εκατομμύριο τόνους νέων βεβαιωμένων και πιθανών αποθεμάτων βωξίτη που θα ανακαλυφθούν τα 8 πρώτα χρόνια της μίσθωσης και για ένα έτος για κάθε δύο εκατομμύρια τόνους που θα ανακαλυφθούν μετά την πάροδο των 8 πρώτων ετών. Δηλαδή είναι μια πράξη ευνοϊκή και χαριστική προς την εταιρεία και παράδοση του ορυκτού πλούτου στη μεταλλευτική ολιγαρχία. Η μισθώτρια έβαλε στόχο να διογκώσει όσο μπορούσε τα βέβαια και πιθανά αποθέματα βωξίτη έτσι θα εξασφάλιζε αφ΄ ενός αποδέσμευση στις εξαγωγές Βωξίτη, μιας και θα καλυπτόταν οι ποσότητες για το εργοστάσιο της αλουμίνας αφ΄ ετέρου απεριόριστη παράταση στα μισθωτήρια συμβόλαια.

            Με βάση τα δεδομένα ελάχιστων σχετικά γεωτρήσεων (124) κατασκεύασε διάφορα μοντέλα, την αξιοπιστία των οποίων πολλοί αμφισβήτησαν, με τα οποία παρουσίασε τους υπολογισμούς αποθεμάτων στην αρμόδια επιτροπή και άρχισε επίσημη αναγνώριση των ανακαλυπτόμενων κατ΄ έτος αποθεμάτων Βωξίτη.

            Έτσι από το 1966  έως το 1971 στα 8 πρώτα χρόνια από την υπογραφή του συμβολαίου 48437/26-10-1963 πιστοποίησε νέα αποθέματα βέβαια και πιθανά 59.449.000 τόνων (ενώ τα αρχικά ήταν 14.800.000 τόνοι με πέντε πράξεις και πέτυχε παράταση των μισθωτικών σχέσεων με το Δημόσιο 60 χρόνια και πέντε μήνες. Αφού με το συμβόλαιο ακύρωσε τον Αστικό Κώδικα.

            Πριν από αυτά η εκμεταλλεύτρια εταιρεία είχε φροντίσει με μονομερείς δηλώσεις, όπως τις μισθωτικής σχέσης να παραταθεί για τρεις πενταετίες δηλαδή ως της 14/5/1972.

            Δηλαδή οι μισθώσεις ισχύουν έως τις 10/10/2032 μ.Χ. Τα «30 το πολύ χρόνια» των συμβολαίων έχουν πάει περίπατο με ευθύνη της πολιτικής και διοικητικής εξουσίας του τόπου. Παρ΄ όλα αυτά και ενώ τα τριάντα το πολύ χρόνια έχουν γίνει 301 γίνεται ακόμη μια μονομερής παράταση 10 χρόνων. Δηλαδή πάμε στο 2042 μ.Χ Στη συνέχεια για να διασφαλισθούν από κάθε κακοτοπιά το 1973, δώρο της χούντας, με το Ν.Δ. 210/1973 (Μεταλλευτικός κώδικας) το άρθρο 610 του Αστικού Κώδικα δεν έχει εφαρμογή για μισθώσεις μεταλλείου. Το άρθρο αυτό το Α.Κ. προβλέπει ότι για μισθώσεις που έχουν συνομολογηθεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 30 ετών, το δικαίωμα καταγγελίας μετά τη συμπλήρωση της 30ετίας.

            Με το καθεστώς όμως των μονομερών παρατάσεων και των διαδοχικών παρατάσεων με βάση τα «ανακαλυπτόμενα βέβαια και πιθανά αποθέματα βωξίτη» προέκυψε σύγχυση και η μισθώτρια ήθελε μεγάλη και σαφή διασφάγιση. Αυτό έπραξε η πρώτη Κυβέρνηση της μεταπολίτευσης με το νόμο 274/6-3-76.  Με το άρθρο 8 του παραπάνω νόμου τροποποιήθηκε το άρθρο 59 του Μ.Κ. και καθορίζεται ότι η παραχώρηση μεταλλείου γίνεται για 50 πλέον χρόνια και κάτω από ορισμένες συνθήκες μπορεί να παραταθεί για μία ή δύο 25ετίες.

            Έτσι θεωρείται ότι η σύμβαση λήγει στις 6-3-2026. (6-3-1976 συν 50 έτη ίσον 6-3-2026). Τώρα τα πενήντα χρόνια μετράνε από την υπογραφή των συμβολαίων ή από την ψήφιση του νόμου είναι ένα ερώτημα. Στη συζήτηση του σχεδίου νόμου στη Βουλή το Μάρτιο του 1984  (Συνεδρίαση Στ 7-3-1984) (Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ υπουργός Ενέργειας και Φυσικών πόρων Ευάγγελος Κουλουμπής) του σχεδίου νόμου «Εκμετάλλευση λατομείων αδρανών υλικών» με το οποίο τροποποιούνται και άρθρα του 210/1973 (Μεταλλευτικός Κώδικας) ζητείται επίμονα από πολλούς βουλευτές και της συμπολίτευσης να ισχύσει το άρθρο 610 του Αστικού Κώδικα όπως ίσχυσε και όπως ισχύει με την κατάργηση του αντίστοιχου άρθρου του χουντικού κώδικα, που προτείνεται στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο. Σύμμαχο ο υπουργός πέρα από τις διάφορες λεκτικές κόντρες έχει τον Κ. Μητσοτάκη. Στη συζήτηση εκτός του θέματος του άρθρου 610 του Α.Κ. συζητιούνταν και άλλα θέματα περί μεταλλείων, όπως η αναθεώρηση των συμβάσεων, το τίμημα κ.λ.π. Τελικά κανένα από τα αιτήματα δεν έγινε δεκτό. Τα προνόμια και οι χαριστικές συμβάσεις των προπολεμικών Κυβερνήσεων των μεταπολεμικών της προχουντικής δημοκρατίας, των χουντικών και μεταχουντικών κυβερνήσεων συμπλήρωσε και η Κυβέρνηση της αλλαγής. Μα μένει μετά από πολλά χρόνια η κυβέρνηση της ελπίδας! Είδωμεν Αυτές τις χαριστικές πράξεις πουλάει σήμερα ο Κυριακόπουλος και μαζεύει εκατομμύρια σε βάρος της Εθνικής Οικονομίας.

 

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 3^{η  -} ΜΙΣΘΩΜΑ

 

Με τη μίσθωση των μεταλλείων HANSA στο σχετικό συμβόλαιο 11108/10-5-52 ως μίσθωμα καθορίζεται

α) σε 5,5% επί παντός είδους εξορυσσομένων μεταλλευμάτων επί των δαπέδων των μεταλλείων ή 3,5% επί της τιμής πωλήσεως FOB (καθαρή αξία χωρίς διάφορες προσαυξήσεις, ασφαλιστικά κ.λ.π.). Εδώ να σημειώσουμε ότι τα ποσά αυτά μπορεί να είναι και σε είδος. Η κατασκευή π.χ. ενός δρόμου για εξυπηρέτηση της μεταφοράς του μεταλλεύματος, αφού χαρακτηριστεί ωφέλιμη από κάποια υπηρεσία, αφαιρεί από το Δημόσιο το τίμημα.

β) Ορίζεται ελάχιστο υποχρεωτικό μίσθωμα, το οποίο ορίζεται για μετά τα δέκα χρόνια για το ποσόν των 50.000 τόνων ετησίως.

            Για τα μεταλλεία OTAVI σύμφωνα με το συμβόλαιο 29195/4-1-56 η μισθώτρια οφείλει να καταβάλει:

            α) Τo 4% της αξίας FOΒ

            β) Ελάχιστο υποχρεωτικό ετήσιο μίσθωμα το αντίστοιχο εις το ποσό των 705.000 τόνων παραγωγής μεταλλεύματος έστω και αν δεν εγένετο καμία παραγωγή μεταλλεύματος.

            Με το 48437/26-10-1962 συμβόλαιο καταργούνται οι διατάξεις των μισθωτηρίων που αφορούν το ελάχιστο ετήσιο μίσθωμα. Τα μισθώματα θα υπολογίζονται στο εξής βάσει των πραγματικών εξορυσσομένων.

            Το αντάλλαγμα για τη μίσθωση των εν λόγω δικαιωμάτων είναι ετήσια μισθώματα που σήμερα ανέρχονται σε ποσοστό 4% της αξίας FOB του εξορυσσομένου κατεργασμένου Βωξίτη. (Έγγραφο αρ. πρωτ. Δ8-Α/4936/ΟΙΚ. 12419/3008/22-7-2014  της Δ/νσης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών). Δημιουργεί απορία γιατί η υπηρεσία αναφέρει ότι το αντάλλαγμα είναι «ετήσια μισθώματα» ενώ αφορά ποσοστό επί της αξίας και πρέπει σύμφωνα με τα συμβόλαια να καταβάλλεται ανά εξάμηνο;

            Τέλος να αναφέρουμε το αντάλλαγμα που ορίζεται από το δασικό νόμο 998/79 για την καταπάτηση και καταστροφή του δάσους και των ωφελημάτων του, αναφέροντας δύο παραδείγματα και επισημαίνοντας ότι αυτό δίνεται μια φορά, ανεξάρτητα για πόσο χρόνο υπάρχει άδεια επέ3μβασης και πότε θα αποκατασταθεί.

Παράδειγμα 1^ο:         Μεταλλείο Κλεισούρας. Έκταση 663,457 στρέμματα, παραχωρήθηκαν 16/10/1984. Αντάλλαγμα 2.131.048 δρχ. δηλαδή 6.250 €, η έκταση δεν έχει αποκατασταθεί ακόμη και δεν πρόκειται.

Παράδειγμα 2^ο:         Μεταλλείο Νερά. Έκταση 898,880 στρέμματα παραχωρήθηκαν στις 20/9/1985, αντάλλαγμα 3.595.520 δρχ. δηλαδή 10.550€, δεν έχουν αποκατασταθεί ακόμη και δεν πρόκειται.

            Ο τρόπος που εξασφαλίζει το Δημόσιο, ενώ δεν ισχύει το άρθρο 84 του μεταλλευτικού κώδικα (210/73), το πραγματικό εξορυσσόμενο μετάλλευμα και την πραγματική του αξία, μας είναι άγνωστος.

Εκείνο που γνωρίζουμε είναι από την έκθεση ειδικού σκοπού με ημερομηνία 31-12-2012, όπως αναφέρουμε παραπάνω, ότι η μισθώτρια εταιρεία προέβλεπε το ποσόν των 188.207,59 για το μίσθωμα του δημοσίου μεταλλείου «Παρνασσός» (σημείωση, δεν ξέρουμε ποιο είναι αυτό) και 132.950,39 για το μίσθωμα του δημοσίου μεταλλείου “OTAVI». Για το μεταλλείο HANSA τίποτε. Τα μισθώματα αφορούν το Β΄ εξάμηνο του 2012 το οποίο χαρακτηρίζεται από την ίδια την S&B έτος βελτιωμένων Επιχειρησιακών και οικονομικών επιδόσεων. Συγκριτικά με το 2011 οι πωλήσεις αυξήθηκαν 0,9% και τα κέρδη 13,4%.

ΕΝΟΤΗΤΑ 4^η

ΑΡΓΟΥΝΤΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ

 

            Όπως γίνεται σαφές από όλη τη σχετική νομοθεσία, από τις αρχές του περασμένου αιώνα η παραχώρηση άδειας εκμετάλλευσης, με διαδικασίες μάλιστα πολύ συνοπτικές, γίνεται με σκοπό την άμεση εκμετάλλευση ώστε να ωφεληθεί η Εθνική Οικονομία. Η μη εκμετάλλευση του μεταλλείου συνεπάγεται αμέσως την αφαίρεση της άδειας εκμετάλλευσης

            Το έτος 1959 εκδίδεται το Ν.Δ. 4028/59 για την εφαρμογή τάχα αυτής της αρχής, ορίζει ποιο μεταλλείο θεωρείται αργούν, τη διαδικασία λύσης της σύμβασης κ.λ.π. με σκοπό την εντατική και αποδοτική εκμετάλλευση των μεταλλείων.

Με το Ν.Δ. 210/73 αριθ. 107 έως 114 δίνεται η δυνατότητα η μεταλλευτική επιχείρηση δουλεύοντας σε ένα μεταλλείο να διατηρεί σε αργία δεκάδες άλλα.

            Και τέλος ο νόμος 274/76 με τα άρθρα 11 & 12 και τα αποθεματικά μεταλλεία τεράστιες εκτάσεις, μέχρι 70.000 στρέμματα που έχουν χαρακτηρισθεί μεταλλεία και υπάρχει μεταλλειοιδιοκτησία, να μένουν ανεκμετάλλευτα και ανενεργά αρκεί να δουλεύει ένα μεταλλείο.

Στις εκτάσεις αυτές αντικειμενικά και ουσιαστικά απαγορεύεται κάθε άλλη παραγωγική δραστηριότητα διότι κάποια στιγμή ανεξάρτητα από τη θέληση αυτού που δραστηριοποιείται μπορεί να έρθει η εκμετάλλευση του μεταλλείου και αυτός πρέπει να ισχυριστεί ότι δεν έχει τη «λογική κοινού ανθρώπου».

Όμηρος η Φωκίδα για να εξασφαλισθούν κέρδη οικογενειών και πολυεθνικών.

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 5^η

ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ

 

            Δεν ορίζονται εγγυήσεις για τη συμφωνία με τα μισθωτήρια συμβόλαια εκμετάλλευσης των μεταλλείων. Για τα HANSA: παραβάσεις όρων κηρύσσεται έκπτωτος ο μισθωτής με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και ενέργειας και Φυσικών Πόρων και γίνεται αγωγή εξώσεως.

            Για τα OTAVI: Για αδικαιολόγητα διακοπή εργασιών προβλέπεται έκπτωση. Για παραβάσεις όρων επιβάλλεται πρόστιμο μέχρι 200.000 δρχ.. Επανάληψη παραβάσεων συνεπάγεται έκπτωση.

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^η

ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

 

            Ως τις αρχές της δεκαετίας 1970 οι εργαζόμενοι έφθασαν τους 1.500. Το 1974 μειώθηκαν στους 350 για να καταλήξουν το 1997 στους 200.

            Σύμφωνα με στοιχεία από την απογραφή του 2001 από τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό του Δήμου Δελφών το 1,94% ασχολείται σε όλες τις επιχειρήσεις Μεταλλικών Μεταλλευμάτων (9 τον αριθμό) και σε επιχειρήσεις με λατομικές δραστηριότητες (5 τον αριθμό). Όλη δε η οικονομική δραστηριότητα αυτών των επιχειρήσεων είναι το 0,31% της οικονομικής δραστηριότητας του Δήμου.

            Ο Ν. Φωκίδας είναι ένας από τους τελευταίους Νομούς της χώρας στο δηλωθέν ατομικό εισόδημα, στο τοπικό ΑΕΠ όμως είναι πάνω από το 65% του μέσου όρου και δεν εντάσσεται στους νομούς που ενισχύονται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις με τους κατά καιρούς αναπτυξιακούς νόμους κατά 15% αλλά με 5%.

Σε απάντηση στην ερώτηση με ΑΠ. 4796/20-11-2014 Βουλευτών προς του ΥΠΕΚΑ αυτός ενημερώνει την Ελληνική Βουλή μέσω της Δ/νσης Μεταλλευτικών Ενεργειακών και Βιομηχανικών Ορυκτών έγγραφο με αρ. πρωτ. ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.3.6/20512/4480/27-11-2014 ότι οι θέσεις εργασίας που διατηρούνται από την υπόψη δραστηριότητα ανέρχονται σε 360 άμεσες και τριπλάσιες έμμεσες (1080) ήτοι συνολικά σε περίπου 1.500. Τα ίδια αναφέρει και στην με αρ. πρωτ. Δ8-Α/Φ3.36/ΟΙΚ 12419/3008/22-4-2014 απαντώντας στην 952/99/9-7-2014 ερώτηση Βουλευτών.

Βέβαια η μία ερώτηση αφορούσε το Δελφικό Τοπίο και τις εγκαταστάσεις που το επηρεάζουν και η άλλη διαρκείς παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στην περιοχή της Φωκίδας και η ερώτηση συγκεκριμένη «Πόσες θέσεις εργασίας υπολογίσθηκε ότι θα προκύψουν από τη συγκεκριμένη εκμετάλλευση και για πόσο χρόνο» και αφορούσε την παραχώρηση 3.122,07 στρεμμάτων για εκμετάλλευση βωξίτη και 47.692,35 στρέμματα για έρευνα βωξίτη στην περιοχή της Γκιώνας.

Γεννιούνται τα παρακάτω ερωτήματα

Από πού η παραπάνω Δ/νση εξάγει τον αριθμό 360 εργαζόμενοι έχει διασταυρώσει τον αριθμό αυτόν με τις καταστάσεις στο ΙΚΑ; Από πού συμπεραίνονται οι τριπλάσιες έμμεσες θέσεις; Στα Καστέλλια τουλάχιστον, πιστεύω παντού, καμιά έμμεση θέση δεν δημιουργήθηκε από τους δέκα περίπου εργαζομένους, εκτός μια του ρουφιάνου αν υπολογίζεται. Εντελώς ψεύτικα και αίολα αυτά τα στοιχεία.  Ούτε κουβέντα για πόσο χρόνο θα υπάρχουν αυτές οι θέσεις. Καμιά απάντηση σ΄ αυτό. Γιατί θεωρεί ότι ο τρόπος φόρτωσης στο Λαρνάκι και οι εργαζόμενοι εκεί αφ΄ ενός με το νέο τρόπο φόρτωσης που προτείνεται θα ελαττωθούν ενώ το αντίθετο συμβαίνει και αφ΄ εταίρου γιατί ταυτίζονται με το σύνολο των εργαζομένων όλων των μεταλλευτικών και λατομικών επιχειρήσεων στη Φωκίδα. Δηλαδή τον εκβιασμό της εταιρείας αν δεν με αφήνεται να αυθαιρετώ και να λυμαίνομαι την περιοχή θα κάνω απολύσεις υιοθετεί και το ΥΠΕΚΑ.

Τέλος να επισημάνουμε ότι η S&B για τις δραστηριότητές της στην Ελλάδα Μήλο, Εύβοια, Θράκη, Φωκίδα, Αθήνα κ.λ.π. δηλώνει ότι απασχολεί 597 άτομα άμεσα και 292 έμμεσα. Πάντα οι γενίτσαροι είναι πιο φανατικοί. Έτσι ενώ η S&B υπολογίζει τις έμμεσες θέσεις στο μισό των άμεσων οι γενίτσαροι της δημόσιας διοίκησης στο τριπλάσιο.

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η

ΠΩΣ ΕΚΤΙΜΑΤΑΙ ΣΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΑΔΕΙΩΝ Ο ΕΠΗΡΕΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

 

            Αν εξετάσουμε τις επιπτώσεις από την εξορυκτική δραστηριότητα στη γεωργία, την κτηνοτροφία, τον τουρισμό, τον εναλλακτικό τουρισμό, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, της εξαφάνισης των νερών, το απροσπέλαστο της περιοχής, την ρήξη της συνέχειας των βιοτόπων, τις άλλες δραστηριότητες, θα μπορούσαν να αναπτυχθούν αειφόρου ανάπτυξης, πράσινης ανάπτυξης και όχι καταστροφής, το ισοζύγιο βγαίνει πάρα πολύ αρνητικό. Αν υπολογίσουμε και το μέλλον, τότε που θα εξαφανισθούν αυτές οι ελάχιστες θέσεις εργασίας, τότε μιλάμε για καταστροφή.

            Για αυτό το λόγο οι άλλες παραγωγικές δραστηριότητες στη Φωκίδα έχουν σχεδόν εξαφανισθεί γι΄ αυτό ο πληθυσμός όλο και περισσότερο μειώνεται σε τεράστια ποσοστά έως 32%, ειδικά στους τόπους που υπάρχουν εξορύξεις όπως τα Καστέλλια. Η περιοχή που πριν χαρακτηριζόταν γεωργική γη, βοσκότοποι, δάση, τώρα χαρακτηρίζεται στη μελέτη των ΣΧΟΟΑΠ άγονη περιοχή. Να πως αντιμετωπίζει η πολιτεία αυτό το πρόβλημα.

1. Την με αρ. πρωτ. 809/110687/17-7-2012 απόφαση της Γ.Γ. Α.Δ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ με την οποία δινόταν έγκριση επέμβασης επιφανειακής εξόρυξης σε δημόσια δασική έκταση στην Αλεφάντω, μια απόφαση που θα κατέστρεφε ένα παρθένο προστατευτικό δάσος, που δημιουργούσε τεράστιους κινδύνους από κατακρημνίσεις και κατολισθήσεις, που θα κατέστρεφε το χωριό Καστέλια, τις ζωές και τις περιουσίες των κατοίκων, που ξεσήκωσε κύματα αγανάκτησης και διαμαρτυριών και τελικά ανακλήθηκε. Στην απόφαση αυτή στα έχοντας υπ΄ όψη παραγ. Ζ. αναφέρει ότι το με αριθ. Δ8-Α/Φ.16.13/26458/4596/22-11-11 έγγραφο του ΥΠΕΚΑ αναφέρει ότι η αιτούμενη επέμβαση θεωρείται ιδιαιτέρως συμφέρουσα για την Εθνική Οικονομία. Το πρώτο χαρακτηριστικό είναι ότι ενώ το έγγραφο είναι στις 22-11-11 το τοπογραφικό που συνοδεύει την απόφαση της Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης είναι του Ιουνίου 2012 επτά μήνες μετά. Και τι λέει το έγγραφο αυτό της Δ/νσης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών ορυκτών: «Σας πληροφορούμε ότι, από την άποψη της αξιοποίησης του Ορυκτού Πλούτου της χώρας, θεωρείται ιδιαιτέρως συμφέρουσα για την Εθνική Οικονομία η εκμετάλλευση, μεταξύ άλλων και της μεταλλοφορίας που αναφέρεται στο θέμα». Έτσι απλά το συμφέρον της Εθνικής Οικονομίας και το Τόπου είναι το συμφέρον του εκμεταλλευτή ότι καταστρέφεται δεν μετράει. Πιστεύω και οι άλλες γνωματεύσεις για αντίστοιχα θέματα είναι ακριβώς ίδιες.
2. Στη με αρ. πρ. Δ10Β1107522/3636ΕΞ2013/3-6-2013 κοινή απόφαση υπουργού Οικονομικών (Στουρνάρας) και υφυπουργού ΠΕΚΑ (Παπαγεωργίου) με την οποία αποφασίζεται η διατήρηση των εγκαταστάσεων σκάλας φόρτωσης Βωξίτη στη θέση «ΣΠΗΛΙΑ» του Δ.Δ. Αγίας Ευθυμίας για την εξυπηρέτηση των αναγκών της εταιρείας ΕΛΜΙΝ (Ένα Λαρνάκι ακόμη δίπλα στο υπάρχων). Αναφέρεται: «διότι τούτο είναι ιδιαιτέρως συμφέρον για την Εθνική Οικονομία και θα συμβάλλει θετικά στην τοπική οικονομία του Ν. Φωκίδας, όπως προκύπτει από το αριθ. 13 στοιχείο του προοιμίου της παρούσας απόφασης» Ποιο είναι το στοιχείο αυτό; Το υπ΄ αρ. 45/2008/Β4/3-6-2008 έγγραφο του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων! Ούτε τα προσχήματα.
3. Οι ερωτήσεις με την αρ. πρωτ. 952/99/9-7-2014 προς τον ΥΠΕΚΑ Βουλευτών είναι συγκεκριμένες και αφορούν την παραχώρηση 3.122,07 στρ. για εκμετάλλευση Βωξίτη και 47.692,35 στρ. για έρευνα Βωξίτη στο όρος Γκιώνα. Οι περιοχές αυτές βρίσκονται σε δασικές εκτάσεις, εντός της Ε.Ζ. Διατήρησης «όρος Γκιώνα» και του NATURA. Εντός της Ζώνης Ειδικής Προστασίας σε χώρο διεθνούς Ακτινοβολίας και Ενδιαφέροντος.

Ερώτηση 7:         Πόσες θέσεις εργασίας υπολογίσθηκε ότι θα χαθούν για πάντα, μιας και η συγκεκριμένη εκμετάλλευση απαγορεύει κάθε άλλη παραγωγική δραστηριότητα;

Ερώτηση 8:         Πόσο εκτιμήθηκε η ζημιά στο δάσος και τω ωφελήματα από αυτό, στα συστήματα Natura, στην πανίδα και χλωρίδα της περιοχής, στα νερά από την έκλυση διάφορων ρύπων στο έδαφος τα νερά, στον αέρα.

Ερώτηση 9:         Το τελικό ισοζύγιο κόστους/οφέλους είναι θετικό ή αρνητικό;

Η απάντηση του υπουργού ΠΕΚΑ στις τρεις παραπάνω ερωτήσεις μέσω της Δ/νσης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών. Αρ. πρωτ. Δ8-Α/Φ9.36/ΟΙΚ.12419/3008/22-7-2014 παρ. 4 & 5 είναι: «Μελέτη απώλειας θέσεων εργασίας δεν είναι γνωστή στην υπηρεσία μας, πέρα από το γεγονός ότι ούτε υφίσταται ούτε τεκμηριώνεται απαγόρευση άλλων δραστηριοτήτων εξαιτίας της μεταλλευτικής». « Η μεταλλευτική δραστηριότητα σύμφωνα με το Σύνταγμα της Χώρας και την ισχύουσα νομοθεσία θεωρείται Εθνικής σημασίας. Το συνολικό ισοζύγιο οφέλους – επιπτώσεων στο φυσικό, πολιτιστικό και ανθρωπογενές περιβάλλον είναι θετικό, όπως προκύπτει από την έγκριση της αντίστοιχης περιβαλλοντικής μελέτης». Τα ίδια απαντά και η ίδια διεύθυνση, σημειωτέον είναι η ίδια που δίνει τη γνωμάτευση ότι η εξόρυξη είναι συμφέρουσα σε κάθε αδειοδότηση, με το αρ. πρωτ. ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.3.6/20512/4480 έγγραφο της για απάντηση της 4796/20-11-14 ΕΡΏΤ6ΗΣΗς Βουλευτών προς ΥΠΕΚΑ και αφορά την καταστροφή του Δελφικού τοπίου. Μετά τις παραπάνω απαντήσεις προκύπτουν τα παρακάτω ερωτήματα.

Α.  Η εν λόγω διεύθυνση και ο αρμόδιος υπουργός δεν γνωρίζει το Ν.Δ. 210/73 περί μεταλλευτικού κώδικος και ειδικά τα άρθρα 30, 37, 128, 140 142.

Β.  Από ποιον περιμένει να γίνει μελέτη απώλειας θέσεων εργασίας ενώ είναι η ίδια που μελετά και προτείνει για την ωφέλεια ή όχι.

Γ.   Μια δραστηριότητα που θεωρείται εθνικής σημασίας ασκείται χωρίς προϋποθέσεις ή εφαρμόζεται η σχετική νομοθεσία.

Δ.  Λίγο πολύ μας λένε εφ΄ όσον εγκρίθηκε η ΜΠΕ έχουμε και όφελος στο φυσικό, πολιτιστικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, αν εφαρμόζεται η ΜΠΕ, από ποιόν εφαρμόζεται, από ποιόν ελέγχεται, αν υπάρχουν εγγυήσεις για την εφαρμογή της αυτό δεν απασχολεί την εν λόγω υπηρεσία. αν η σύνταξη της ΜΠΕ έγινε με ψεύτικα ή παραπλανητικά στοιχεία επίσης δεν απασχολεί. Αν ήταν άμεσα υπάλληλοι της μεταλλευτικής θα ήταν λίγο πιο αυστηροί.

Ε.  Και δεν χρειάζονται πολλά, μια ματιά στη Γκιώνα, μια ματιά στο Λαρνάκι και μια βόλτα στα ερειπωμένα χωριά της Φωκίδας φαίνεται το θετικό ισοζύγιο. Ακόμη και τα τελευταία χρόνια που η εκμεταλλεύτρια εταιρεία και οι μέτοχοι της φορολογούνται στο Λουξεμβούργο.

 

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η

ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΕΞΟΡΥΞΗ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ «ΟΡΟΣ ΓΚΙΩΝΑ ΚΑΙ ΕΝΤΟΣ ΖΩΝΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ NATURA 2000”

 

            Σε σχετική ερώτηση την 952/99/9-7-14 Βουλευτών προς τον ΥΠΕΚΑ απαντά ο υπουργός

            Α.        Μέσω της Δ/νσης ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ με το αρ. πρ. 34080/1031/17-7-2014  έγγραφο της. Στο έγγραφο αυτό η υπηρεσία αναφέρει ότι η διαδικασία των αδειοδοτήσεων για τις περιοχές που αναφέρει η ερώτηση (πρόκειται τα 3.12,07 στρέμματα που δόθηκα για εκμετάλλευση βωξίτη και τα 47.692,335 στρέμματα για έρευνα βωξίτη στη Γκιώνα από 16/1/2013 έως 7/10/*2013) έγιναν σύμφωνα με το άρθρο 10 Ν. 4014/2011.

            Β.        Μέσω της Δ/νσης Βιομηχανικών Ορυκτών με το αρ. πρωτ. Δ8-Α/Φ9.36/ΟΙΚ.12419/3008/22-7-2014 έγγραφό της. Με το έγγραφο αυτό η υπηρεσία μας ενημερώνει ότι η Ευρωπαϊκή επιτροπή έχει εκδώσει προς διευκόλυνση των αρμοδίων υπηρεσιών ειδικό καθοδηγητικό έγγραφο για τις συγκεκριμένες δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης στους τόπους NATURA σύμφωνα με αυτό τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν είναι:

            Προκαταρκτικός έλεγχος, κατάλληλη αξιολόγηση των επιπτώσεων του έργου στους στόχους διατήρησης του τόπου και έρευνα ως προς τις εναλλακτικές λύσεις, τους λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος και τα αντισταθμιστικά μέτρα. Επίσης αναφέρει και το Ν. 3937/2011 ότι επιτρέπει υπό προϋποθέσεις εξορυκτικές δραστηριότητες μέσα σε φυσικά πάρκα. Παρατηρούμε τα εξής.

1. Και οι δύο υπηρεσίες κατ΄ αρχήν τονίζουν ότι η μεταλλευτική δραστηριότητα δεν απαγορεύεται εκ προοιμίου στις περιοχές NATURA 2000 Αποφεύγουν επιμελώς όμως να αναφέρουν ότι οι συγκεκριμένες αδειοδοτήσεις δόθηκαν αφού εφαρμόσθηκαν όσα η νομοθεσία προβλέπει.
2. Από τα έχοντας υπ΄ όψη  όλων και των πέντε αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων που αφορούσε η ερώτηση πουθενά δεν φαίνεται να έχει ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 10 του Ν. 4014/2011 ούτε του σχετικού καθοδηγητικού εγγράφου της Ευρωπαϊκής επιτροπής ούτε αναφέρεται η ουσία από τα βήματα που τάχα ακολουθήθηκε.
3. Πουθενά δεν αναφέρεται το άρθρο 8 του Ν. 3937/11 με το οποίο καθορίζονται οι ρυθμίσεις για την προστασία και διατήρηση των ΕΖΔ και προβλέπει Π. Διατάγματα με πρόταση του ΥΠΕΚΑ και σε εφαρμογή Ειδικής Έκθεσης.
4. Πουθενά δεν αναφέρεται το άρθρο 9 του Ν. 3937/11 που καθορίζει ρυθμίσεις για προστασία και διαχείριση των περιοχών του δικτύου  NATURA 2000. Στις περιοχές αυτές: Απαγορεύεται η εγκατάσταση ιδιαιτέρως οχλουσών και επικίνδυνων βιομηχανικών εγκαταστάσεων καθώς και εγκαταστάσεων υψηλής όχλησης. Επιτρέπεται η τοποθέτηση μόνο των πινακίδων που ενημερώνουν τον επισκέπτη για την περιοχή ή προωθούν τις ήπιες φυσιολατρικές δραστηριότητες. Οι γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες υπόκεινται σε περιορισμούς. Στις ΕΖΔ και τις ΖΕΠ εκτός οικοτόπων προτεραιότητας και ενδιαιτημάτων των ειδών επιτρέπεται κατά περίπτωση η χωροθέτηση έργων και έγκριση σχεδίων των οποίων οι επιπτώσεις έχουν εκτιμηθεί ως πολύ σημαντικές στην αντίστοιχη ΜΕΠ, μόνο εάν στη βάση επαρκούς τεκμηρίωσης, αξιολογηθούν ως επιτακτικού δημοσίου οικονομικού ή κοινωνικού συμφέροντος, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση και έχουν προβλεφθεί ικανά για την περίπτωση αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να διασφαλισθεί η συνολική συνοχή του δικτύου προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000. Μέσα σε δύο μήνες από την έγκριση των έργων και σχεδίων αυτών ο υπουργός ΠΕΚΑ ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις αναμενόμενες επιπτώσεις και τα αντισταθμιστικά μέτρα που ελήφθησαν.
5. Πουθενά δεν αναφέρεται η απόφαση 2213/2006 του ΣτΕ ότι σε περιοχή προστατευόμενη κατά την έννοια του νόμου 1650/86 δεν επιτρέπεται η χορήγηση άδειας ή έγκρισης για τη δόμηση και εκτέλεση έργων ή την άσκηση δραστηριοτήτων που είναι δυνατόν να έχουν ουσιώδη επίδραση στα προς διατήρηση στοιχεία, πριν από την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος χαρακτηρισμού της περιοχής προστασίας της φύσης και καθορισμού των όρων προστασίας της, εκτός αν υπάρχει αιτιολογημένη διατύπωση με βάση τη σχετική περιβαλλοντική μελέτη ότι δεν συντρέχουν οι κατά νόμο προϋποθέσεις χαρακτηρισμού ή καθορισμού ειδικών όρων προστασίας.
6. Τι υπάρχουν από αυτά στα έχοντας υπ΄ όψη των αποφάσεων; Απολύτως τίποτα. Που είναι η επαρκής τεκμηρίωση;
7. Τι αντισταθμιστικά μέτρα προτείνονται; Απολύτως τίποτα.
8. Ποιο είναι το επιτακτικό δημόσιο οικονομικό ή κοινωνικό συμφέρον; Το συμφέρον του φορολογούμενου στο Λουξεμβούργο Κυριακόπουλου. Αυτή την αδειοδότηση στα NATURAπουλάει σήμερα και εισπράττει εκατομμύρια.
9. Που είναι τα προεδρικά διατάγματα που θα ενημερώσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
10. Πού είναι η αειφόρος ανάπτυξη και το μακροχρόνιο συμφέρον του τόπου;

Έχει ενδιαφέρον και τι πήρε υπ΄ όψη του ο κ. Υπουργός!

Πήρε

1. Διάφορους νόμους Π.Δ. και ΚΥΑ χωρίς να αναφέρεται πως αυτές εφαρμόζονται! Παράδειγμα η ΚΥΑ Η.Π 37111/2021/26-9-03 «Καθορισμός τρόπου ενημέρωσης και συμμετοχής του κοινού κατά τη διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων» Έχει κανείς την εντύπωση πως αυτή εφαρμόσθηκε στο ελάχιστο; Ότι ενημερώθηκε επί της ουσίας το κοινό;
2. Διάφορα έγγραφα της S&B προς υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ
3. Έγγραφα των Δ/νσεων του ΥΠΕΚΑ και άλλων υπηρεσιών Αρχαιολογία, Νομαρχία και προς τη Δ/νση Περιφερειακού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ με τα οποία δεν εκφράζουν αντίρρηση για την έγκριση της ΜΠΕ και του ΣΔΑ.

Για τα τεχνικά μέτρα και έργα απορρύπανσης ή γενικότερα αντιμετώπισης της υποβάθμισης του περιβάλλοντος που επιβάλλεται να κατασκευασθούν ή να ληφθούν παραπέμπει σε παλαιότερες ΚΥΑ οι οποίες δεν αναφέρουν τίποτα περί κατασκευής έργων αντισταθμιστικών στην υποβάθμιση ή σε ΜΠΕ οι οποίες είναι ακριβοθώρητες. Όσο για τους γενικούς όρους που πρέπει να τηρηθούν για την άσκηση της εν θέματι δραστηριότητας έχουμε να παρατηρήσουμε

1. Ότι είναι αξιόλογοι αν εφαρμοσθούν.
2. Ότι είναι όλοι προληπτικοί και κανένας αντισταθμιστικός
3. Ότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα εφαρμοσθούν, ούτε χρηματοοικονομική ούτε από τη δημόσια διοίκηση και την αυτοδιοίκηση. Ο δε εκμεταλλευτής είναι γνωστής ταυτότητος
4. Ότι είναι σίγουρο ότι με τη σημερινή δημόσια διοίκηση δεν θα ελεγχθούν όχι μόνο προληπτικά όπως απαιτείται αλλά και στο μέλλον
5. Ότι αν ελεγχθούν ποτέ σύμφωνα με την μέχρι τώρα τακτική, θα μπουν πρόστιμα χάδια απλώς για να κλείσουν το θέμα.

 

Για την παρακολούθηση περιβαλλοντικών παραμέτρων που επιβάλλονται από την απόφαση έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων είναι κάτι που ποτέ δεν γίνεται και κανένας δεν ενημερώνεται.

Από όλα τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι οι εξορύξεις εντός των περιοχών NATURA 2000 είναι καταστροφικές για τα οικοσυστήματα και όλα τα δήθεν μέτρα και όροι είναι για τα προσχήματα και καταντούν επικίνδυνα διότι συγκαλύπτουν το έγκλημα.

Προκαλώ τον οποιονδήποτε να επισκεφθεί σήμερα τον τόπο εξορύξεων στις ΛΑΚΕΣ ΛΥΡΙΤΣΑΣ τόπο που ανήκει στις ΕΖΔ και ΖΕΠ του όρους Γκιώνα να μας βρει έστω και έναν από τους περιβαλλοντικούς όρους που εφαρμόζεται. Μια βαρβαρότητα, ένας βιασμός συντελείται στην περιοχή.

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 9^η

ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡ4ΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ

 

            Σύμφωνα με το κεφάλαιο δ2 της ΚΥΑ 176598/4446/22-12-03, η οποία αδειοδοτεί εκμετάλλευση κοιτασμάτων βωξίτη σε χώρους εκτάσεως 9.244.492,80 τμ. στη Γικώνα «πριν την έναρξη των εργασιών θα πρέπει να υπάρξει εγγύηση για την αποκατάσταση». Το κόστος της οποίας προσδιορίζει τα 7.600.000 €. Σύμφωνα με το Κεφάλαιο 8 παρ. δ2 της ΚΥΑ 164818/2323/ 31-8-10 με την οποία τροποποιείται η προηγούμενη «πριν την έναρξη των εργασιών θα πρέπει να υπάρξει εγγύηση για την αποκατάσταση των περιοχών επέμβασης» το κόστος της οποίας προσδιορίζει στο ποσόν των 9.000.000€. Σύμφωνα με το κεφάλαιο δ1 περιβαλλοντικός όρος 18 της ΚΥΑ 106978/12-3-2003, η οποία αδειοδοτεί περιβαλλοντικά ένα μεταλλείο το «ΚΑΝΙΑΝΗ Ζ», «το κόστος εφαρμογής των περιβαλλοντικών όρων να περιληφθεί στον προϋπολογισμό του έργου εξ΄ αρχής με κατάθεση εγγυητικής επιστολής, σύμφνα με τα οριζόμενα στη σχετική νομοθεσία για τα έργα αποκατάστασης»

            Με την ερώτηση 8633/19-3-2013 Βουλευτών προς τον ΥΠΕΚΑ ερωτάται ο κύριος υπουργός αν «έχουν κατατεθεί από τν S&B Βιομηχανικά Ορυκτά όπως προβλέπεται από τη σχετική νομοθεσία, εγγυητικές επιστολές για περιβαλλοντική αποκατάσταση και αν ναι τι ύψους είναι, ποιος τις ελέγχει και ποιοι είναι οι όροι κατάπτωσης; Έχει μέχρι τώρα καταπέσει κάποια από αυτές;»

            Στην ερώτηση απαντά ο ΥΠΕΚΑ α) μέσω της δ/νσης περιφερειακού σχεδιασμού έγγραφο αρ. πρωτ. 18598/476/29-3-13 ότι «ως προς το θέμα των εγγυητικών επιστολών για περιβαλλοντική αποκατάσταση, σας γνωρίζουμε ότι από την κείμενη νομοθεσία δεν προβλέπεται η κατάθεση εγγυητικών επιστολών για περιβαλλοντική αποκατάσταση για τις περιπτώσεις εκμετάλλευσης μεταλλευμάτων. Αντιθέτως στις σχετικές Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών όρων γίνεται αναφορά για το προβλεπόμενο κόστος των έργων αποκατάστασης»

Β)        μέσω της Δ/νσης Μεταλλευτικών & Βιομηχανικών Ορυκτών με το αρ. πρτ. Δ8-Α/Φ9.36/ΟΙΚ. 6242/916/29-3-2013 έγγραφο στο οποίο αναφέρει. «Δεν προβλέπονταν μέχρι την τελευταία ενσωμάτωση στη νομοθεσία μας της οδηγίας για τα εξορυκτικά απόβλητα η κατάθεση εγγυήσεων για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος».

            Στο θέμα παίρνει θέση η Α.Α. «Συνήγορος του Πολίτη» με το έγγραφο αρ. πρωτ. 150622/1752/2014/14-1-2014 στο οποίο αναφέρει «είναι ενδεικτικό ότι στον περιβαλλοντικό όρο 8, δ2 των ΚΥΑ 176598/446/22-12-03 και 1648118/2323/31-8-10 η εκμεταλλεύτρια εταιρεία υποχρεούται να καταθέσει εγγυητική για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος πριν την έναρξη των εργασιών. Η ενσωμάτωση από την Ελληνική νομοθεσία της οδηγίας 2006/21/ΕΚ/15-3-06 για τα εξορυκτικά απόβλητα στην οποία προβλέπεται η κατάθεση εγγυήσεων, πριν την έναρξη των εξορυκτικών εργασιών, για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος, δεν αναιρεί την υποχρέωση της τήρησης του προαναφερθέντος εγκεκριμένου περιβαλλοντικού όρου από τον φορέα εκτέλεσης της δραστηριότητας».

            Παρατήρηση 1^η : Στην ΚΥΑ 1648118/2323/31-8-10 στα έχοντας υπ΄ όψη με αριθμό 11 αναφέρεται « την ΚΥΑ 39624/2209/Ε103/25-9-09 «Μέτρα, όροι και περιορισμοί για τη διαχείριση των αποβλήτων στης εξορυκτικής Βιομηχανίας, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2006/21/ΕΚ/15-3-2006». Άρα τι δεν είχε ενσωματωθεί στη νομοθεσία μας;

            Παρατήρηση 2^η: Η παραπάνω οδηγία και η σχετική ΚΥΑ αφορούν τα εξορυκτικά απόβλητα και όχι την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων στο σύνολό τους.

            Το θέμα επανέρχεται με την 952/99/09-7-2014 ερώτηση Βουλευτών προς τον ΥΠΕΚΑ. «Γιατί η S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε δεν κατέθεσε, ως όφειλε με βάση τις ΚΥΑ 176598/446/22-12-03 ΚΑΙ 1648118/2323/31-8-10 εγγυητική επιστολή για την περιβαλλοντική αποκατάσταση, το ύψος της οποίας με βάση το κόστος εφαρμογής των περιβαλλοντικών όρων προσδιορίζεται στο ποσό των 9.000.000 ευρώ;

            Απαντά πάλι ο υπουργός μέσω των δυο υπηρεσιών Η μεν δ/νση Περιφερειακού Σχεδιασμού απαντά πάλι με το 34080/1031/17-7-14 έγγραφο ότι δεν προβλέπεται η κατάθεση εγγυητικών επιστολών για περιβαλλοντική αποκατάσταση.

            Δεν λέει κουβέντα για την ΚΥΑ που επιβάλλει εγγυητικές δεν λέει κουβέντα για την άποψη της Α.Α. «Συνήγορος του Πολίτη» δεν λέει κουβέντα για το πώς διασφαλίζεται η περιβαλλοντική αποκατάσταση.

            Η δε άλλη υπηρεσία η Δ/νση  Μεταλλευτικών & Βιομηχανικών Ορυκτών με το Δ8-Α/Φ9.36/ΟΙΚ.12419/3008/22-7-2014 έγγραφο ότι η υπηρεσία μας είναι αναρμόδια.

Χαρακτηριστικό είναι ότι σε όσες αδειοδοτήσεις υπεγράφησαν μετά την πρώτη ερώτηση (19-3-2013) ο περιβαλλοντικός όρος για να υπάρξει εγγύηση για την περιβαλλοντική αποκατάσταση παραλείπεται. Μπαίνει όμως στο Κεφάλαιο Διαχείριση των Εξορυκτικών αποβλήτων η παρατήρηση, «Χρηματοοικονομική εγγύηση: Δεν απαιτείτε».

            Παρατήρηση: Για τα εξορυκτικά απόβλητα δεν απαιτείται: για την περιβαλλοντική αποκατάσταση όμως; Μήπως τεχνιέντως το συγκαλύπτουμε; Τελικά μετά από όλα αυτά οι περιβαλλοντικοί όροι δεν εφαρμόζονται και κανένας δεν πληρώνει. Την πληρώνει όμως το περιβάλλον, η οικονομία, το τόπος, ο λαός.

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 10^η – ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΩΝ

 

            Στην ΚΥΑ 176598/4446/22-12-03 με την οποία εγκρίνονται οι περιβαλλοντικοί όροι για εκμετάλλευση κοιτασμάτων βωξίτη σε έκταση 9.244.492,80 τμ. στη Γκιώνα, ο περιβαλλοντικός όρος δ1.25 αναφέρει:»Να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μην μεταβληθεί το υδρολογικό και υδρογεωλογικό καθεστώς της ευρύτερης περιοχής.

            Για ποια μέτρα και από ποιον δεν λέει κουβέντα.

Στα έχοντας υπ΄ όψη παρ. 9 όλων των ΚΥΑ που εγκρίνουν τους περιβαλλοντικούς για εκμετάλλευση βωξίτη σε 3.122,07 στρέμματα και 47.692,335 στρέμματα για έρευνα βωξίτη αναφέρει:

            Α.        Το Ν. 3199/2003 «Προστασία και διαχείριση των υδάτων»

            Β.        Το Π.Δ. 51/2007 «Καθορισμός μέτρων δια διαδικασιών για την ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση των υδάτων, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2000/60/ΕΚ.»

            Στα ίδια έχοντας υπ΄ όψη δεν υπάρχει έγγραφο με το οποίο να εκφράζεται άποψη από την Δ/νση προστασίας και Διαχείρισης υδάτινου περιβάλλοντος, ούτε της Αποκεντρωμένης διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς ούτε της Δ/νσης Υδάτων Στερεάς Ελλάδος με το οποίο να εξετάζεται η εν λόγω δραστηριότητα με την συμβατότητα της με το εγκεκριμένο Σχέδιο διαχείρισης.

            Στον περιβαλλοντικό όρο δ1.135 των παραπάνω ΚΥΑ αναφέρεται «Να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη ή τη μείωση στο ελάχιστο της υποβάθμισης της ποιότητας των υδάτων και της ρύπανσης του εδάφους σύμφωνα με τις απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος και ιδίως του Π.Δ. 51/2007 για την προστασία των επιφανειακών και υπογείων υδάτων».

            Ποια είναι τα απαραίτητα μέτρα και από ποιόν θα ληφθούν και από ποιόν θα ελεγχθούν, ούτε κουβέντα. Ένας εύσχημος τρόπος να ξεπεραστεί η υποχρέωση. Κανένας περιβαλλοντικός όρος δεναναφέρεται σ΄ αυτά.

            H ερώτηση 952/7-7-2014 Βουλευτών προς τον ΥΠΕΚΑ είναι συγκεκριμένη «πως διασφαλίζεται ότι δεν θα διαταραχτούν οι εδώ και χιλιάδες χρόνια διαμορφωθείσες υδρογεωλογικές συνθήκες της περιοχής, εφ΄ όσον ούτε υδρογεωλογική μελέτη έχει συνταχθεί, αλλά ούτε και μελέτη διαχείρισης και προστασίας των υδάτινων πόρων της περιοχής, όπως η νομοθεσία απαιτεί;» Η ερώτηση έγινε με αφορμή και παραχώρηση στη μεταλλευτική εταιρεία 3.122,07 στρέμματα για εκμετάλλευση βωξίτη και 47.692,35 στρέμματα για έρευνα βωξίτη στην περιοχή της Γκιώνας.

            Στην ερώτηση τονίζεται ότι στην περιοχή που παραχωρήθηκε υπάρχουν πηγές νερού που υδρεύουν χωριά της περιοχής και ότι «λαμβανομένου υπ΄ όψη του τρόπου με τον οποίο γίνεται η έρευνα κοιτασμάτων βωξίτη (γεωτρήσεις σε κάναβο έως και 30μ x 30μ και σε βάθος ως και 300μ), του τρόπου εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων (εκρηκτικά μεγάλης ισχύος) της τεκτονικής δομής του ορεινού όγκου της Γκιώνας, και την υψηλή καρστοποίηση των πετρωμάτων, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα διαταραχθούν οι υδρογεωλογικές συνθήκες της ορεινής μάζας που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην στείρευση των πηγών ή και την αλλαγή των διαδρόμων ροής του υπόγειου νερού»

            Στην απάντησή του ο ΥΠΕΚΑ με το αρ. πρωτ. 146288/25-7-2014 της Δ/νσης Προστασίας και διαχείρισης Υδάτινου Περιβάλλοντος

• Δεν ισχυρίζεται ότι έχει παρθεί κάποιο μέτρο για τη μη εξαφάνιση και τη μη μόλυνση των νερών της περιοχής
• Δεν ισχυρίζεται ότι υπάρχει υδρογεωλογική μελέτη
• Ενημερώνει ότι έχει εγκριθεί Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδάτινου Διαμερίσματος Ανατολικής Στερεάς (ειδικά για την περιοχή δεν αναφέρει τίποτα) για να αποτελέσει το Βασικό εργαλείο προγραμματισμού όσον αφορά στους υδάτινους πόρους και οικοσυστήματα, προτείνονται διάφορα μέτρα που σχετίζονται με την προστασία των υδάτων από τη ρύπανση και την εν γένει υποβάθμιση.
• Τέτοια μέτρα προτείνεται να είναι και η θεσμοθέτηση υποχρεωτικού προγράμματος ποιοτικής παρακολούθησης των απορροών μεταλλείων κατά το πρότυπο των ΧΥΤΑ (Αυτά για πότε όταν όλα έχουν γίνει κρανίου τόπος;)
• Στην απάντηση επίσης αναφέρεται ότι επειδή οι πηγές ύδρευσης χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας προτείνεται μια σειρά από μέτρα που σχετίζονται με την προστασία των πηγών ύδρευσης και την εξασφάλιση της ποιότητας του πόσιμου νερού όπως «Ορισμός ζωνών προστασίας έργων υδροληψίας για άντληση πόσιμου νερού» «Προστασία Υδάτινων Συστημάτων που εντάσσονται στο μητρώο προστατευόμενων περιοχών πόσιμου ύδατος και καθορισμός θεσμικού πλαισίου προστασίας» κ.λ.π.

Δηλαδή γενικόλογα πλάνα χωρίς καμία αξία αν δεν γίνουν συγκεκριμένα και δεν εφαρμοσθούν στην περιοχή η οποία κάθε μέρα μετατρέπεται σε άγονη έκταση. Αυτές οι υπηρεσίες αν θέλουν να υπάρχουν και πρέπει να υπάρχουν κάτι πρέπει να κάνουν.

Τέλος το έγγραφο ενημερώνει ότι αρμόδια για την προστασία είναι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση και οι σχετικές αρμοδιότητες στην περιοχή ασκούνται μέσω της Δ/νσης Υδάτων Στερεάς Ελλάδας. Την οποία υπηρεσία λέμε εμείς ούτε τη ρώτησε κανένας ούτε αυτή ενδιαφέρθηκε να εξετάσει τη συμβατότητα της δραστηριότητας με το Σχέδιο διαχείρισης και την εφαρμογή αυτού.

Συμπέρασμα, η προστασία των νερών δεν είναι ούτε το τελευταίο θέμα που απασχολεί την εκμετάλλευση, αυτούς που δίνουν τις άδειες και αυτούς που ελέγχουν τις υποχρεώσεις  του εκμεταλλευτή.

Ο τόπος κινδυνεύει κάθε μέρα και περισσότερο. Αδιάψευστος μάρτυρας όπου έχει περάσει η εκμετάλλευση.

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 11^η

ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΑΛΑΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΑΥΤΩΝ.

 

            Το καλοκαίρι του 2011 προβαλλόταν με διάφορους τρόπους από το Δήμο και άλλους πολιτικούς παράγοντες της περιοχής προγραμματικής λέει Σύμβαση Δήμου Δελφών για τη σύνταξη μελέτης για την αποκατάσταση παλαιών μεταλλευτικών και άλλων μη αποκατεστημένων χώρων που οι δραστηριοποιούμενες στην ευρύτερη περιοχή του δήμου Δελφών μεταλλευτικές εταιρείες ολοκλήρωσαν την εκμετάλλευση τους πριν την ισχύ του Ν. 998/1979 και δεν έχουν υποχρέωση αποκατάστασης.

            Είχαν μαζί για συγκεκριμενοποίηση και τους χώρους :Σπαρτόλακα, Κεφαλή Ιτέας, Σήραγγα Μόρνου ανατολικά και δυτικά της Άμφισσας συνολικές έκτασης 1.014.027 στρεμμάτων εκ των οποίων τα 31.574,00 στρέμματα αφορούν τη Σήραγγα (έτσι για ξεκάρφωμα) και 854.080 στρέμματα στην περιοχής της Γραβιάς – Καστελλίων (Φτεριάς, Σκλαβούλα, Κουρίτες, Κρανιές, Αλεφάντω κ.λ.π.).

            Η εταιρεία εκμετάλλευσης των Βωξιτών διαφήμιζε σε κάθε κατεύθυνση ότι ενδιαφέρεται για τις αποκαταστάσεις και εκπονούσε μελέτες αποκατάστασης των λατομείων.

            Οι στόχοι φανεροί: Αφ΄ ενός να φύγει η κατηγορία από την εταιρεία ότι δεν πραγματοποιεί αποκαταστάσεις. Ότι τάχα δεν είχε υποχρέωση και τώρα προσπαθεί να συμβάλλει γιατί ενδιαφέρεται τοα τον τόπο (ο ΚΜΛΕ ίσχυε και τότε και έπρεπε να τον εφαρμόζει και ο δ1.9 περιβαλλοντικός όρος της ΚΥΑ 176598/4446/22-12-03 αναφέρει να αρχίσουν  άμεσα ή να ολοκληρωθούν οι εργασίες αποκατάστασης σε όλες τις εξοφλημένες εκμεταλλεύσεις που δεν έχουν αποκατασταθεί ακόμη. Όλα τα άλλα είναι παραμύθια). Αφ΄ εταίρου οι πολιτικοί παράγοντες της περιοχής να επιδείξουν έργο σε συνεργασία με τον βιαστή του τόπου.

            Τίποτε δεν είχε γίνει καμιά σύμβαση δεν υπογράφηκε!  Αλήθεια μεταξύ ποιων; Καμιά μελέτη αποκατάστασης δεν έγινε, πουθενά δεν υποβλήθηκε από κανέναν δεν εγκρίθηκε. Τι έγινε όμως;

            Μια απόπειρα αρπαχτής έγινε στα κονδύλια του ΕΣΠΑ με κάτι τάχα προμελέτες αποκατάστασης οι οποίες απορρίφτηκαν αμέσως, αλλά ήθελαν να το διαφημίσουν κιόλας. Η κατασκευή θα δινόταν σίγουρα στην S&B.

            Αν έχει κάποιος αντίθετη άποψη ας το αποδείξει με επίσημα έγγραφα βεβαίως.

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 12^η

ΕΙΝΑΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ

 

            Όλα τα χρόνια η πολιτική της εταιρείας ήταν να δημιουργεί και να συντηρεί το μύθο της αξιόλογης εταιρίας που φροντίζει για τον τόπο, τηρεί τη νομιμότητα, συνεργάζεται με τη δημόσια διοίκηση, την αυτοδιοίκηση, την εκκλησία, τους φορείς και τους διάφορους συλλόγους.

            Δεν θα επεκταθούμε γιατί οι τρόποι που ακολουθεί  είναι γνωστοί. Κύρια η διάθεση χρημάτων, με τον τρόπο που την εξυπηρετεί, όπου αυτή κρίνει ότι τη συμφέρει για να ζητήσει τα ανάλογα ανταλλάγματα, αλλά και την πολιτική και κοινωνική και οικονομική πίεση, γιατί είναι γνωστά στη Φωκίδα. Θα παραθέσουμε όμως κάποια στοιχεία από δημόσια έγγραφα και κάποιες ερωτήσεις.

1. Έγγραφο με αρ. πρωτ. 1308/146210/16-8-2012 του Δασαρχείου Άμφισσας αναφέρει «Σας πληροφορούμε ότι η υπηρεσίας μας έχει εντοπίσει μια περίπτωση νόθευσης εγγράφου και συγκεκριμένα αλλαγή της διάρκειας χρήσης της έκτασης για την οποία δόθηκε στην ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ (νυν S&B) η 1857/22-11-1983 έγκριση διενέργειας μεταλλευτικών εργασιών από 20 σε 30 χρόνια. Για τη διαπίστωση αυτή υποβάλλαμε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Άμφισσας το 780/5-5-2010 πρωτόκολλο μήνυσης το οποίο εκκρεμεί.
2. Σε ΕΚΘΕΣΗ – ΑΝΑΦΟΡΑ των μηχανικών της Επιθεώρησης Μεταλλείων η οποία συνοδεύετε με αρ. πρ. ΕΜΝΕ/Φ 11.2.33/2487/27-6-2012 έγγραφο της προς την ΑΑ «Συνήγορος του Πολίτη» αναφέρονται πλήθος παρατυπιών, παρανομιών και μη τήρησης των κανονισμών, μεταξύ των οποίων: Στο εξωτερικό χώρο κάθε υπόγειου μεταλλείου δεν υπήρχε για διευκόλυνση του ελέγχου φάκελος με φωτοαντίγραφα των αντίστοιχων μελετών αδειών, μηχανημάτων κ.λ.π. Δεν υπήρχε οριοθέτηση των χώρων αυτών με μόνιμα και σταθερά ορόσημα. Δεν είχε συνταχθεί το έγγραφο ασφαλείας και υγείας με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ΚΜΛΕ Σε κάποια υπόγεια μεταλλεία δεν είχε ολοκληρωθεί η διάνοιξη δεύτερης στοάς σύμφωνα με το άρθρο 64 του ΚΜΛΕ για τη διαφυγή των εργαζομένων σε περίπτωση ατυχήματος. Η σήμανση για την έξοδο του κάθε υπόγειου γίνονταν με αναγραφή με μπογιά στα παραμέντα των στοών και όχι με τη χρήση ανακλαστικών πινακίδων. Σε κάποια μεταλλεία δεν υπήρχε φωτισμός.

Όλα τα προηγούμενα έπρεπε να έχουν γίνει πριν την έναρξη των εργασιών ή να μην γίνονται εργασίες μέχρι να γίνουν δηλαδή έπρεπε να διαταχθεί άμεση διακοπή εργασιών.

Η ΕΜΝΕ κάλεσε σε γραπτή κατάθεση απόψεων την εταιρεία. Η εταιρεία απάντησε με τις αρ. πρ. 152/13-7-2012 έγγραφες απόψεις της, οι οποίες όμως δεν κρίθηκαν επαρκείς. Με την αρ. πρ. ΕΜΝΕ/Φ 11.2.ΠΡ 33/3201 απόφαση της η ΕΜΝΕ επιβάλλει στην S&B χρηματική ποινή 12.000 ευρώ διότι δεν συμμορφώθηκε με τις εντολές της Υπηρεσίας και τις διατάξεις του ΚΜΛΕ, αφού τονίζει ότι οι παραβάσεις που είχαν επισημανθεί με το ΕΜΝΕ/Φ11.2.33/129/21-1-2009 έγγραφο της και είχε παραγγελθεί η λήψη μέτρων, διαπιστώθηκαν και στη νέα αυτοψία της 18-5-2012. Τονίζει επίσης οι παραβιάσεις αυτές δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια της ζωής και της υγείας των εργαζομένων.

3. Με την αρ. πρωτ. 17865/878/14/29-1-2015 απόφαση ο Αντιπεριφερειάρχης Στερεάς Ελλάδος, με βάση την αυτοψία που πραγματοποιήθηκε από το Κλιμάκιο Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος, αποφασίζει την επιβολή διοικητικών κυρώσεων στην εταιρεία «ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΙ ΒΩΞΙΤΕΣ Α.Ε.» ήτοι την επιβολή χρηματικής ποινής 29.000 ευρώ για τις παραβάσεις που αναφέρονται στην από 27/8/2014 εισηγητική έκθεση του ΚΕΠ Π.Ε. Φωκίδας.

Οι παραβάσεις που διαπιστώθηκαν στα κοιτάσματα «ΒΛΑΧΟΘΑΝΑΣΗΣ Α1 – Α6 – Α7» ήταν : Μη τήρηση εγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων αποκατάστασης, μη τήρηση περιβαλλοντικών όρων, μεταβολή διαμόρφωσης μεταλλείου σε σχέση με τα απεικονιζόμενα στα σχεδιαγράμματα εγκεκριμένων μελετών, δεν είχε προσκομιθεί χάρτης για την πορεία της εκμετάλλευσης και αποκατάστασης, δεν είχε οριοθετηθεί ο χώρος με σταθερά και ευκρινή ορόσημα και τέλος έκανε εξόρυξη για την απόληψη των βωξιτικών κοιτασμάτων 189/3 και 189/4 στα οποία δεν επιτρεπόταν.

4. Με την απόφαση αρ. πρ. 19379/966/29-4-2015 του Αντιπεριφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις ήτοι χρηματική ποινή 12.000 ευρώ στην Εταιρεία «Ευρωπαϊκοί Βωξίτες Α.Ε.» για παράβαση των περιβαλλοντικών όρων στο οδόστρωμα τμημάτων της Ε.Ο Άμφισσας Ιτέας από το Λαρνάκι Ιτέας προς την Άμφισσα έως τον κόμβο «Κακανού».
5. Στην καταγγελία μου της 2-3-2012 σελίδα 67 βάζω το ερώτημα αν για την κορυφή της Τσούκας του Αη Βασίλη στα Καστέλλια και την Όμορφη Πλαγιά μια περιοχή στην οποία έγινε μια τεράστια καταστροφή, η εταιρεία έχει άδεια επέμβασης σε έκταση 78.045 τμ. Το Δασαρχείο Άμφισσας με το αρ. πρ. 360/43534/12-4-2013 έγγραφο του και απαντώντας στην από 6-3-2013 αίτησή μου, απαντά ότι η έκταση των 78.045 στρεμμάτων που είναι αυτή που προσδιορίζα ακριβώς «δεν καλύπτεται από άδεια επέμβασης» και άρα έγινε παράνομη απόληψη βωξιτικών κοιτασμάτων η οποία προκάλεσε την καταστροφή και μας ενημερώνει ότι για τη ζημιά που προκλήθηκε από την κατολίσθηση της 17-6-2011 έχει υποβληθεί μήνυση.
6. Στη σελίδα 64 της από 2-3- 2012 καταγγελίας μου αναφέρω απόσπασμα από τα πρακτικά της αρ. 4/2011/16-6-2011 Συνεδρίασης του Τοπικού συμβουλίου Καστελλίων, όπου τοπικός σύμβουλος καταγγέλλει ότι αμέσως μετά από συνεδρίαση του Τ.Σ. όπου δεν πήρε τη θέση που ήθελε η εταιρεία, συγγενικό του πρόσωπο δέχθηκε τηλέφωνο από εκπρόσωπο της εταιρείας, ότι ο συγγενής του διαφωνεί ενώ οι άλλοι συμφωνούν. Δηλαδή μια πάρα πολύ σοβαρή καταγγελία εκβιασμού ότι οι η εταιρεία επεμβαίνει με αθέμιτο, φασιστικό και τραμπουκικό τρόπο να επηρεάσει την ψήφο Τοπικού συμβούλου υπέρ των συμφερόντων της. Να σημειώσουμε ότι όλες οι αυτοψίες έγιναν μετά από καταγγελίες και όλες οι αυτοψίες της ΕΜΝΕ ή του ΚΕΠΠΕ εντόπισαν παραβάσεις.
7. Στον τόμο Α της ΜΠΕ βάσει της οποίας έγινε η ΚΥΑ 176598/4446/22-12-03  η οποία αδειοδοτεί μεταλλεία στη Φωκίδα μεταξύ αυτών και την Αλεφάντω στα Καστέλλια και στη σελίδα 209 στο κεφάλαιο «Κέντρα Τοπικής ευαισθησίας» αναφέρεται για τον Οικισμό Καστελλίων: «Τα κοιτάσματα ΑΛΕΦΑΝΤΩ βρίσκονται σε απόσταση 2 km σχετικώς με την Κοινότητα Καστελλίων, με τμηματική όμως και εφαπτομενική ορατότητα». Εντελώς ψευδή στοιχεία για να εγκριθεί η ΜΠΕ μιας και τα Κοιτάσματα ΑΛΕΦΑΝΤΩ βρίσκονται ακριβώς πάνω από τα σπίτια του χωριού με άμεση ορατότητα.
8. Επίσης στον ίδιο τόμο η φωτογραφία που δείχνει την Αλεφάντω είναι εντελώς παραπλανητική, δεν περιλαμβάνει το χώρο των κοιτασμάτων ούτε τα δείχνει σε σχέση με το χωριό και την περιοχή γενικότερα.
9. Από τις 22-1-2015 που έχει λήξει το δικαίωμα χρήσης αιγιαλού και παραλίας εντός χερσαίας ζώνης του λιμένα της Ιτέας, γίνετε προκλητικά παράνομα η χρήση της ναι ή όχι; Ποιος θα μας απαντήσει; Υπάρχει αυτή τη στιγμή νόμιμη άδεια;

Από τα παραπάνω ο καθένας κρίνει πόσο αξιόπιστη είναι η εν λόγω εταιρεία όσο και αν προσπαθούν οι διάφοροι υπάλληλοι της από όλα τα πόστα να μας διαφημίσουν πόσο νομοταγείς είναι επειδή χαρτζιλικώνει αριστερά και δεξιά. Παλιά η τακτική.

ΕΝΟΤΗΤΑ 13^η

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

 

            Πρέπει να αναδειχτεί σε πρώτο θέμα ότι αυτή τη στιγμή με τον τρόπο που γίνεται η εκμετάλλευση βωξίτη στη Φωκίδα, εξαφανίζει κάθε άλλη παραγωγική δραστηριότητα, η καταστροφή είναι διαρκής, μη αναστρέψιμη και οδηγεί με μεγάλη ταχύτητα τη μετατροπή της περιοχής σε άγονη έκταση μη ικανή να θρέψει στο ελάχιστο φυτά, ζώα και τον άνθρωπο.

            Δεν μπορεί να γίνεται μια εκμετάλλευση μόνο για το κέρδος του εκμεταλλευτή. Χωρίς την παραμικρή αμφιβολία ρύπανση υπάρχει, τρομακτική υποβάθμιση του περιβάλλοντος υπάρχει, οι περιβαλλοντικοί όροι είναι ανεπαρκής, αλλά και αυτοί που υπάρχουν δεν τηρούνται, αποκατάσταση δεν γίνεται, η δημόσια περιουσία εξευτελίζεται.

            Ελεγκτικές υπηρεσίες υπάρχουν, ελεγκτές υπάρχουν, μέσα διατίθενται, αλλά έλεγχοι ή δεν γίνονται ή γίνονται για συγκάλυψη. Προσωπικά έχω καταθέσει καταγγελία με μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου από τις 2-3-2012, καταγγέλλοντας ότι μεταλλευτική εταιρεία S&B Βιομηχανικά Ορυκτά ΑΕ κερδίζει εκατομμύρια ευρώ από την εξόρυξη βωξίτη στην περιοχή της Φωκίδας αφού ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ, ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΒΑΡΒΑΡΑ καταπατά εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους, Υπουργικές αποφάσεις, νόμους και διατάξεις και ΖΗΤΩ από κάθε αρμόδιο και υπεύθυνο να ασκήσει τα καθήκοντά του και να διαλευκανθεί αν γίνεται ορθή αποκατάσταση του περιβάλλοντος, γιατί δεν τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι που θέτει η εκάστοτε ΚΥΑ και ποιος επωφελείται από αυτό.

Για κάθε υπηρεσία ξεχωριστά έχω καταθέσει στον Εισαγγελέα, στα πλαίσια της προανάκρισης, τα οποία δεν γνωστοποιώ εδώ, το πώς βλέπω εγώ πως λειτουργούν και πως χρησιμοποιούν τις αρμοδιότητας τους. Σε κάποιες τους έχω κοινοποιήσει την κατάθεσή μου, η οποία είναι αντέκρουση των δικών τους εκθέσεων αυτοψίας. Τελικά καμία αρμόδια υπηρεσία δεν αντέκρουσε την καταγγελία μου.

            Η μια υπηρεσία αποποιείται τις αρμοδιότητές της λες και είναι δικαίωμά της. Διαπιστώνει ότι δεν εφαρμόζονται οι κανόνες για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων και δημιουργούνται σοβαροί κίνδυνοι και αντί να κάνει διακοπή εργασιών όπως προβλέπεται επιβάλει ψευδοπρόστιμα.

            Η άλλη υπηρεσία χρησιμοποιώντας διάφορα τερτίπια, στηριζόμενη σε αμφιβόλου αξιοπιστίας έγγραφα, που ρητά αποκλείουν οι εγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί όροι, επιτρέπει ξεδιάντροπα την ωμή καταπάτηση περιβαλλοντικών όρων, κάνει επισκέψεις κάθε τρία – τέσσερα χρόνια χωρίς να συντάσσει εκθέσεις αυτοψίας, καλύπτει εξόφθαλμα την καταπάτηση των περιβαλλοντικών όρων και όταν προκαλείται να απαντήσει αν σε γενόμενο έλεγχο εξέτασε καταγγελλόμενο γεγονός, μεγάλης σημασίας το οποίο έγινε το 2011 και επιβεβαιώθηκε από άλλη υπηρεσία εγγράφως, αυτή απαντά προκλητικά και ξετσίπωτα ότι έκανε έρευνα στο Google το οποίο παρέχει στοιχεία του 2010 και δεν προκύπτει. Πώς να προκύψει ένα χρόνο νωρίτερα; Και τέλος συμπεριφέρονται ύπουλα και πονηρά χρησιμοποιώντας στα έγγραφα τις λέξεις και φράσεις που τους εξυπηρετούν να καλύψουν σκόπιμα και προμελετημένα τις παρανομίες της εξορυκτικής εταιρείας.

            Η Τρίτη που έπρεπε να επέμβει αμέσως έστω και με πιθανολογούμενη ρύπανση για χρόνια δεν βρίσκει ευκαιρία ελέγχου και τρία χρόνια μετά την καταγγελία δεν έχει συντάξει έκθεση αυτοψίας.

            Η τέταρτη υπηρεσία δίνει βεβαιώσεις ότι η εξόρυξη σε κάθε τόπο ακόμη και την Αλεφάντω είναι επωφελής για την εθνική οικονομία και τη στηρίζει ότι απλά είναι εξόρυξη. Χωρίς να αναζητά ή να παίρνει υπ΄ όψη της κανένα άλλο στοιχείο και προκλητικά να το παραδέχεται, λες και γνωμάτευσε αν η εξόρυξη συμφέρει τον Κυριακόπουλο και όχι το δημόσιο συμφέρον και το συμφέρον της κοινωνίας και των κατοίκων. Στο ένα έγγραφο της απαντά ότι δεν χρειάζονται εγγυητικές και στο άλλο δηλώνει αναρμονία όταν είδε ότι τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησε ήταν απαράδεκτα.

            Η Πέμπτη υπηρεσία εγκρίνει ΜΠΕ που περιέχουν καθοριστικά ψευδή και παραπλανητικά στοιχεία, η αυτοψία είναι άγνωστη ενέργεια γι΄ αυτούς ή σκόπιμα δεν είδαν. Υποστηρίζει και έτσι είναι ότι έχει εκδώσει σαν Υπηρεσία πολλές αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την εκμετάλλευση βωξίτη στη Φωκίδα. Δεν αναφέρει όμως αν έχει ελέγξει έστω και σε μία περίπτωση αν έχουν αυτοί τηρηθεί έστω και στη βάση του πως λειτουργούν των σχετικών αδυναμιών ή της βελτίωσής τους. Προτείνει και γίνεται δεκτό από τους υπουργούς, στους περιβαλλοντικούς όρους να περιλαμβάνεται και αυτός που επιβάλλει την εγγυητική επιστολή για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων, απαντά όμως σε ερώτηση βουλευτών ότι από την κείμενη νομοθεσία δεν προβλέπεται η κατάθεση εγγυητικών επιστολών. Γι΄ αυτό δεν εξασφαλίζει με κανένα τρόπο ούτε προτείνει τρόπο για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων, που θεωρεί όμως τήρηση τους απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγματοποίηση του έργου (Έγγραφο αρ. πρ. 18598/476/29-3-13 Δ/νσης Περιφερειακού Σχεδιασμού απάντησης ΥΠΕΚΑ στην με αρ. πρ. 8633/19-3-2013 ερώτηση βουλευτών).

            Και μετά την παραπάνω ερώτηση που ήρθαν σε δύσκολη θέση να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα, τι έκαναν; Στις νέες αδειοδοτήσεις από το Μάρτη του 2013 και μετά αφαίρεσαν από  τους Γενικούς Περιβαλλοντικούς Όρους και από το κεφάλαιο Παρακολούθησης Περιβαλλοντικών Παραμέτρων την αναφορά στην εγγύηση που γινόταν μέχρι τότε, δεν αναφέρουν αν χρειάζεται ή δεν χρειάζεται και στο κεφάλαιο «διαχείριση των εξορυκτικών αποβλήτων» πρόσθεσαν παράγραφο ότι δεν απαιτείται Χρηματοοικονομική εγγύηση σύμφωνα με την ΚΥΑ κ.λ.π. Αυτό αναφέρεται για τα εξορυκτικά απόβλητα όχι τους περιβαλλοντικούς όρους, μην μπερδευόμαστε σκόπιμα!

            Η έκτη υπηρεσία είναι αυτή που διαχειρίζεται τα κουφάρια. Ενώ διαπιστώνει ότι δεν υπάρχουν μόνιμα και σταθερά ορόσημα στις περιοχές των μεταλλείων δεν επιζητά αλλά πραγματοποιεί τον έλεγχο με την χρήση των ψηφιακών ορθοφωτοχαρτών, μετά μια πενταετία, ενώ διαθέτει προσωπικό το οποίο καθημερινά διέρχεται από τα μεταλλεία. Αποφασίζει για την έγκριση επέμβασης χωρίς να πάρει υπ΄ όψη της τα πραγματικά στοιχεία, δημιουργεί τεράστιους κινδύνους και αναγκάζεται να ακυρώσει την απόφασή της.

            Μετά από ένα χρόνο και νέα αίτηση απαντά σε καταγγελία, παραδέχεται ότι συγκεκριμένη έκταση δεν καλύπτεται από έγκριση επέμβασης και ενώ υποβάλλει πρωτόκολλο μήνυσης για τη ζημιά που προκλήθηκε από την κατολίσθηση δεν αντιδρά στο ότι όλη η επέμβαση ήταν παράνομη.

            Επιτρέπει να λειτουργούν χώροι εκμετάλλευσης χωρίς έγκριση επέμβασης ή λόγω μη ύπαρξης ή λόγω λήξης. Δεν απαντά σε αιτήσεις πολιτών και δεν γνωστοποιεί δημόσια έγγραφα. Δεν συντάσσει και δεν θεωρεί αναλυτικό πρόγραμμα αναδάσωσης όπως επιβάλλουν οι περιβαλλοντικοί όροι (δ1.47) σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

            Δέχεται για τις φυτεύσεις αυτόχθονα είδη της περιοχής ακακίες και σπάρτα, (περ. όρος δ1.32). Υπογράφει πρωτόκολλα παράδοσης και παραλαβής ορισμένων αποκατασταθέντων μεταλλευτικών χώρων για τους οποίους ήταν σε ισχύ οι περιβαλλοντικοί όροι και ΚΥΑ 176598/4446/22-12-2003. Έχει υπογράψει πρωτόκολλα πριν την ισχύ της σχετικής ΚΥΑ. Εκεί τι ακριβώς παρέλαβε γκρεμούς και σάρες; Γιατί;

Σημαντική εξέλιξη είναι η διερεύνηση της αναφοράς μου (υπόθεση 150622/2012) για ελλιπή περιβαλλοντική αποκατάσταση μεταλλείων βωξίτη στη Φωκίδα φανερών και μη, από την ανεξάρτητη αρχή «Συνήγορος του Πολίτη» η οποία συμπεριέλαβε το πρόβλημα της Φωκίδας λόγω της ανεξέλεγκτης δράστης των εξορυκτικών εταιρειών στην ετήσια έκθεσή της.

            Ελπίζουμε και θα το επιδιώξουμε ότι θα είναι η αφετηρία για μια άλλη περιβαλλοντική και μεταλλευτική πολιτική στον νομό μας.

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 14^η – ΤΟΠΙΚΟΙ ΑΡΧΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ

 

            Στις σελίδες 32, 33, 34 και 60 έως 68 της καταγγελίας μου αναλύω το αλισβερίσι ή αλλιώς «η καλή συνεργασία στα πλαίσια της ανταποδοτικότητας» μεταξύ τοπικών κοινοτήτων και της εξορυκτικής εταιρείας. Στην κατάθεσή μου στα πλαίσια της προανάκρισης σχετικά με την καταγγελία μου έχω καταθέσει σχετικά για το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης τα τελευταία χρόνια. Δεν θα τα αναφέρω εδώ. Απλά θα σημειώσω δύο παρατηρήσεις με τις οποίες ανοίγω και κλείνω την κατάθεσή μου για τους τοπικούς άρχοντες.

            Παρατήρηση 1^η: Οι Δήμοι, τα δημοτικά Συμβούλια και τα Τοπικά Συμβούλια είναι υποχρεωμένοι και υπεύθυνοι για την προστασία της Δημόσιας και Δημοτικής περιουσίας στα όρια του Δήμου ή της Τοπικής ενότητας.

            Παρατήρηση 2^η: Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι είναι βαριές οι ευθύνες των τοπικών αρχόντων διότι δεν άσκησαν τα καθήκοντά τους, επέτρεψαν και επιτρέπουν τη ανεπανόρθωτη καταστροφή του περιβάλλοντος, ότι δεν απαιτούν με τις απαραίτητες ενέργειες την εφαρμογή των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων, δεν διεκδικούν υπέρ του Δήμου να επιβληθούν και να εισπραχθούν τα σύμφωνα με το νόμο πρόστιμα.

            Είναι φανερό ότι δεν ασκούν τα καθήκοντά τους με γνώμονα την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Δεν σέβονται και δεν διασφαλίζουν τα δικαιώματα των πολιτών.

            Να σημειώσουμε τη στάση της Τ.Α. σε τρία σπουδαία θέματα που προέκυψαν μετά την καταγγελία. Την Αλεφάντω, την άδεια εξόρυξης και έρευνας σε 56.000 στρέμματα στη Φωκίδα και την παραχώρηση χρήσης χερσαίας ζώνης Αιγιαλού και Παραλίας στο Λαρνάκι.

1. ΑΛΕΦΑΝΤΩ. Μια βάρβαρη, προκλητική και καταστροφική επιδρομή στο χωριό Καστέλλια. Μέχρι τη συνέλευση των κατοίκων καμιά αντιμετώπιση από το Δήμο και προμελετημένη προσπάθεια διάλυσης της συγκέντρωσης.                                                                                 Απόσπασμα από το ψήφισμα των κατοίκων που υπέγραψαν 578 συγχωριανοί, όλοι εκτός από τους εργαζομένους στην εταιρεία με τις οικογένειές τους και από έχοντες διάφορα συμφέρονται από αυτή. «Δηλώνουμε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση και τα όργανά της δεν μας έχουν πείσει ότι έχουν τη διάθεση, τη βούληση και την ικανότητα να πρωτοστατήσουν στην επίλυση των αιτημάτων μας, αντιμετωπίζουμε την αδιαφορία τους και τον εμπαιγμό τους τα τελευταία χρόνια, παρόλα αυτά ελπίζουμε και ζητούμε τη βοήθειά τους».                                                                                                    Από το 7/29-3-2013 πρακτικό συνεδρίασης Δημοτικού Συμβουλίου Δελφών, συνεδρίαση που γίνεται μετά την ανάκληση της απόφασης για επέμβαση στην Αλεφάντω. Το Δημοτικό Συμβούλιο απορρίπτει την πρόταση δημοτικών συμβούλων όλων των παρατάξεων της αντιπολίτευσης «να αποδεχτούμε το ψήφισμα της λαϊκής συνέλευσης των κατοίκων Καστελλίων, χωρίς την παράγραφο που αναφέρεται στη συγκρότηση επιτροπής» και υιοθετεί την πρόταση του δημάρχου, να στηριχθεί η με αρ. 11/2013 απόφαση της ΤΚ Καστελλίων, η οποία αντιμετώπιζε το θέμα σαν απλά να συνέβη ίσως και από αβλεψία, αποφεύγοντας να υιοθετήσει τον καταγγελτικό λόγο και τις απαιτήσεις του ψηφίσματος των κατοίκων που για πρώτη φορά στη Φωκίδα λέγονται τα πράγματα με το όνομά τους. Μια προσπάθεια να απαξιώσει την πιο μαζική συγκέντρωση που έχει γίνει ποτέ στη Φωκίδα και να υποβαθμίσει την αξία εκατοντάδων υπογραφών δημοτών.
2. Στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Δελφών την Τρίτη 28-1-2014 συζητείται το θέμα, μετά την πρόταση πολιτών και συλλογή υπογραφών, της αδειοδότησης σε 3,5 χιλιάδες στρέμματα για εξορύξεις και 47,5 χιλιάδες στρέμματα για έρευνες βωξίτη στη Γκιώνα. Για την ιστορία και μόνο, σύσσωμη η αντιπολίτευση ψήφισε κατά της καταστροφής στη Γκιώνα και σύσσωμη η συμπολίτευση είπε ναι στη συνέχιση της ανεξέλεγκτης καταστροφής χωρίς προϋποθέσεις, ακόμη και την απαγόρευση επιφανειακών εξορύξεων αρνήθηκε να ψηφίσει με το μόνο επιχείρημα των θέσεων εργασίας, επιχείρημα που κατέρρευσε από τις ομιλίες των πολιτών στον ελάχιστο χρόνο που τους επετράπει να ομιλήσουν.
3. Είναι γνωστό ότι η άδεια χρήσης, χερσαίας ζώνης αιγιαλού και παραλίας εντός του Λιμένα Ιτέας ίσχυε μέχρι την 22/1/2015 και είχε παραχωρηθεί στην ΑΕΜ ΒΩΞΙΤΑΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ. Με ανοιχτή επιστολή μου προς το δήμαρχο και το ΔΣ του Δήμου Δελφών από τον Οκτώβριο του 2014 έκανα μια ανάλυση του θέματος και τους ζητούσα με την ευκαιρία της αίτησης για ανανέωση της άδειας να ζητηθεί από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και να κοινοποιηθούν στους πολίτες όλα όσα οι περιβαλλοντικοί όροι απαιτούσαν για τη λειτουργία της εγκατάστασης στο Λαρνάκι. Στοιχεία που αφορούν την οικονομία, τη ζωή και υγεία των κατοίκων. Αυτό έθετε σαν υποχρέωση η απόφαση που παραχωρούσε την άδεια χρήσης αλλά και οι ίδιοι περιβαλλοντικοί όροι. Ανέφερα ένα προς ένα τι απαιτείται να υπάρχει και έπρεπε να ζητηθεί. Ζητούσα επίσης να δρομολογηθούν αξιόπιστες μελέτες όσον αφορά την επίδραση στο περιβάλλον της εβδομηντάχρονης λειτουργίας των εγκαταστάσεων αλλά και Οικονομοτεχνική και αναλογιστική μελέτη που να αποδεικνύει την επίδραση της σκάλας φόρτωσης στην τοπική και εθνική οικονομία. Στις 2-2-2015 έρχεται προς συζήτηση στο Δ.Σ. του Δήμου Δελφών με εισήγηση του κ. δημάρχου το θέμα: «Απόψεις για την παράταση ισχύος του δικαιώματος χρήσης χώρου εντός της χερσαίας ζώνης λιμένα Ιτέας από την Ευρωπαϊκοί βωξίτες ΑΕ». Ο φάκελος του θέματος περιείχε μόνο μια αίτηση της εταιρείας προ το Λιμενικό Ταμείο χωρίς κανένα στοιχείο.

Ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο κατά πλειοψηφία με πολιτική απόφαση του Δημάρχου, πήρε απόφαση για την παράταση ισχύος της άδειας. Την ίδια μέρα 2-2-2015 έστειλα επιστολή στο ΔΣ που υπενθύμιζε πολλά θέματα και εξέφραζα αμφιβολίες για το νόμιμο της συζήτησης. Επίσης το δημοτικό συμβούλιο είχε ενημερωθεί για την ερώτηση και ΑΚΕ που είχε κατατεθεί από τις 23-12-2014 από βουλευτές προς τους υπουργούς ΥΠΕΚΑ, Ναυτιλίας και Οικονομικών με το ίδιο θέμα. Από τα θέματα που έβαλαν οι δέκα επτά ερωτήσεις δεν απαντήθηκε κανένα στο Δ.Σ.

Πέταξε προκλητικά ο κ. Δήμαρχος το δικαίωμα για πλήρη έλεγχο της κατάστασης και πίεσης για πραγματοποίηση όλων των υποχρεώσεων του παραχωρησιούχου και ενημέρωσης των πολιτών για όλα τα θέματα που προκύπτουν.

Σήμερα υπάρχει άδεια χρήσης της χερσαίας ζώνης; ΝΑΙ ή ΟΧΙ; Με την ευθύνη ποιού επιτρέπετε η χρήση;

ΕΝΟΤΗΤΑ 15^η

ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΑ

 

            Η Θέση μας είναι σαφής και την επαναλαμβάνουμε: Θέλουμε την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της περιοχής μας προς όφελος της Εθνικής Οικονομίας και του τόπου, στην έκταση που της αναλογεί και μπορεί να γίνει συνεργάσιμος με τις άλλες αναπτυξιακές δυνατότητες του τόπου μας.

            Αυτή τη στιγμή και πάντα κατά το παρελθόν, με τον τρόπο που γίνεται η εκμετάλλευση βωξίτη, εξαφανίζει κάθε άλλη παραγωγική δραστηριότητα, η καταστροφή είναι διαρκής, μη αναστρέψιμη και οδηγεί με μεγάλη ταχύτητα τη μετατροπή της περιοχής σε άγονη έκταση. Έναν κρανίου τόπο.

            Δεν μπορεί να γίνεται μια εκμετάλλευση μόνο για το κέρδος του εκμεταλλευτή και αυτός να χρησιμοποιεί αυτή την κατάσταση για να εκβιάζει για απολύσεις, φθηνότερα μεροκάματα, μηδενισμού των μέτρων ασφαλείας και υγείας των εργαζομένων και περισσότερα προνόμια.

            Δεν μπορεί μια δραστηριότητα, η οποία απασχολεί λιγότερο από το 2% του ενεργού πληθυσμού του Δήμου, που δίνει το 0,31% της οικονομικής δραστηριότητας της περιοχής, η οποία όπου περνά δεν αφήνει τίποτα όρθιο, που εξαφανίζει τα νερά, τα δάση, τη ζωή, που δεν είναι αειφόρος, που καταστρέφει για πάντα την παραγωγική βάση να είναι κυρίαρχη στον τόπο και να προσαρμόζονται τα πάντα στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων της.

            Όπως για παράδειγμα η κατασκευή του δρόμου Γραβιάς – Άμφισσας που ποτέ δεν διεκδικείται η κατασκευή του, από κάθε είδους παράγοντες στη Φωκίδα που ήταν υπεύθυνοι να διασφαλίσουν τα συμφέροντά της. Η πρόταση που προχωράει είναι κομμένη και ραμμένη για τα συμφέροντα της εκμεταλλεύτριας εταιρείας. Προχωράει με ρυθμούς κουτσής χελώνας η λύση βελτίωσης του υπάρχοντος δρόμου αντί της υπόγειας κατασκευής ώστε να αποφεύγετε η ορεινή διαδρομή και οι πολλές και επικίνδυνες στροφές. Τα ωφελήματα της νότιας περιοχής Άμφισσας, Ιτέας, Δελφών, Γαλαξιδίου (και μόνο η σύνδεση με την ΠΑΘΕ) και της βόρειας πλευράς Γραβιάς, Παρνασσού είναι πολύ μεγάλα και φανερά. Ειδικά για τη Δ.Ε. Γραβιάς η οποία καταστρέφεται από την εξόρυξη βωξίτη θα ήταν μια ανάσα ανάπτυξης. Αλλά και επιτέλους ο Δήμος πρέπει να ενωθεί, πρέπει η πρόσβαση στην έδρα του Δήμου και στις υπηρεσίες διοικητικές, κοινωνικές παιδαγωγικές, πολιτιστικές, υγειονομικές, αλλά και στις οικονομικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, θάλασσα κ.λ.π., να είναι σύντομη, εύκολη και ασφαλής σε όλους τους δημότες.

            Η κατασκευή του δρόμου δεν συμφέρει την εταιρεία για τους εξής τουλάχιστον λόγους:

1. Κρατά σε απομόνωση την περιοχή της Δ.Ε. Γραβιάς, στην οποία είναι ο μεγάλος όγκος των εξορύξεων και την αποσυνθέτει πληθυσμιακά, οικονομικά και κοινωνικά. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε μείωση του πληθυσμού πάνω από 30%. Έτσι υπολογίζει ότι θα μηδενίσει τις αντιδράσεις στην καταστροφή και δυστυχώς αυτό φαίνεται να λειτουργεί.
2. Υπολογίζει ότι μπορεί και έτσι είναι, να έρθουν σε επαφή οι δικές της στοές με το τούνελ του δρόμου και να υπάρξει και για λόγους ασφαλείας του δρόμου, περιορισμός στις δραστηριότητές της.
3. Βγάζει την «επένδυση» της Βαγονέτο εκτός δρόμου και περιορίζει την επισκεψημότητά του.
4. Θα είναι υποχρεωμένη να συντηρεί η ίδια το δρόμο μεταφοράς του βωξίτη, δαπάνη που αυτή τη στιγμή επιβαρύνεται το Ελληνικό δημόσιο.

Δυστυχώς προηγούνται τα συμφέροντα της εταιρείας και το αποτέλεσμα φανερό!

Άλλο «όφελος» που έχει ο νομός είναι ότι παρουσιάζεται σαν νομός με μεσαίο ΑΕΠ ενώ οι κάτοικοί του εκτός από πολλοί λίγοι είναι και πολύ φτωχοί όπως προκύπτει από το δηλωθέν εισόδημα και αυτών που αμείβονται από την εταιρεία εξόρυξης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα στους εκάστοτε αναπτυξιακούς νόμους να αντιμετωπίζεται ανάλογα, δηλαδή να μην έχει ευνοϊκά μέτρα ενίσχυσης δραστηριοτήτων, όπως άλλοι αντίστοιχοι νομοί. Και αυτό γιατί το μετάλλευμα παράγεται στη Φωκίδα! Άσχετο αν μάς μένει μόνο η καταστροφή. Τα παραπάνω είναι δύο παραδείγματα προκλητικών «ανταποδοτικών» αλλά να δούμε το θέμα λίγο γενικότερα.

Διατυπώνετε μια άποψη να ζητήσουμε για το Δήμο ένα ποσοστό επί των κερδών της εκμετάλλευσης και με τα χρήματα αυτά να κάνουμε έργα στο Δήμο (καφετέριες κ.λ.π. έλεγε κάποιος). Μια λανθασμένη από τη βάση της άποψη και πολύ επικίνδυνη. Όταν σου γκρεμίζουν συθέμελα το σπίτι και σου χρηματοδοτούν ακριβά παράθυρα, αυτά θα καταρρεύσουν όταν καταρρεύσει το σπίτι! Όφελος μηδέν απλά στάχτη στα μάτια και άλλοθι για την καταστροφή.

Όταν μιλάμε για ανταποδοτικά έργα σημαίνει ότι δίνουν πίσω αυτά που παίρνουν. Εκτός από το μετάλλευμα παίρνουν τα δάση, τα νερά, την πανίδα, τη χλωρίδα, τους οικοτόπους, την παραγωγική ικανότητα της περιοχής, όλα πιέζονται καταστροφικά. Οι ορεινοί όγκοι, η φύση και τα χαρακτηριστικά που διαθέτουν και μπορούν να αξιοποιηθούν. Η παραδοσιακή καλλιέργεια της ελιάς, οι βοσκότοποι και η ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, μελισσοκομίας κ.λ.π. Η αξιοποίηση της ακτογραμμής για τουριστική χρήση, για χρήση αναψυχής ή ιχθυοκαλλιέργειας, ο χαρακτήρας του λιμανιού της Ιτέας, οι αρχαιολογικοί χώροι και ιδιαίτερα το Δελφικό τοπίο και ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών.

Η εκμετάλλευση επηρεάζει καθοριστικά και βλάπτει ανεπανόρθωτα την οικολογική ισορροπία, την ποιότητα ζωής, την υγεία των κατοίκων, την ιστορική και πολιτιστική παράδοση και τις αισθητικές αξίες.

Άρα για όλα αυτά αλλά και για το μετάλλευμα πρέπει να γίνουν ανταποδοτικά έργα στον τόπο για τον τόπο, αντιμετώπισης όλης αυτής της καταστροφής και να παρθούν μέτρα ελαχιστοποίησης των συνεπειών. Ο τόπος πρέπει να είναι ζωντανός και αύριο, αλλιώς εγκληματούμε συνειδητά και συνεχόμενα.

Αυτά πρέπει να γίνουν ανεξάρτητα ποιος κάνει την εκμετάλλευση, ιδιωτικός, μονοπωλιακός, κρατικός, συνεταιριστικός ή φορέας «λαϊκής εξουσίας» ως ελάχιστη υποχρέωση μας στις νέες γενεές και στη ζωή μας. Όχι απλά διαφωνούμε αλλά πολεμούμε την άποψη ότι όταν τα βουνά τα ξεκοιλιάζει με επιφανειακές εξορύξεις ο ιδιώτης εκμεταλλευτής είναι μεν κακό αλλά δεν το καταδικάζουμε γιατί όταν έρθει ο λαός στην εξουσία θα χρειαστεί ναι αυτός να ξεκοιλιάσει το ίδιο, ακολουθώντας το παράδειγμα παλαιών ένδοξων εποχών. Αυτή η άποψη προκλητικά εκφράστηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Δελφών από Δημοτικό Σύμβουλο «λαϊκό αγωνιστή», επικεφαλή παράταξης, ο οποίος δεν ψήφισε την πρόταση να απαγορευτούν οι επιφανειακές εξορύξεις «γιατί αύριο μπορεί να χρειαστούν» όταν ο λαός κ.λ.π. καλύπτοντας έτσι την τακτική του εκμεταλλευτή και αυτός ήταν ο στόχος του. Προσπάθησε να περάσει την δική του αντιδραστική νοοτροπία και ιδεοληψία ότι μόνο το δικό μου προσωπικό, συντεχνιακό, πολιτικό κ.λ.π. προσωρινό συμφέρον υπάρχει και χρησιμοποιώ κάθε τρόπο και μέσο ακόμη και την καταστροφή για να το πετύχω και το κατοχυρώσω, στην ιδεολογία και πολιτική μιας κοινωνικής τάξης, που δεν έχει κανένα λόγο και κανένα συμφέρον να επιδιώξει την καταστροφή και να κτίσει πάνω σ΄ αυτή.

Σήμερα εννοείται αυτά μελετούνται στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) στην οποία προβλέπονται οι επιπτώσεις και προτείνονται τα ανταποδοτικά έργα και μέτρα τα οποία θεσμοθετούνται με την απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων.

Η ΜΠΕ αποτελεί το βασικό μέσο εφαρμογής της αρχής της πρόληψης και προφύλαξης. Πρέπει να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του νόμου αναλύοντας και προτείνοντας συγκεκριμένα μέτρα και το περιεχόμενο της να είναι επαρκές και ελέγξιμο ώστε να παρέχεται στα αρμόδια διοικητικά όργανα η δυνατότητα να διακριβώσουν και αξιολογούν τους κινδύνους και τις συνέπειες του έργου ή της δραστηριότητας και να εκτιμούν αν η πραγματοποίηση του είναι σύμφωνη με τις διατάξεις της οικείας νομοθεσίας και τις συνταγματικές επιταγές, καθώς και το προσδοκώμενο από αυτό όφελος τελεί σε σχέση αναλογίας με την τυχόν επαπειλούμενη βλάβη του φυσικού περιβάλλοντος πρέπει να αποδεικνύει αν η πραγματοποίηση του έργου δεν αντίκειται στην αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης. Αυτό προϋποθέτει διαπίστωση πραγματικών καταστάσεων διερεύνηση τεχνικών θεμάτων ουσιαστικές εκτιμήσεις, πραγματοποίηση σχετικών μελετών και στάθμιση στηριζόμενη στις εκτιμήσεις και μελέτες αυτές.

Οι ΜΠΕ εγκρίνονται ασχολούμενες επιφανειακά στο θέμα εστιάζοντας στη διακοπή της συνέχειας του δάσους και στον οπτική ρύπανση από εθνικούς και επαρχιακούς οδούς ή οικισμούς. Πολλές φορές συγκαλύπτουν τα προβλήματα αντί να τα αναδεικνύουν. Γι΄ αυτά προτείνουν κάποια έργα και μέτρα που είναι τα ελάχιστα και τα οποία έστω και αυτά ποτέ δεν εφαρμόζονται. Σπουδαία ζητήματα επίδρασης στο περιβάλλον και στην παραγωγική δραστηριότητα δεν θίγονται καθόλου, παράδειγμα το ζήτημα της εξαφάνισης των νερών. Πως μπορεί να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις στα νερά της περιοχής όταν δεν υπάρχει υδρογεωλογική μελέτη και μελέτη διαχείρισης των υδάτινων πόρων της περιοχής;

Το ζήτημα της καταστροφής και απαγόρευσης όλων των άλλων πλουτοπαραγωγικών δυνατοτήτων της περιοχής, αντιμετωπίζεται με το επιχείρημα ότι η εκμετάλλευση δημιουργεί θέσεις εργασίας. Δεν αναφέρεται όμως για πόσο χρόνο δημιουργεί τις θέσεις εργασίας, πόσες θέσεις καταστρέφει και μετά την εκμετάλλευση τι; Η πλήρης μη αναστρέψιμη καταστροφή! Καμία σχετική μελέτη δεν έγινε και δυστυχώς ούτε ζητήθηκε από την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Η μόλυνση, από χημικές ουσίες και σωματίδια, στο έδαφος, τον αέρα, τα νερά, τη θάλασσα, με καταστροφικά αποτελέσματα στην υγεία και την παραγωγική δραστηριότητα αντιμετωπίζετε με την υποχρέωση μετρήσεων για αυτά, οι οποίες ποτέ δεν γίνονται, ποτέ δεν ελέγχονται, ποτέ δεν εκτιμούνται και άρα συμπεριφέρονται σαν να μην υπάρχουν. «Καλύπτουν» όμως τυπικά το θέμα.

Όλα τα παραπάνω απαιτείται από το νόμο να περιέχονται στης ΜΠΕ αλλά προκλητικά με εύσχημο τρόπο ξεπερνιούνται. Όπου και σ΄ αυτά τα ελάχιστα των ΜΠΕ τα βρίσκουν λίγο δύσκολα από την άποψη της μείωσης των κερδών τους δεν διστάζουν να κάνουν εκμεταλλεύσεις και εκεί που δεν έχουν άδεια επέμβασης (παράδειγμα Αγ. Βασίλης Καστέλλια, Βλαχοθανάσης κ.λ.π.) ή να εγκρίνουν ΜΠΕ με ψεύτικα και παραπλανητικά στοιχεία (Αλεφάντω, Καστέλλια) με κύρια ευθύνη των αρμοδίων υπηρεσιών και των αυτοδιοικητικών παραγόντων που και αυτοί γνωμοδοτούν για τις ΜΠΕ.

Ο έλεγχος των περιβαλλοντικών όρων ανατίθεται σε αρμόδιες υπηρεσίες, σε κάποιες από αυτές συμμετέχουν και εκπρόσωποι του Δήμου, οι οποίες προκλητικά και ξεδιάντροπα, με πρόφαση ότι δεν έχουν δυνατότητα, δεν πραγματοποιούν κανένα έλεγχο ή συγκαλύπτουν μια παράνομη δραστηριότητα. Και όταν κάνουν έλεγχο επιβάλλουν φθηνά πρόστιμα νομιμοποίησης της παρανομίας για παύση εργασιών και έκπτωση ούτε καν σκέψη.

Η τήρηση των περιβαλλοντικών όρων δηλαδή αυτών των ελάχιστων ανταποδοτικών, δεν λύνει το πρόβλημα, βοηθάει όμως το περιβάλλον, αυξάνει τις θέσεις εργασίας, ωφελεί σχετικά τον τόπο. Τον μόνο που ζημιώνει είναι τον εκμεταλλευτή. Η ύπαρξη των περιβαλλοντικών όρων είναι κατάκτηση, η τήρησή τους θα είναι κατάκτηση και η βελτίωσή τους θα είναι πάλι κατάκτηση των πολιτών και δεν μπορείς να πετύχεις βελτίωση αν δεν πετύχεις την εφαρμογή των είδη εγκεκριμένων και υποχρεωτικών που μπορείς να απευθυνθείς σε Υπηρεσίες, Δικαιοσύνη, Βουλή κ.λ.π.

Αυτά πρέπει να μπουν σε πρώτη προτεραιότητα χωρίς υποχωρήσεις και χωρίς παζαρέματα και μετά παράλληλα να διεκδικηθούν ανταποδοτικά οφέλη ώστε να φέρουν μια ισοστάθμιση από αυτά που έτσι και αλλιώς θα χαθούν, και με τη μορφή αυτή που προτείνεται δηλαδή ποσοστού επί της αξίας το μεταλλεύματος όπως η ίδια εταιρεία έχει υποχρεωθεί και με νόμο στη Μήλο.

Πολλές φορές έχω διατυπώσει την άποψη ότι τα πρώτα χρήματα που θα εισπράξει ο Δήμος από αυτόν τον τρόπο ή τα πρόστιμα, να τα διαθέσει και να διαθέτει συνεχώς για τον έλεγχο της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων.

 

 

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 16^η

ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ – ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ

 

Ένα μεγάλο θέμα που μπορούν να το αναλύσουν ειδικοί σε μια ειδική μελέτη εξετάζοντας πολλές παραμέτρους.

Εδώ θα αναφέρουμε επιγραμματικά κάποιες παρατηρήσεις που τις γνωρίζουν όλοι οι κάτοικοι της Φωκίδας και ειδικά τα χωριά και οι πόλεις στα οποία υπάρχει έντονη εξορυκτική δραστηριότητα.

Από τα πρώτα μελήματα της εταιρείας ήταν να καταστρέψει κάθε άλλη παραγωγική δραστηριότητα της περιοχής (κτηνοτροφία, γεωργία, τουρισμό, θάλασσα, αρχαιολογικούς χώρους, φυσικά αξιοθέατα κ.λ.π.). Όσο μεγάλωνε η δραστηριότητα της εταιρείας τόσο οι καταστροφικές συνέπειες μεγάλωναν γεωμετρικά λειτουργώντας συσσωρευτικά, ώστε κάποια στιγμή αυτές να τείνουν να εξαφανιστούν.

Έτσι μονοπωλεί τις θέσεις εργασίας για τον μόνιμα εγκατεστημένο πληθυσμό, οι άλλοι φεύγουν από τον τόπο αναζητώντας εργασία, εκμεταλλεύεται αυτό το πλεονέκτημα με κάθε βάρβαρο τρόπο, εκβιασμούς, απειλές, χαφιεδισμό, διαστροφή συνειδήσεων, αλλά και άσκηση ασφυκτικής κοινωνικής και πολιτικής εξουσίας.

Όποιος προσπαθεί έστω να επηρεάσει αρνητικά τα προκλητικά ανεξέλεγκτα συμφέροντα της, χαρακτηρίζεται αντικοινωνικός, ύποπτος για κοινωνικές αναταραχές και  αξιοποιώντας τις δομές του κράτους ειδικά στις δεκαετίες του 60 και του 70 μέσω των επιτροπών κοινωνικών φρονημάτων επικίνδυνος για τη δημόσια και εθνική ασφάλεια, με τις ανάλογες προβλεπόμενες συνέπειες.

Δημιουργεί στα χωριά και τα εργοτάξια ομάδες ειδικά ευνοημένων ώστε να εξυπηρετούν την πολιτική και τα συμφέροντά της. Ο ρουφιάνος της εταιρείας γίνεται καθοριστικός κοινωνικός παράγοντας στις τοπικές κοινωνίες.

Με δέλεαρ διάφορα δωράκια εξυπηρέτησης, κάποιες προσλήψεις, εκλογική υποστήριξη και διάθεση χρηματικών ποσών κατά το δοκούν, επηρεάζει, μέχρι εξουσιάζει κάποιους τοπικούς παράγοντες υπέρ των συμφερόντων της, που είναι η αρπαγή της δημόσιας περιουσίας, η ανεξέλεγκτη καταστροφή του δάσους, η ληστρική εκμετάλλευση του μεταλλεύματος, η μη λήψη μέτρων ασφάλειας και η υποταγή των εργαζομένων.

Χαρακτηριστικές περιπτώσεις ανεξέλεγκτης καταστροφής η Αλεφάντω στα Καστέλλια, η Σπαρτόλακα στο Δροσοχώρι, η Κανιανή Δ στον Αποστολιά, η Μαγγανιάρα, οι Κρανιές, η Κλεισούρα, ο Βλαχοθανάσης κ.λ.π.

Χαρακτηριστικό του εκβιασμού και της υποταγής το ρηθέν από τον Αντιδήμαρχο Δελφών στη Συνέλευση των κατοίκων των Καστελλίων με κύριο θέμα την Αλεφάντω. «Στα άλλα χωριά το ταξί να πηγαίνουν τα παιδιά στο σχολείο, (το οποίο βρίσκεται στη Γραβιά και είναι υποχρεωμένη η πολιτεία να τα μεταφέρει) το πληρώνει η εταιρεία! Εσείς που αντιδράτε (στην καταστροφή του προστατευτικού δάσους πάνω από το χωριό) δημιουργείται πρόβλημα». Δηλαδή ο κ. Αντιδήμαρχος έλεγε: Συμφωνείστε να καταστρέφετε το χωριό σας για να πάνε τα παιδιά σας σχολείο!

Στα τόσα χρόνια ανεξέλεγκτης καταστροφής έχει παγιωθεί, με τη βοήθεια όλων, κύρια όμως με τις προσπάθειες της εταιρείας και των κολαούζων της, η αντίληψη ότι το περιβάλλον είναι κάτι που δεν μας αφορά, ότι τα βουνά είναι για να ξεκοιλιάζονται, ότι νερά θα βρούμε και αλλού. Η θάλασσα αντέχει τόνους λύματα, ότι οι κάτοικοι μπορούν να αναπνέουν σκόνη και να μην ησυχάζουν τη νύχτα από θορύβους, ότι ο τουρίστας, ο περαστικός από τη Φωκίδα βλέπει την ξεκοιλιασμένη φύση και όχι μόνο δεν αηδιάζει αλλά το διασκεδάζει κιόλας. Και αυτοί που μιλούν για το περιβάλλον και την προστασία του, για το δάσος και τα ωφελήματα του είναι κάποιοι γραφικοί τύποι που στο πίσω μέρος του μυαλού τους μπορεί να έχουν και κάποια αρπαχτή. Αυτοί που υποστηρίζουν το τελευταίο μάλλον κρίνουν από τον εαυτό τους και έχει φροντίσει η εταιρεία γι΄ αυτό. Οι εκφραστές της Αυτοδιοίκησης στις Τοπικές και Εθνικές γιορτές στήνουν τους πυλώνες της προστασίας του περιβάλλοντος και τις υπόλοιπες μέρες αποφασίζουν, διευκολύνουν, προπαγανδίζουν κάθε προσπάθεια υποβάθμισης, εξευτελισμού και ανεξέλεγκτης καταστροφής του.

Παλαιότερα είχαμε στα καφενεία χειριστές μηχανημάτων να υπερηφανεύονται για τα πόσα χιλιάδες έλατα «καθάρισαν» μέσα σε μια νύχτα!  και κανένας δεν διαμαρτύρονταν και τις πηγές νερού που καταστρέφονταν κάθε μέρα. Στόλιζαν με σταλαγμίτες τα σπίτια τους σαν έπαθλο καταστροφής σπηλαίων. Γι΄ αυτό εξάλλου είναι πρωτοφανές το φαινόμενο αποχέτευσης χωριών και κωμοπόλεων να εκβάλουν ελεύθερα σε ποτάμια της περιοχής εδώ και δεκαετίες και να μην ασχολείται κανένας με αυτό, είναι κάτι «φυσιολογικό» και για τους διοικούντες και για τις υπηρεσίες και για τον πληθυσμό.

Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει μια προσπάθεια να αναδειχθούν αυτά τα πράγματα και ήδη υπάρχει ένα δυνατό κίνημα που εκφράζεται σε διάφορα επίπεδα που διεκδικεί το πλέον αυτονόητο. Την προστασία του περιβάλλοντος. Εντυπωσιάζει η στάση των εργαζομένων στην εταιρεία και κύρια των σωματίων τους.

Α.        Ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκαν ούτε καν ανέφεραν  έως τώρα για την έλλειψη μέτρων ασφαλείας και υγείας. Χαρακτηριστικά στην έκθεση – αναφορά των μηχανικών της Επιθεώρησης Μεταλλείων για την αυτοψία που έγινε το χρονικό διάστημα 14 μέχρι 18-5-2012 αναφέρεται ότι στην υποχρεωτική συνάντηση τους με εκπροσώπους των εργαζομένων, ένα μέλος του σωματείου των εργαζομένων, τον πρόεδρο του σωματείου χειριστών και τον αντιπρόεδρο του σωματείου εργαζομένων (αναφέρονται και τα ονόματα) «δεν μας τέθηκαν από την πλευρά τους κάποια γενικά ή ειδικά θέματα σε ότι αφορά την ασφάλεια και την υγιεινή των εργαζομένων». Η αυτοψία εντόπισε σωρεία παραβάσεων για τις όποιες αναφέρει ότι «δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια της ζωής και της υγείας των εργαζομένων».  Μάλιστα οι ίδιες παραβάσεις είχαν διαπιστωθεί και το 2009 και είχαν δοθεί εντολές για συμμόρφωση, η οποία ποτέ δεν έγινε. Οι άλλοι «εργατοπατέρες» επαγγελματίες συνδικαλιστές, ενώ γνώριζαν την πραγματοποίηση της αυτοψίας φρόντισαν να εξαφανιστούν για να μπορούν να το παίζουν δίπορτο αλλά στην ουσία για να καλύψουν τις αυθαιρεσίες της εκμεταλλεύτριας εταιρείας. Σχόλια δεν υπάρχουν!

Β.        Στις αντισυγκεντρώσεις που έγιναν στη Αποστολιά, στα Καστέλλια, στη συζήτηση για τη ΜΠΕ στο Λαρνάκι  συμμετείχαν σαν πολιορκητικός κριός της εταιρείας να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της σε βάρος των δύο χωριών και της Ιτέας. Δεν είδαμε καμιά διαμαρτυρία ή καταγγελία από τους ίδιους, τα σωματεία τους ή το Εργατικό Κέντρο ότι εκβιάστηκαν ή χρησιμοποιήθηκαν. Αν δεχτούμε ότι ήταν δικιά τους πρωτοβουλία ή τέλος πάντων με τη θέλησή τους συμμετείχαν, δηλαδή να εισβάλουν οργανωμένα στο χωριό με επικεφαλής και καθοδηγητή στέλεχος της εταιρείας για να εμποδίσουν τους χωριανούς σε συγκέντρωση και να τους εκβιάσουν να δεχτούν την καταστροφή του χωριού τους, των σπιτιών τους και της περιουσίας τους για να εξασφαλίσουν αυτή πέντε μεροκάματα, αυτή είναι μια ξεδιάντροπη πράξη που οι συνέπειές της θα τους βαρύνουν πάντα.

Εμείς παρόλα αυτά υπερασπίζουμε τη θέση που εκφράστηκε και ψηφίστηκε στη γενική συνέλευση των κατοίκων των Καστελλίων στις 9-3-2013 «Απαιτούμε οι συγχωριανοί μας εργαζόμενοι στην εταιρεία να πάψουν να είναι όμηροι και να χρησιμοποιούνται ως κάλυψη για τη βάρβαρη καταστροφή του τόπου μας. Απαιτούμε να υπάρχει αξιοπρέπεια στην εργασία τους και σεβασμός στην προσωπικότητά τους και να μην διανοηθεί κάποιος εκβιαστικές απολύσεις.

«Δηλώνουμε ότι τους συγχωριανούς μας αλλά και όλους τους εργαζόμενους στην εταιρεία, τους θέλουμε μαζί μας, ίδια είναι τα συμφέροντά μας, ότι οι απαιτήσεις μας αυξάνουν τις θέσεις εργασίας».

Δυστυχώς κανένας εργαζόμενος δεν ψήφισε αυτό το ψήφισμα που το υπέγραψαν όλοι οι άλλοι Καστελλιώτες. Ήταν και κάποιοι φανατικά εναντίον, αυτοί που τους κάλεσαν επειγόντως και τους υποσχέθηκαν: βοηθήστε να γκρεμίσουμε το χωριό σας και θα πάρουμε τα παιδιά σας στη δουλειά!

Τελευταία με την αλλαγή ιδιοκτησίας άρχισαν κάποιες διαμαρτυρίες από ορισμένους. Κάποιοι ανακάλυψαν το περιβάλλον και τις συνθήκες εργασίας, τη μη τήρηση της νομοθεσίας για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομέων τους περιβαλλοντικούς όρους, καταγγελίες κ.λ.π. Κάλιο αργά παρά ποτέ. Περιμένουμε να συνεργαστούμε.  Περιμένουμε τις πρωτοβουλίες (όχι προσωπικά αλλά στα κινήματα) τους κύρια των σωματείων τους. Η αλήθεια είναι ότι η νέα διοίκηση από ότι φαίνεται προκλητικά δεν εφαρμόζει τις τεχνικές εκθέσεις, εντατικοποιεί την εργασία, παραβιάζει την εργατική νομοθεσία (όση έχει μείνει). Κάνει ληστρική εκμετάλλευση του μεταλλεύματος, εκβιάζει και απειλεί. Κανείς όμως δεν βάζει ζήτημα διακοπής των εργασιών και καταγγελίας της σύμβασης όπως προβλέπετε.

Και δύο παρατηρήσεις.

Παρατήρηση 1^η: Σε περιόδους ανακατατάξεων όλοι προσπαθούν να βρουν την ισορροπία τους, να διατηρήσουν τα προνόμια τους ή να εξασφαλίσουν νέα. Αυτοί που έχουν πραγματικές σταθερές σχέσεις (π.χ. συγκεκριμένη εργασία) θα βρουν την ισορροπία τους. Αυτοί που τρέχουν σαν ποντίκια που γαβγίζουν, ανακαλύπτουν αυτά που επιμελώς έκρυβαν για χρόνια είναι τα κάθε είδους λαμόγια. Αυτοί που δουλειά τους ήταν να επηρεάσουν και να καναλιγάρουν τις αντιδράσεις των εργαζομένων. Είναι ικανοί να εκμεταλλευτούν και να πουλήσουν τα πάντα για το δικό τους προσωπικό συμφέρον. Αυτό εξάλλου έκαναν ως τώρα. Μπορούν να τα ντύσουν με ωραία «επαναστατικά λόγια» να δείχνουν ανυποχώρητοι.

Παρατήρηση 2^η: Σε όλη τη μέχρι τώρα προσπάθεια ανάδειξης του θέματος όχι μόνο δεν βρήκαμε ανταπόκριση από τους εργαζομένους, τα σωματεία τους, το εργατικό κέντρο και τους διάφορους εργατοπατέρες, αλλά κύρια αυτοί μας πολέμησαν με τον πιο χυδαίο, ξεδιάντροπο και αισχρό τρόπο.

 

ΤΕΛΟΣ

Η εργασία αυτή έχει σκοπό να αναδείξει το πρόβλημα της Φωκίδας και επιτέλους να δρομολογηθεί η λύση του. Δεν διεκδικώ ούτε το αλάθητο, ούτε προσωπικό όφελος. Τη δημοσιοποιώ και τη διαθέτω σε όποιο πρόσωπο, υπηρεσία δικαστική, διοικητική, πολιτική, κυβερνητική και αντιπολιτευτική αρχή ενδιαφέρεται να συμβάλλει στην κατεύθυνση αυτή ώστε να βγει κάτι θετικό για την Εθνική Οικονομία και το συμφέρον του τόπου. Στη διάθεσή τους κάθε στοιχείο από τη μακροχρόνια έρευνα και μελέτη που έκανα.

Για το θέμα της Αλεφάντως που εκκρεμεί στα δικαστήρια και το Λαρνάκι έχουν συνταχθεί ξεχωριστοί φάκελοι ανάλυσης.

 

                                                                                    ΜΑΗΣ 2015

 

                                                                                    Δ. ΜΠΑΚΑΣ