Ο Κορινθιακός Κόλπος: Αξίες

O Κορινθιακός Κόλπος, μια μικρογραφία της Μεσογείου, είναι μια κλειστή, ευαίσθητη θάλασσα, με εκπληκτικής ομορφιάς ακτές και σημαντικό πλούτο ζωντανών ειδών. Τέσσερεις Διοικητικές Περιφέρειες βρέχονται από τα νερά του και ζωογονούνται απ’ αυτόν. Η βιοποικιλότητα (ο πλούτος των μορφών ζωής) είναι εξαιρετική: Κάθε κάτοικός τους γνωρίζει βαθιά πόσο η μοναδική αυτή θάλασσα συνεισφέρει στην ποιότητα ζωής του.

 

Ο Κορινθιακός Κόλπος: Προβλήματα, πιέσεις, επιβαρύνσεις.

Ο Κορινθιακός μας δίνει πολλά. Η ληστρική όμως εκμετάλλευση των πόρων του τον οδηγεί στην υποβάθμιση. Παρατηρούνται περιοχές με πλήρη απουσία ζωής, περιοχές με σοβαρά προβλήματα ρύπανσης, μια προοπτική καθόλου ευοίωνη. Συγχρόνως λείπει ένας ενιαίος φορέας καταγραφής των προβλημάτων και των αναγκών καθώς και συγκέντρωσης των διαθέσιμων διάσπαρτων μελετών και συντονισμού για τη βαθύτερη γνώση και υπεράσπιση του συγκεκριμένου ενιαίου οικοσυστήματος.

 

Αναλυτικά οι απειλές που δέχεται ο Κορινθιακός είναι:

1. Η συνεχιζόμενη –παρά την μείωση της ποσότητας, μετά την  τοποθέτηση και της δεύτερης φιλτρόπρεσσας - απόρριψη της «κόκκινης λάσπης» από το εργοστάσιο της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ  ΤΗΣ  ΕΛΛΑΔΟΣ   ΑΕ, στον κόλπο της Αντίκυρας,  οδηγεί στην απονέκρωση, χωρίς υπερβολή, μιας εκτεταμένης περιοχής. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, η κόκκινη λάσπη κάλυπτε περίπου 300 km2 στον θαλάσσιο πυθμένα του Κορινθιακού κόλπου (έναντι 75 km2 στα τέλη της δεκαετίας. του ’80), επιφάνεια που αντιστοιχεί στο 12% περίπου του συνόλου του Κορινθιακού.

Σήμερα  καλύπτει περίπου το 20% της συνολικής επιφάνειάς του. Στον κόλπο της Αντίκυρας, σαν να μην έφτανε η κόκκινη λάσπη,  προωθούνται σχέδια και τρίτης μονάδας ηλεκτροπαραγωγής,  ενώ ήδη λειτουργεί μία των 334MW και σύντομα  δεύτερη των 445 MW. Η χρήση και στις δύο -ως ψυκτικού μέσου- του θαλάσσιου νερού σε τεράστιες ποσότητες( 22.000 m3/h) αλλά και η χρήση άλλων, τοξικών, χημικών ψύξης απειλεί τη θαλάσσια αυτή περιοχή με σοβαρή θερμική και χημική ρύπανση.

Η μελέτη επιστημόνων του ΕΛΚΕΘΕ (2009) με επικεφαλής τον Δρ.Ι.Χατζηανέστη Χημικό Ωκεανογραφίας, έδειξε ότι στον Κόλπο της Αντίκυρας οι Πολυκυκλικοί Αρωματικοί Υδρογονάνθρακες (ΠΑΥ) - ιδιαίτερα διαδεδομένοι οργανικοί ρύποι με υδρόφοβο χαρακτήρα, πολύ μικρή διαλυτότητα στο νερό, μεγάλη ανθεκτικότητα και ισχυρές καρκινογόνες ιδιότητες - βρίσκονται σε επίπεδα ασύλληπτα για φυσιολογική  ζωή. Παραθέτουμε ενδεικτική σύγκριση τιμών στα θαλάσσια ιζήματα που έχουν  μετρηθεί στην περιοχή της Ψυτάλλειας, του Κόλπου της Ελευσίνας και του Κόλπου της Αντίκυρας που θεωρείται η πλέον ρυπασμένη περιοχή της Ελλάδας

• Π.Α.Υ στην Ψυτάλλεια  2936 - 17090 ng/g
• Π.Α.Υ στον Κόλπο της Ελευσίνας   1807 - 5087 ng/g
• Π.Α.Υ στον Κόλπο της Αντίκυρας 2550 - 553000 ng/g

Η μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από τον ΣΠΟΑΚ  ο ΑΡΙΩΝ (Σύνδεσμος Προστασίας και Ορθολογικής Ανάπτυξης του Κορινθιακού) και εκπονήθηκε το 2009 από την Πολυτεχνική Σχολή - Τμήμα Μηχανολόγων - του Πανεπιστημίου Πατρών με επικεφαλής τον Αναπλ. Καθηγητή κ. Δ. Μάργαρη και τον τ.Καθηγητή κ. Δ. Παπανίκα καταδεικνύει ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα περιβαλλοντικής ρύπανσης του Όρμου της Αντίκυρας από τη λειτουργία του εργοστασίου της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ και των 2 μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο (334MW και 445MW), αφού οι τιμές των περισσοτέρων ρύπων υπερβαίνουν σε υπερβολικό βαθμό τις ισχύουσες οριακές τιμές.

Ενδεικτικά αναφέρουμε την ετήσια εκπομπή μάζας ορισμένων ρύπων –

Διοξείδιο του Θείου 17.180 τόνοι (16.950 τόνοι από ΑΤΕ), Οξείδια του Αζώτου 4.550 τόνοι (3.150 τόνοι από τις 2 νέεςμονάδες), Μονοξείδιο του Ανθρακα 3.500 τόνοι (3.360 τόνοι από τις 2 νέες μονάδες), Αιωρούμενα Σωματίδια 450 τόνοι, 50-60 φορές μεγαλύτερη από τα επιτρεπόμενα όρια, διάφοροι καρκινογόνοι ρύποι ( αρσενικό, κάδμιο, κοβάλτιο, χρώμιο, νικέλιο) 2-150 φορές πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια και τέλος

Διοξείδιο του Ανθρακα 3.340.000 τόνοι

 

2. Η γενικότερη προώθηση κι άλλων θερμικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής στη Θίσβη, την Αντίκυρα και την Κορινθία (συνολικού μεγέθους πάνω από 1700 MW) θέτει θέμα υπερσυγκέντρωσης βιομηχανικών δραστηριοτήτων, με σοβαρές επιπτώσεις ρύπανσης και μόλυνσης τόσο για την χερσαία περιοχή όσο και για τον Κορινθιακό.

Η ακτή, στην περιοχή της Βοιωτίας κινδυνεύει να μετατραπεί σε ζώνη υποδοχής βιομηχανικών και λιμενικών δραστηριοτήτων χωρίς αδειοδοτήσεις και συμμόρφωση στους ευρωπαϊκούς και εθνικούς κανονισμούς (λιμάνι και βιομηχανική περιοχή Θίσβης).

3. Η ανεξέλεγκτη διάθεση αστικών  βιομηχανικών και γεωργικών λυμάτων όπου δεν υπάρχουν αποχετευτικά δίκτυα και βιολογικοί καθαρισμοί, προκαλεί φαινόμενα μόλυνσης των θαλασσίων υδάτων, και συγχρόνως υποβαθμίζει παραλιακές περιοχές.

4. Η χρήση καταστροφικών αλιευτικών εργαλείων (μηχανότρατες,  γρι-γρι ημέρας, μεγάλης έκτασης ερασιτεχνική αλιεία) που οδηγούν σε καταστροφή του βυθού, του γόνου των ψαριών, των κοραλλιών, καθώς  και  σε σημαντικές απώλειες δελφινιών και χελωνών Caretta Caretta. Μια πλούσια και αποδοτική θαλάσσια περιοχή απειλείται να γίνει θαλάσσια ημιέρημος. Τα λιβάδια της Ποσειδωνίας επίσης απειλούνται να εκτοπισθούν από το τροπικό επιθετικό φύκος caulerpa racemosa, που έχει ήδη εγκατασταθεί στη θαλάσσια περιοχή του Λουτρακίου και τη χρήση των συρόμενων αλιευτικών εργαλείων.

Οι αμμοληψίες στους ποταμούς στερούν φερτά υλικά από τις ακτές και μαζί με τις ασχεδίαστες και μονομερείς επεμβάσεις σ΄αυτές συμβάλλουν στο φαινόμενο της διάβρωσής τους,  η  δε  παράνομη  απόθεση  απορριμμάτων  στις  όχθες  τους,  δημιουργεί  μία επιπλέον  εστία  μόλυνσης  του  Κόλπου.

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΣ: ΕΝΑΣ ΒΙΩΣΙΜΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΣ

Βιωσιμότητα σημαίνει παράδοση μιας περιοχής στις επόμενες γενιές με όλους τους φυσικούς της πόρους σε ακμή.

Μια γενικότερη στροφή στην βιωσιμότητα, είναι ιστορική επιταγή για τη χώρα γενικά, και ειδικότερα για τις κλειστές - ευαίσθητες περιοχές όπως ο Κορινθιακός.

 

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΣ:

1. Άμεση προτεραιότητα είναι  να θεσμοθετηθεί Ειδικός χωροταξικός Σχεδιασμός για τις παράκτιες περιοχές  του Κ.Κ. Στον σχεδιασμό αυτό θα  εντάσσονται  και τα κατά τόπους  ΣΧΟΟΑΠ.

2. Αμεση παύση της εναπόθεσης των στερεών αποβλήτων της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ   ΑΕ ( κόκκινη λάσπη) στην θάλασσα και του διηθήματος αυτής. Ορθολογική διαχείρισή της στην στεριά. Να αποκατασταθεί το χερσαίο και θαλάσσιο περιβάλλον του κόλπου της Αντίκυρας με δαπάνες του ρυπαντή. Να σταματήσει η συνεχείς απορρόφηση θαλασσινού νερού  για την ψύξη  των εγκαταστάσεων της βιομηχανίας παραγωγής ενέργειας στην ίδια  περιοχή και να αντικατασταθεί με κλειστό σύστημα ανακύκλωσης του νερού.

3.Όχι στην υπερσυγκέντρωση  βιομηχανιών οπουδήποτε γύρω από τον  Κ.Κ. Θεσμοθέτηση  και λειτουργία ΒΙΟΠΑ , που θα φιλοξενούν  βιομηχανικές δραστηριότητες  χαμηλής όχληση.Η δημιουργία  βιομηχανικής περιοχής  στην Θίσβη και η λειτουργία εμπορικού

λιμανιού στο Βαθύ θα είναι το τελικό κτύπημα στην βιώσιμη προοπτική του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Να σταματήσουν οι επενδυτικές εξελίξεις άμεσα και να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις.

4.Να συμπεριληφθεί ο Κορινθιακός Κόλπος στον κατάλογο προστατευόμενων από την αλιεία περιοχών και να δημιουργηθεί δίκτυο θαλάσσιων καταφυγίων όπως προτείνεται σε σχετική μελέτη του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου μετά από ευρεία διαβούλευση, ή να χαρακτηρισθεί  ο  Κορινθιακός  Κόλπος  θαλάσσια περιοχή NATURA ώστε  να  προστατευθούν τα δελφίνια και τα δάση Ποσειδωνίας.

5.Να κατασκευαστούν και να λειτουργήσουν βιολογικοί καθαρισμοί για το σύνολο των πόλεων και οικισμών του Κορινθιακού Κόλπου. Να αναβαθμιστούν οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις.

6.Να αντιμετωπισθεί ταχύτατα το φαινόμενο της διάβρωσης των ακτών με ενιαίο σχεδιασμό.

7.Αμεση εφαρμογή του Μεσογειακού κανονισμού για την αλιεία.

8.Να προστατευθούν  από την ρύπανση οι υδάτινοι δρόμοι της στεριάς και να εφαρμοσθούν από τις  Περιφερειακές Διοικήσεις  ενιαίοι κανονισμοί επεξεργασίας των αποβλήτων των ελαιοτριβείων, μέσα από την  υποχρεωτική αδειοδότηση της  λειτουργίας τους.

9.Ο Κορινθιακός Κόλπος εξακολουθεί και με την νέα διοικητική μεταρρύθμιση « ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»  να ανήκει σε τέσσερις Περιφέρειες. Η κατάτμηση αυτή ήταν βασικός παράγοντας έλλειψης συντονισμού και κοινών αποφάσεων για το βιώσιμο μέλλον του.

Για να αποφευχθεί η πλήρης καταστροφή του, αποτελεί αδήριτη ανάγκη να δοθεί με νομοθετική ρύθμιση το δικαίωμα σε έναν και μόνο Περιφερειάρχη ( για οποιαδήποτε αναπτυξιακή δραστηριότητα στην περιοχή ) να έχει τον τελευταίο λόγο, δηλαδή το

δικαίωμα της αρνησικυρίας (VETO).

ΑΙΓΙΟ   7/1/2011

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ