«Η ιστορία των ορεινών υδρονομικών έργων από το 1932»
Περιδιαβαίνοντας το Διαδίκτυο, πέσαμε πάνω σ’ ένα δεκάλεπτο βίντεο που τιτλοφορείται «Η ιστορία των ορεινών υδρονομικών έργων από το 1932».
Αναδημοσίευση από τον ιστότοπο:
Το βίντεο συνθέτει φωτογραφίες από ορεινά υδρομικά έργα, δηλαδή φράγματα βάρους, που υπάρχουν στο αρχείο του τμήματος Ορεινής Υδρονομίας της Δασικής Υπηρεσίας.
Αξίζει να αφιερώσετε δέκα λεπτά για να το δείτε, προτού προχωρήσετε στα σχόλιά μας.
Aπό τις φωτογραφίες συνάγεται ότι είναι παλιές. Το συμπεραίνεις από την ενδυμασία των ανθρώπων και τη μέθοδο κατασκευής των φραγμάτων βάρους: με πέτρα πελεκητή από μαστόρους που σήμερα σπανίζουν.
Τα περισσότερα από τα φράγματα βάρους είναι πέτρινα κομψοτεχνήματα που σίγουρα έχουν ξεχωριστή αξία, όπως τα παλιά πέτρινα γεφύρια. Εδώ, όμως, μας ενδιαφέρει η χρηστικότητά τους. Η αλληλουχία φραγμάτων και προφραγμάτων βάρους στον ρου ορεινών χειμάρρων συγκρατεί τα φερτά υλικά (τα φυτοκομικά έργα εκατέρωθεν των χειμάρρων περιορίζουν τον όγκο των φερτών υλικών) και περιορίζει την ορμητικότητα των νερών ώστε η ροή τους να φτάνει με διαχειρίσιμο τρόπο στα πεδινά των λεκανών απορροής και να μην προκαλεί καταστροφικά πλημμυρικά φαινόμενα.
Βλέπεις τις φωτογραφίες και αναρωτιέσαι: τη δεκαετία του ’30 κατασκεύαζαν φράγματα βάρους στα ορεινά, εκεί απ’ όπου ξεκινούν οι χείμαρροι, και εννιά δεκαετίες αργότερα έχουν ξεχάσει τι σημαίνει ορεινή υδρονομία; Με τα μέσα της δεκαετίας του ’30 (και των δεκαετιών που ακολούθησαν), σε μια Ελλάδα που οι ιθύνοντές της δε δίσταζαν να αποκαλούν «ψωροκώσταινα» κατάφερναν να κατασκευάσουν φράγματα βάρους στα ορεινά και στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, με ασύγκριτα περισσότερα τεχνικά μέσα και δυνατότητες στον κατασκευαστικό τομέα, σε μια Ελλάδα που οι ιθύνοντές της καμαρώνουν ότι είναι μια ισχυρή οικονομία, κατασκευάζουν μόνο έργα βιτρίνας στα πεδινά κι όταν καμιά φορά αναγκάζονται να αποφασίσουν την κατασκευή μερικών φραγμάτων βάρους (όπως έγινε στην Εύβοια και μόνο σ’ αυτή), οι εργασίες καρκινοβατούν και ο κόσμος πνίγεται με την πρώτη δυνατή βροχή;
Η απάντηση είναι απλή και είναι ιστορικά καταγραμμένη.
Το 1959 ιδρύθηκαν σε όλη τη χώρα οι Υπηρεσίες Δασικών Εργων (ΥΔΕ), οι οποίες κατασκεύασαν πολλά Φράγματα Βάρους (δεν είχε αρχίσει ακόμη η καταστρεπτική ιδιωτικοποίηση λειτουργιών αυτών των υπηρεσιών). Η στρατιωτικοφασιστική δικτατορία το 1967 κατήργησε αυτές τις υπηρεσίες. Με αυτή την απόφασή της η χούντα άφησε τη χώρα μας ανοχύρωτη στην αντιμετώπιση των καταστροφικών πλημμυρών.
Μετά την κατάρρευση της δικτατορίας, οι κυβερνήσεις (όλων των χρωμάτων), που ανέλαβαν τη διαχείριση της καπιταλιστικής εξουσίας μέχρι σήμερα, δεν ίδρυσαν ξανά τις ΥΔΕ που λειτουργούσαν σε εφτά περιφέρειες και κάλυπταν σχεδόν όλη την ηπειρωτική Ελλάδα. Για στάχτη στα μάτια, για να καλύψουν την εγκληματική τους ευθύνη που άφησαν τη χώρα ανυπεράσπιστη στην αντιμετώπιση των καταστροφικών πλημμυρών, προέβλεψαν στο ΠΔ 1213/1981, άρθρο 21, Τομέα Δασικής Υδρολογίας στα Ιδρύματα Δασικών Ερευνών με έδρα την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Από τότε μέχρι σήμερα, η κατασκευή φραγμάτων βάρους άρχισε να φθίνει, με ιδιαίτερα μεγάλη ταχύτητα κατά τις δυο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα, με αποτέλεσμα να κατασκευαστούν ελάχιστα φράγματα βάρους.
Υπάρχουν μεγάλες περιφέρειες που από τη συγκρότησή τους ως τέτοιες (ο περιβόητος δεύτερος βαθμός Τοπικής «Αυτοδιοίκησης») δεν ανέλαβαν ποτέ τη μελέτη και κατασκευή των απαραίτητων υδρονομικών έργων-φραγμάτων βάρους, χωρίς τα οποία καθίστανται ανήμπορα τα αντιδιαβρωτικά έργα να αντιμετωπίσουν και αποτρέψουν τα πλημμυρικά φαινόμενα. Ετσι εξηγούνται οι μεγάλες καταστροφές και ο θάνατος τόσων ανθρώπων από την πλημμύρα το 2017 στη Μάνδρα. Αν είχαν κατασκευαστεί φράγματα βάρους στο όρος Πατέρας, δε θα είχαν γίνει οι μεγάλες καταστροφές και δε θα είχαν πνιγεί τόσοι άνθρωποι στη Μάνδρα.
Μέχρι το 1991, με πρωθυπουργό τον πατέρα του σημερινού και υπουργό Γεωργίας τον Κούβελα, οι μελέτες και τα έργα εκτελούνταν από τις δασικές υπηρεσίες, που είχαν συσσωρεύσει τεράστια εμπειρία. Ο Μητσοτάκης πατέρας, όμως, άνοιξε το δρόμο στην ιδιωτικοποίηση και αυτών των έργων, που στη συνέχεια παγιώθηκε. Παράλληλα, αποψιλωνόταν από δασολόγους και από αρμοδιότητες οι δασικές υπηρεσίες.
02//11/2023
ΠΗΓΗ: dasarxeio.com