Οι θέσεις μας για τον Κρισσαίο Κόλπο
Στην περιοχή των Δελφών, υπάρχει η κοιλάδα του ελαιώνα Άμφισσας – Δελφών που καταλήγει στον Κρισσαίο Κόλπο. Ο ελαιώνας των 1.200.000 δέντρων είναι ο μοναδικός τόσο μεγάλος «συμπαγής» ελαιώνας τουλάχιστον της Μεσογείου. Στα βόρεια παράλια του Κρισσαίου κόλπου βρίσκεται η Ιτέα και η αρχαία Κίρρα συνδεδεμένη επι χιλιετίες με το Ιερό των Δελφών. Στην Ιτέα βρίσκεται το Λιμάνι και το παραλιακό μέτωπο 4 χλμ των Δελφών (απόσταση σε ευθεία 7 χλμ.). Η περιοχή έχει αναγνωριστεί διεθνώς για το μοναδικό πολιτιστικό και φυσικό τοπίο της.
- Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO
- «Δελφικό Τοπίο»
- NATURA
- SPA
- Τμήμα του οδοιπορικού «Δρόμοι τις ελιάς» (παγκοσμίως το δεύτερο οδοιπορικό μετά τον δρόμο του μεταξιού αναγνωρισμένο ως στοιχείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO)
- «Παραδοσιακός Ελαιώνας» (χρηματοδοτείτε η διατήρησή του ως έχει)
- Η «Μεσογειακή Διατροφή» είναι επίσης αναγνωρισμένο στοιχείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO με βασικό στοιχείο της το λάδι της ελιάς.
Δίπλα στην κατοικημένη δυτική Ιτέα, υπάρχουν εγκαταστάσεις εμπλουτισμού και φόρτωσης βωξίτη. Οι εγκαταστάσεις αναπτύσσονται σε ένα παραλιακό μέτωπο 3 χλμ και εκατέρωθεν της Εθνικής Οδού και κυριαρχούν στην θέα κατά την προσέγγιση του λιμανιού των Δελφών και στην διέλευση από την Ε.Ο. για οδική απόσταση πάνω από τα 10 χλμ από Γαλαξίδι προς Ιτέα.
Οι εγκαταστάσεις αυτές έχουν αναπτυχθεί τουλάχιστον από το 1972 και μετά στο σημερινό μέγεθός τους (και λειτουργούν) καταπατώντας πλήθος Νόμων. Αρχής γεννωμένης με το παράνομο μπάζωμα 108 στρεμμάτων θάλασσας για επέκταση των διαθέσιμων εκτάσεων το 1972. Με την κατασκευή νέων εργοστασίων θραύσης και εμπλουτισμού το 1985 σε καταπάτηση (πλήρη αγνόηση) των όρων προστασίας του Δελφικού Τοπίου και ακόμα και των προβλεπόμενων πολεοδομικών όρων της περιοχής πρό Δελφικού Τοπίου. Με την υλοποίηση μέχρι το 1991 άλλων 7 κατασκευών επέκτασης αγνοώντας πλήρως και πάλι το «Δελφικό Τοπίο» και τους Νόμους περι αιγιαλού και παραλίας. Μία όμοια κατασκευή έγινε το 2000. Με την λειτουργία μέχρι και σήμερα επι της Εθνικής Οδού Ναυπάκτου Θερμοπυλών χωρίς οδικό κόμβο. Με την λειτουργία χωρίς καμία μέριμνα για σκόνη στην ατμόσφαιρα και ρίψη βωξίτη στην θάλασσα.
Σε σταθερή βάση όταν οι κλιματολογικές συνθήκες το επιτρέπουν, όλος ο κόλπος της Ιτέας και το δυτικό μέρος της πόλης «πνίγεται στην σκόνη από τις εγκαταστάσεις. Το γεγονός έχει αποτυπωθεί και σε διεθνής τουριστικούς οδηγούς με την πιο λεπτομερή αναφορά από τον ιστιοπλοϊκό Οδηγό VAGNON που χαρακτηρίζει την περιοχή πολύ καλής μορφολογίας αλλά ακατάλληλη λόγω της σκόνης που επικάθεται ακόμα και στα ιστιοπλοϊκά της Μαρίνας της Ιτέας στη Νότια παραλία της πόλης.
Την σκόνη την αναπνέουν σε τακτική βάση χιλιάδες κάτοικοι της Ιτέας και έχουν καταγραφεί δύο επίσημες μελέτες (Εταιρία θωρακικών παθήσεων και Ιατρού Σιλχετίδη) που αναφέρονται στις παθήσεις που προκαλεί η εισπνοή σκόνης βωξίτη.
Υπάρχουν Πανεπιστημιακές Μελέτες που αναφέρονται στο ότι ο βυθός του κόλπου είναι «στρωμένος» με βωξίτη εξαιτίας της λειτουργίας του εργοστασίου και υπάρχει ανεπίσημη ανάλυση βιοδείκτη (πεταλίδας) από την περιοχή που δείχνει στο ιστό βαρέα μέταλλα στο υψηλότερο επίπεδο ελληνικών βιομηχανικών θαλασσών. Ο κόλπος της Ιτέας αποτελούσε πρίν το μπάζωμα έναν από τους κυριότερους ιχθυοαναπαραγωγικούς σταθμούς της Μεσογείου και παρά την καταστροφή μεγάλου μέρους του υπάρχουν ακόμα ενδείξεις ιδιαίτερης κίνησης ψαριών την εποχή της αναπαραγωγής. Έχει καταγγελθεί το ότι πιθανών ο οργανισμός να διασπά τον κρύσταλλο του βωξίτη προκαλώντας είσοδο βαρέων μετάλλων στην τροφική αλυσίδα. Υπάρχει Πανεπιστημιακή Μελέτη που έχει δημοσιευτεί σε διεθνές περιοδικό με συμπέρασμα την «μόλυνση» με ραδιενέργεια της περιοχής γύρω από το εργοστάσιο βωξίτη εξαιτίας της σκόνης βωξίτη και υπάρχουν και παρόμοιες αναφορές από άλλες περιοχές στο εξωτερικό.
Η λειτουργία των εγκαταστάσεων αγνοούσε ανέκαθεν κάθε κανόνα και υποχρέωση ως προς την λειτουργία τους για αποφυγή των πιο πάνω. Το Δεκέμβριο του 2011 έληξε η ΜΠΕ και η άδεια λειτουργίας των εγκαταστάσεων και εξακολουθούν να λειτουργούν.
Κατά την αίτηση για ανανέωση της ΜΠΕ, έγιναν από τρείς φορείς πολυσέλιδες ενστάσεις τεκμηριώνοντας το απαράδεκτο της Μελέτης. Παρά τις καταγγελίες, τα τοπικά Γραφεία των Υπουργείων και οι όποιες τοπικές αρχές δεν έλεγξαν τίποτα από τα καταγγελλόμενα. Τελικά η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας ενέκρινε την ΜΠΕ με μέλος της και εργολάβο της εταιρίας S&B στην οποία ανήκουν οι εγκαταστάσεις να «προεδρεύει» να «εισηγείται» και να «αποφασίζει» για λογαριασμό της Επιτροπής αποκαλώντας ψεύτικες ακόμα και τις φωτογραφίες με το σύννεφο βωξίτη που αποτελεί τακτική πραγματικότητα για τους κατοίκους της Ιτέας, τους επισκέπτες της και τους ιστιοπλόους της Μεσογείου.
Η παράνομη συμμετοχή του εργολάβου στην επιτροπή συγκαλύφτηκε από τη Υπερπεριφερειάρχη Κα Γερακούδη επί μήνες και μέχρι σήμερα, παρά την επισήμανση ότι εκκρεμούσε η έγκριση της ΜΠΕ από το ΚΑΣ λόγω Δελφικού Τοπίου. Το ΚΑΣ μετά από επιτόπου αποστολή κλιμακίου με απόφαση Υπουργού, αρχικά απέρριψε την ΜΠΕ. Η απόφαση δεν υπογράφηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα από τον Υπουργό. Με τις αλλαγές της Κυβέρνησης ξαναεπισκέφτηκε την περιοχή η ολομέλεια του ΚΑΣ χωρίς απόφαση Υπουργού για το ποιος πληρώνει τα έξοδα. Έγινε ξενάγηση στις κεντρικές εγκαταστάσεις της S&B δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τα όρια του Δελφικού Τοπίου, και πιθανό τραπέζι την ώρα που η Γραμματεία του Υπ. Πολιτισμού ακύρωνε το προ ημερών προγραμματισμένο και προβλεπόμενο ραντεβού των πέντε Συλλόγων που αντέδρασαν στην ΜΠΕ και πολλών πολιτών στα γραφεία των Δελφών. Στην συνέχεια το ΚΑΣ υπερψήφισε την ΜΠΕ.
Σήμερα εκκρεμεί προσφυγή κατά της απόφασης του ΚΑΣ στο ΣτΕ και δύο εισαγγελικές έρευνες, μία λόγω μηνυτήριας αναφοράς κατά της Κας Γερακούδη που συγκάλυψε την κατά παράβαση του Καλλικράτη συμμετοχή του εργολάβου της S&B στο Περιφερειακό Συμβούλιο, και μία λόγω καταγγελιών της απραξίας των αρμοδίων αρχών από τον Επιθεωρητή Δημόσιας διοίκησης.
Σε τρέχοντα χρόνο. Ο Δήμος Δελφών είχε καταθέσει από πέρυσι (χωρίς καμία ανακοίνωση και συμμετοχή πολιτών) πρόταση προς το ΚΑΣ που ενέκρινε την συνέχιση της λειτουργίας των εγκαταστάσεων στα πλαίσια του καθορισμού χρήσεων γής και όρων Δόμησης στην Ζώνη Β του Δελφικού Τοπίου. Ενέκρινε δηλαδή μετά από τριάντα χρόνια προστασίας της περιοχής με όρους δόμησης 100 μ2 αποθήκη στα 20 στρέμματα να χαρακτηριστεί μεταλλευτική. Τώρα επανέρχεται εκτάκτως και ζητά να ξανακαταθέσει πρόταση με την σύμφωνη γνώμη του Δημοτικού Συμβουλίου, δηλώνοντας ότι αυτό θα προκαταλάβει και αποφάσεις για το ΓΠΣ της Ιτέας που βρίσκεται σε εξέλιξη και στο οποίο προβλέπονται εβδομάδες δημόσιας διαβούλευσης προκειμένου να παρθούν τέτοιες αποφάσεις.
Η κυριαρχία της δραστηριότητας του βωξίτη στο παραλιακό μέτωπο της Φωκίδας έχει συγκεκριμένα και αναμφισβήτητα ασήμαντα οικονομικά και αρνητικά αναπτυξιακά αποτελέσματα για πάνω από σαράντα χρόνια.
Όσοι αντιδρούμε υποστηρίζουμε την προοπτική της περιοχής στην ανάδειξη των στοιχείων που συνέβαλαν στην αρχικά αναφερόμενη διεθνή αναγνώριση της μοναδικότητας του τοπίου. Θεωρούμε προσβολή για την κοινωνία μας και τον πολιτισμό μας την εικόνα που αντικρίζουν οι επισκέπτες του παγκόσμιου πολιτιστικού Κέντρου των Δελφών. Ζητάμε την συνύπαρξη όλων των παραγωγικών δραστηριοτήτων με πρώτο μέλημα την προστασία του Δελφικού Τοπίου και του λιμανιού των Δελφών, την αποκατάσταση των βλαβών και εξωραϊσμό του τοπίου και την ανάδειξή του διεθνώς σαν τόπος αναφοράς της ποιότητας και του πολιτισμικού επιπέδου της κοινωνίας του Κορινθιακού Κόλπου.
Η αντιπρόταση που εξασφαλίζει την συνέχεια της λειτουργίας και την κάλυψη των αναγκών της S&B για φόρτωση του βωξίτη σε πλοία, έχει κατατεθεί αναλυτικά και εγγράφως από τον Μάρτιο του 2011 και περιλαμβάνει συνοπτικά:
- έγκριση κατ’ εξαίρεση διετούς παράτασης λειτουργίας των εγκαταστάσεων ως έχουν με μόνη επιπλέον υποχρέωση την λήψη όλων των μέτρων για τον αποκλεισμό πρόκλησης σκόνης και ρίψης βωξίτη στη θάλασσα.
- απόλυτη νομική δέσμευση ότι μέχρι τέλος της παράτασης θα κατασκευάσει νέο εργοστάσιο στην ενδοχώρα με σύγχρονες προδιαγραφές. Οι σημερινές σκάλες φόρτωσης είναι τεχνολογίας του 1941 και το εργοστάσιο του 1980, όλα ανοιχτού τύπου. Χωρίς να είναι δεσμευτική, υπάρχει προτεινόμενη θέση ιδιόκτητων εκτάσεων με κτίρια και νερό, αόρατη από κάθε δίκτυο μετακίνησης και μακριά από κατοικημένη περιοχή. Η εταιρία έχει αναγνωρίσει την καταλληλότητα της θέσης και έχει κοστολογήσει και την υλοποίηση του έργου.
- Κατασκευή μίας σκάλας φόρτωσης παρόμοια με την σκάλα που έχει η ίδια η εταιρία στην Σαρδηνία και είναι αδύνατον να εντοπιστεί οπτικά από αεροφωτογραφίες και σε κάθε περίπτωση πτυσσόμενη και ως προς τους δύο άξονες με όλη την προβλεπόμενη τεχνολογία αποκλεισμού τις διασποράς σκόνης στην ατμόσφαιρα.
- Κατασκευή υπόγειου ταινιόδρομου μεταφοράς του βωξίτη κάτω από την Ε.Ο. που θα τροφοδοτείτε από τις αποθέσεις θρυμματισμένου και καθαρού βωξίτη πλησίον της περιοχής, σε υπάρχουσες και διαθέσιμες ιδιόκτητες εκτάσεις της S&B, παντελώς αόρατες από την Ε.Ο. την θάλασσα και την πόλη.
Ζητούμε στήριξη στις παραπάνω προτάσεις μας από τον ΣΠΟΑΚ με την λήψη απόφασης της εκτελεστικής επιτροπής
Παρακάτω δημοσιεύουμε μερικές φωτογραφίες που απεικονίζουν την σημερινή κατάσταση.