Νεκρή χελώνα στην παραλία της Κορίνθου

    Στις 27 Γενάρη 2018 είχαμε τον πρώτο εκβρασμό

νεκρού δελφινιού του νέου έτους. Θέσαμε από την ηλεκτρονική μας ιστοσελίδα μια σειρά ερωτήματα προς την πολιτεία. Την 01/02/2018 εκβράστηκε η πρώτη νεκρή χελώνα καρέτα-καρέτα στην παραλία της Κορίνθου. Μήπως για τα αίτια του θανάτου έχουν να μας πουν κάτι ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, η Δ/νση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Πελοποννήσου και ο Αντιπεριφερειάρχης Κορινθίας κ. Καλλίρης; Κανείς δεν αναζήτησε μέχρι σήμερα τις αιτίες των τόσων πολλών θανάτων κητωδών στον Κορινθιακό. Τα 2 ανωτέρω κητώδη καταναλώνουν πάνω από 200 κιλά μέδουσες και πλαγκτόν της θάλασσας ημερησίως. Πληροφορηθήκαμε από την Ομοσπονδία Εμπορικών Συλλόγων Πελοποννήσου ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου θα διαθέσει 700.000 ευρώ για την ανάπτυξη διχτυών κατά μήκος των ακτογραμμών στην Π.Ε. Κορινθίας. Αμφισβητούμε με εγκυρότητα, κατόπιν διαβεβαιώσεων της επιστημονικής ομάδας της Ομοσπονδίας μας, τα αποτελέσματα αυτών των ενεργειών της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

ΥΓ: Το έτος 2009 η Ομοσπονδία μας με έγγραφό της προς τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου κατέθεσε πρόταση για μελέτη παρακολούθησης του συστήματος του Κορινθιακού και Πατραϊκού Κόλπου που υπογραφόταν από ερευνητές επιστήμονες του Παν/μιου Πατρών και του ΕΛΚΕΘΕ. Στην επιστολή μας ζητούσαμε από τον Περιφερειάρχη αφού αναγνωρίσει την αναγκαιότητά της να την εντάξει σε πρόγραμμα του ΕΣΠΑ. Από τότε μέχρι σήμερα δεν έχουμε λάβει καμμία απάντηση της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Για του λόγου το αληθές ιδού και η πρόταση που είχαμε αποστείλει τότε, το κόστος της οποίας είχε υπολογιστεί σε 1 εκατομμύριο ευρώ:

 

                                                                                                      ΑΙΓΙΟ   21/12/2009

 

ΠΡΟΣ :  ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ  ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

                ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ

 

Αξιότιμε κ.Περιφερειάρχη

 

Η Ομοσπονδία μας ιδρύθηκε  το έτος  1994 και αποτελεί μετεξέλιξη του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ  ΚΟΛΠΟΥ με έτος ιδρύσεως 1978. Απαρτίζεται από δεκάδες ενεργούς συλλόγους και κινήσεις πολιτών όλων των  Νομών που βρέχονται από τον Κορινθιακό κόλπο. Κοινός μας  σκοπός είναι  η προστασία και βιώσιμη ανάπτυξη του οικοσυστήματος του Κορινθιακού κόλπου. Η Ομοσπονδία μας αναδεικνύει, προωθεί, συντονίζει και διεκδικεί την επίλυση  των μεγάλων προβλημάτων της περιοχής μας.

 

Όπως γνωρίζετε, ο Κορινθιακός κόλπος είναι μία κλειστή θάλασσα  με περιορισμένη ανανέωση των υδάτων του δια μέσου των στενών του Ρίου Αντιρίου από και προς τον Πατραϊκό κόλπο. «Μεσόγειος μέσα στην  Μεσόγειο», όπως λέμε εμείς. Η χωρίς σχεδιασμό κοντόφθαλμη  ανάπτυξη   των ανθρώπινων δραστηριοτήτων σε στεριά και θάλασσα  των προηγούμενων δεκαετιών έχει  δημιουργήσει τεράστιες καταστροφές στο θαλάσσιο οικοσύστημα.

 

Αν και το έτος 1995 εκπονήθηκε  ειδική χωροταξική μελέτη με την επωνυμία  “ΕΙΔΙΚΗ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΤΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ“ στα πλαίσια του κοινοτικού προγράμματος ENVIREG, από το Υπουργείο Χωροταξίας Περιβάλλοντος και Δημοσίων Εργων (σας επισυνάπτουμε CD), από τότε μέχρι σήμερα τα ακριβώς αντίθετα από τα προβλεπόμενα της μελέτης έχουν συμβεί.

Με αυτή την επιστολή θα θέλαμε να σας καταθέσουμε  πρόταση για μελέτη παρακολούθησης του συστήματος του Κορινθιακού και Πατραϊκού  Κόλπου η οποία υπογράφεται από επιστήμονες- ερευνητές του Πανεπιστημίου Πατρών και του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.

Πιστεύουμε  ότι, επειδή η Περιφέρειά σας  περιλαμβάνει  ένα μεγάλο μέρος αυτού του Θαλάσσιου οικοσυστήματος και γνωρίζοντας το ενδιαφέρον σας για την προστασία –διαχείριση του περιβάλλοντος, η πρότασή μας θα τύχει αναγνώρισης της αναγκαιότητάς της και  έγκαιρης  ένταξής  της σε πρόγραμμα του ΕΣΠΑ.

 

Είμαστε έτοιμοι να σας παρουσιάσουμε, με φυσική παρουσία μας, εκτενώς τα αναγραφόμενα στην συνοπτική  πρόταση που ακολουθεί.

 

                                                        Με Τιμή

                                            Για το  Διοικητικό Συμβούλιο

           Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                               Ο  ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

  ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ   ΚΩΣΤΑΣ                      ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ   ΔΗΜΟΣ

 

 

 

 

ΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΤΡΑΪΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

 

 Αναγνώστου, Χρ.¹, Γεωργόπουλος, Δ.¹,  Παπαδόπουλος, Β.¹ & Παπαθεοδώρου, Γ.²

¹ Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας – Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ)

²Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών

 

1. Τα χαρακτηριστικά του θαλάσσιου συστήματος του Κορινθιακού και Πατραϊκού κόλπου

Τα θαλάσσια συστήματα του Κορινθιακού και Πατραϊκού κόλπου συνίστανται από ένα επιμήκη και ημίκλειστο υδάτινο σώμα, που επεκτείνεται σε μια κατεύθυνση Α-Δ και διαχωρίζει την Πελοπόννησο από την Στερεά Ελλάδα.

Ο Κορινθιακός κόλπος χαρακτηρίζεται από βάθη μέχρι 1000 μέτρα, επικοινωνεί με τον Πατραϊκό κόλπο μέσω του στενού του Ρίου – Αντιρρίου και δι’ αυτού με την ανοιχτή θάλασσα του Ιονίου. Το βάθος του Πατραϊκού κόλπου μόλις ξεπερνά τα 100 μέτρα.

Τα θαλάσσια αυτά συστήματα αποτελούν μια ενιαία ενότητα με τις σχετικά εκτεταμένες λεκάνες απορροής. Ο Κορινθιακός κόλπος δέχεται μικρή σχετικά τροφοδοσία με γλυκά νερά από το βόρειο τμήμα του και σχετικά πλουσιότερη από το νότιο.

Ο Πατραϊκός κόλπος υφίσταται την επίδραση ενός μεγάλου τροφοδότη, του Εύηνου ποταμού στο βόρειο τμήμα και μικροτέρων στο νότιο.

Τόσο ο Κορινθιακός όσο και Πατραϊκός κόλπος αποτελούν βυθίσματα ενεργών τεκτονικών τάφρων που έχουν ως αποτέλεσμα και την σχετικά υψηλή εκδήλωση σεισμικών φαινομένων.

Αυτή η τεκτονική συμπεριφορά των δυο κόλπων χαρακτηρίζεται από ανοδικές τεκτονικές κινήσεις της Β. Πελοποννήσου και καθοδικές κινήσεις της Ν. Στερεάς Ελλάδας. Αυτό το γεωδυναμικό γεγονός έχει οδηγήσει και στην διαφορετική γεωλογική δομή Β. Πελοποννήσου / Ν. Στερεάς Ελλάδας.

 

2. Οι ανθρωπογενείς πιέσεις στα θαλάσσια συστήματα του Κορινθιακού και Πατραϊκού κόλπου.

 

Και από τις δυο πλευρές των θαλάσσιων αυτών συστημάτων έχουν αναπτυχθεί ανθρωπογενείς δραστηριότητες που αποτελούν πιέσεις για τα οικοσυστήματα του Κορινθιακού και του Πατραϊκού κόλπου.

Στη συνέχεια απαριθμούνται οι πιο σημαντικές από τις πιέσεις αυτές.

ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

α) Στο Βόρειο τμήμα του Κορινθιακού κόλπου:

• Πιέσεις από βιομηχανικές εγκαταστάσεις στην περιοχή της Θίσβης.
• Πάρα πολύ μεγάλες πιέσεις με εμφανείς επιπτώσεις από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις του ‘Αλουμινίου της Ελλάδας’ στον όρμο της Αντίκυρας.
• Πιέσεις από φόρτωση βωξιτών στον όρμο της Ιτέας.
• Πίεση από την αποστέρηση του γλυκού νερού από το θαλάσσιο σύστημα λόγω εκτροπής του Μόρνου.
• Πιέσεις από την αλιευτική δραστηριότητα
• Πιέσεις από της ιχθυοκαλλιεργητικές δραστηριότητες.

 

β) Στο Νότιο τμήμα του Κορινθιακού κόλπου:

• Πιέσεις από την πυκνά οικισμένη περιοχή της πόλης της Κορίνθου
• Πιέσεις από την έντονή πολεοδόμηση των παράλιων περιοχών.
• Πιέσεις από αγροτικές δραστηριότητες.
• Πιέσεις από την αποστέρηση του γλυκού νερού των ποταμών και ποταμοχειμάρρων που κατέληγαν στον Κορινθιακό κόλπο.
• Πιέσεις από την αποστέρηση των φερτών υλών των ποταμοχειμάρρων που έχουν ως συνέπεια την διάβρωση των ακτών σε όλο το μήκος του Κορινθιακού κόλπου.
• Πιέσεις από την αλιευτική δραστηριότητα.
• Πιέσεις από την Ναυσιπλοΐα

 

 

 

 

ΠΑΤΡΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

α) Στο Βόρειο τμήμα του Πατραϊκού κόλπου:

• Πιέσεις στις ακτές από την κακή μεταχείριση και ανύπαρκτη διαχείριση του Εύηνου ποταμού.
• Η διαχείριση της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου και το Αιτωλικό αποτελούν μια πολύ σημαντική παράμετρο του όλου συστήματος

β) Στο Νότιο τμήμα του Πατραϊκού κόλπου:

• Πιέσει από την πλήρη οικοδόμηση της παράλιας ζώνης του Ν. Πατραϊκού κόλπου. (Μπάζωμα ακτών, ΄κακοτεχνίες έργων στις ακτές’, σκουπίδια, αστικά λύματα, βιομηχανικά απόβλητα, μικρές και μεγάλες λιμενικές εγκαταστάσεις)
• Πιέσεις από την αλιευτική δραστηριότητα.
• Κατακράτηση φερτών υλών των ποταμών (Γλαύκος, Πείρος)

 

3. Ανάγκη για μια διαρκή παρακολούθηση των θαλάσσιων συστημάτων του Κορινθιακού και Πατραϊκού κόλπου.

 

Οι πολυσύνθετες ανθρωπογενείς πιέσεις που προαναφέραμε έχουν σίγουρα και επιπτώσεις στη λειτουργία των θαλάσσιων συστημάτων του Κορινθιακού και Πατραϊκού κόλπων. Μερικές από τις επιπτώσεις έχουν καταγραφεί και έχουν διερευνηθεί επιστημονικά. Υπάρχουν όμως και πολλές επιπτώσεις που δεν έχουν ερευνηθεί.

Οι επιπτώσεις αυτές έχουν εκδηλωθεί και θα εκδηλωθούν μελλοντικά και άλλες στα θαλάσσια οικοσυστήματα των κόλπων. Έχουν επίσης εντοπιστεί και επιδράσεις στον άνθρωπο και στις υποδομές του.

Φαίνεται λοιπόν αναγκαίο όπως ο άνθρωπος αναλάβει διαχειριστικά μέτρα.

 

Ο κύκλος μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης των φυσικών συστημάτων περιλαμβάνει την πλήρη γνώση α) της λειτουργίας των φυσικών συστημάτων, β) των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων γ) των πιέσεων προς τα συστήματα, δ) των επιπτώσεων σε αυτά, ε) των επιδράσεων στον άνθρωπο και στις υποδομές του.

Η πλήρης γνώση των παραγόντων που αναφέραμε επιβάλλει την πολυκλαδική έρευνα και την διαχρονική παρακολούθηση του θαλάσσιου συστήματος του Κορινθιακού και Πατραϊκού κόλπων.

Μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλές μελέτες στον Κορινθιακό και στον Πατραϊκό κόλπο, δεν καλύπτουν όμως, ούτε την πολυκλαδική προσέγγιση ούτε τη διαχρονική παρακολούθηση και για αυτό κρίνεται απαραίτητο να σχεδιαστεί πρόγραμμα ολοκληρωμένης επιστημονικής έρευνας και διαχρονικής παρακολούθησης του συστήματος.

Στη συνέχεια προτείνεται ένα τέτοιο πρόγραμμα πολυκλαδικής έρευνας και διαχρονικής παρακολούθησης των θαλάσσιων συστημάτων του Κορινθιακού και Πατραϊκού κόλπων.

 

4 Παρακολούθηση - Πως πρέπει να γίνει η παρακολούθηση και τι πρέπει να περιλαμβάνει;

4.1.Το χερσαίο σύστημα

-Ανάλυση υδρογραφικού δικτύου, χρήσεις ύδατος

-Χρήσεις γης

-Λεπτομερής αποτύπωση μορφολογίας ακτών, ανθρωπογενών παρεμβάσεων και μέτρων προστασίας από τη διάβρωση 

 

4.2. Θαλάσσιο σύστημα

-Εποχιακές μετρήσεις και δειγματοληψίες [τέσσερις φορές το χρόνο σ’ αυτή τη φάση σχεδιασμού]

-Σε ένα ικανοποιητικό πλέγμα σταθμών που να είναι πιο πυκνό στις θερμές εστίες, στα εκβολικά συστήματα των ποταμοχειμάρων και μπροστά στις μεγάλες πόλεις και στα λιμάνια

-Οι μετρήσεις και οι δειγματοληψίες να γίνουν σ’ όλη τη υδάτινη στήλη και στο βυθό.

 

Παράμετροι που πρέπει να μετρηθούν και αναλύσεις που πρέπει να γίνουν

-Θερμοκρασία, αλατότητα, πυκνότητα της υδάτινης στήλης

-Μετρήσεις ρευμάτων

-Διαλυτό οξυγόνο

-Διαλυτά θρεπτικά άλατα

-Διαλυτά μέταλλα

-Υδρογονάνθρακες στο νερό

-Φυτο- και ζωοπλαγκτόν

-Αιωρούμενη ύλη

-Ποιότητα βυθού

-Βενθικές κοινωνίες

-Ανόργανοι και οργανικοί ρύποι στα ιζήματα και σε οργανισμούς

-Ειδικές παρατηρήσεις για τα θηλαστικά

 

Εξοπλισμός

Θα χρησιμοποιηθεί το ωκεανογραφικό σκάφος ΑΙΓΑΙΟ με τον αντίστοιχο εξοπλισμό πεδίου.

Οι αναλύσεις θα γίνουν στα εξειδικευμένα εργαστήρια του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών  και του Πανεπιστημίου Πατρών

 

Προτείνεται ένα τετραετές πρόγραμμα παρακολούθησης

Τέσσερα εποχιακά ωκεανογραφικά ταξίδια